Borsa Nasıl Oynanır, Nasıl Para Kazanılır?
  1. AnaSayfa
  2. Borsada Yatırım

Hazine Bonosu Nedir? Nasıl Alınır, Satılır?

Yatırımlar, risk içeren faaliyetler olduğundan yatırımcılar güvenli araçlara yönelmek ister. İçeriğimizde, bunlardan biri olan hazine bonosu hakkında önemli bilgilere yer verdik.

Hazine Bonosu Nedir? Nasıl Alınır, Satılır?İşin içinde para olduğundan, yatırımlarda birtakım risklerin varlığını kabul etmek gerekir. Bu durumda birçok yatırımcı güvenli yatırım araçlarına daha fazla ilgi duymaya başlamıştır.

Devlet içi borçlanma senetleri (DİBS) olarak bilinen hazine bonoları, risksiz yatırım araçlarından biridir. Bu araçlarla devlet kendisine fon oluştururken, yatırımcıların da faizden getiri sağlaması amaçlanır.

Çoğu yatırımcı, işlemlerin kamu güvencesi altında yürütülmesinden ötürü bu araçları diğer enstrümanlara göre çok daha güvenli görür. Peki, buna dair bilinmesi gerekenler nelerdir? Aşağıda, hazine bonosu nasıl alınıp satılır gibi konular hakkında bilgi verdik.

Hazine Bonosu Nedir?

Hazine Bonosu Nedir?Yatırım işlemlerinin genellikle risk içerdiği söylenir. Fakat bu durum seçilen yatırım aracına göre değişiklik gösterir.

Bazıları vardır ki onlar yatırımcılara daha fazla güven vererek nispeten az risk barındırırlar. İşte, hazine bonoları da bunlardan biridir. Hatta yatırımcılar risksiz yatırım aracı olarak bilirler.

Bu araçlara ait işlemlerin devlet güvencesi altında yürütülüyor oluşu, yatırımcıların onu bu derece güvenli bir araç olarak görmesindeki temel etkendir. Oldukça güvenli enstrümanlar olarak itibar kazanmış olan bu araçlar sıkça tercih edilirler.

Özellikle alternatif yatırım aracı arayan ve risk yönetimi sağlamak için portföyünde çeşitlendirmeye giden yatırımcılar için iyi bir enstrüman oldukları rahatlıkla söylenebilir.

Devletin kısa vadeli borçlarına kısa zamanda fon elde etmesi için satılan senetler olarak bilinirler ve en fazla 1 yıl vadelidirler.

Risk iştahı düşük olan yatırımcılar için birikimleri bu araçla değerlendirmek son derece mantıklıdır. Bir bono türüdür ve bonolar, belli bir paranın belli bir süre sonra ödeneceğini gösteren ticari belgelerdir.

Emre muharrer senet adıyla da anılabilir ve hatta halk arasında sadece senet olarak bilinirler. (Bono hakkında daha fazla bilgi için ilgili içeriğimize göz atın.)

Bu araçlar için tam bir tanım yapacak olursak; Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından basılan ve vadesi 1 yıldan az olan, Türk lirası veya döviz cinsinden devlet iç borçlanma senetleri olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Devlet kısa zamanda, fon elde etmek için hazine bonosu satışa çıkarır ve bu bonoları alan yatırımcılar da faiz getirisi elde ederler. Satılan kurum tarafından belirlenen bedel, vade sonunda bono sahibine ödenir ve bu şekilde gelir elde edilmiş olur.

Bononun sahibi vade sonunda anapara ve faiz getirisi elde eder. Hazine müsteşarlığı tarafından basılırlar. Tarihte ilk olarak Walter Bagehot tarafından keşfedilmişlerdir.

Daha önce de belirttiğimiz gibi, bu araçların devlet güvencesi vardır ve bu nedenle de risksiz alternatif yatırım araçlarından biri olarak anılırlar.

Son olarak bu araçların mantığı tam olarak şu sisteme dayalıdır; devletin fon ihtiyacı vardır ve bu amaçla yatırımcılardan borç alır. Bonolar ise bu borcun senedidir. Vade geldiğinde ise devlet aldığı borcu faiziyle geri ödemektedir.

Ülkeler, hazine bonoları ile borçlanarak vade sonunda ödemelerini yaparlar. Fakat elbette bu borcu ödeyemeyecek durumdaki devletler de vardır ve geçtiğimiz yıllarda bunu yaşayan Arjantin, buna verilebilecek bir örnektir.

Öte yandan bu devletlere ait hazine bonoları, elbette risklidir ve bir gelir elde edemezsiniz. Türkiye tarihine bakıldığında ise ülkemizin hazine bonolarının son derece güvenli olduğunu görürüz. Bu anlamda ülkemizin borçlarını ödemede sorun yaşamadığı gerçeğiyle karşılaşırız.

Hazine Bonolarının Özellikleri Nelerdir?

Hazine Bonolarının Özellikleri Nelerdir?T.C. Hazinesi tarafından çıkarılan bu borçlanma senetleri, kısa vadeli yatırımlar hariç olmak üzere orta ve uzun vadede size sağlıklı bir getiri sunar.

Oldukça güvenli olan bu araçların tercih edilmelerindeki en önemli etken devletlerin garantisi altında olmalarıdır. Elbette bu araçların sahip olduğu farklı özellikler de bulunmaktadır. Bunlardan bazılarını sıralayacak olursak;

  • Kısa zamanlı fon elde etmek amaçlı çıkarılırlar.
  • Alıcılara faiz getirisiyle birlikte ödedikleri bedelin geri verilmesi söz konusudur.
  • Ülkelerin genellikle borçlarını ödemekte nadiren zorlandığı bilinmektedir. Tarihte seyrek olarak borç ödeyememe durumu ile karşılaşılmıştır. Bu da söz konusu enstrümanların oldukça güvenli olduğu yönünde bir algının oluşmasına neden olmuştur.
  • Devlet garantisi kapsamında olan bu araçların likiditeleri ve sabit getirileri yüksektir. Emanet hesaplarda bedelsiz saklama hizmeti sunarlar.
  • Devletin herhangi bir sebeple duyduğu fon ihtiyacını gidermede önemli bir araçtırlar.
    Dönemsel olarak alınıp satılabilirler. Hatta istenilen herhangi bir zamanda bu araca sahip olmak mümkündür.
  • Nakde çevrilebilme anlamında yatırımcılara kolaylık sağlarlar. Bu da kısa vadeli işlem yapmaya yatkın yatırımcılar tarafından tercih edilmesini sağlar.

Hazine Bonosu Getirisi Nasıl Hesaplanır?

Hazine Bonosu Getirisi Nasıl Hesaplanır?Yatırımcılar, bonoyu çıktığı gün almak gibi bir kuralla sınırlandırılmazlar. Bu araçları vade tarihi bitiminden önce almak demek, o tarihten itibaren enstrümanın faiz getirisinden kazanç elde edebilmek demektir.

Getirinin nasıl hesaplandığını bir örnekle kısaca açıklayalım;

Yatırımcının 1000 TL parası olduğunu varsayalım. Bunu hazine bonoları ile değerlendirmek istedi. Enstrümanın vade tarihinin ise 31 Aralık 2021 olarak belirtildiğini düşünelim. Bu durumda getiriniz şöyle hesaplanır;

Vade: 31 Aralık 2021

Anapara: 1000 TL

Basit Faiz: %15

Vadeye Kalan Zaman: 392 gün

Getiri = (Anapara/100) x ( Basit faiz/365) x (Vadeye kalan zaman)

(1000/100) x (15/365) x (392) = 160,72 TL tutarında bono getirisi elde edilir.

Bu durumda anapara + sağlanan getiri hesaplanacak olursa, 1000+160,72= 1160,72 TL olur.

Hazine Bonosu Nasıl Alınır, Satılır?

Hazine Bonosu Nasıl Alınır, Satılır?Devlet hazinesi, ülke ihtiyaçlarına yönelik olarak (örneğin yol, okul) 3, 6 veya 1 yıllığına yatırımcılardan borç alır. Ardından bu borcu vadesi geldiği zaman faiz ve anapara olarak geri ödemek durumundadır.

Burada belirtmeliyiz ki, bu araçlar alım – satımı yapılan fiziki bir senet değildir. Diğer taraftan, devletin borç alması oldukça yanlış bir düşünce gibi görünebilir.

Fakat dünya üzerindeki tüm devletler, aynı yöntemi uygulamaktadır. Ayrıca bir ülkenin borçlanabilmesi, ileriye dönük finansal sağlıklılığın göstergesidir. Bu nedenle hazine bonoları, risksiz yatırım aracı konumundaki yerini korumaktadır.

Hem daha az riske katlanmak isteyen hem de düşük vergi avantajından yararlanmayı cazip bir fırsat olarak gören yatırımcıların bu araca talebi oldukça fazla olmaktadır. Üstelik katlanılacak vergi masrafı, bonoda elde edilen kazanç üzerinden %10 olarak belirlenmiştir.

İşte, tüm bu avantajlarından ötürü portföyünüzü güvenli ve risk dengesi sağlanmış bir şekilde çeşitlendirebilmek için bu araçları seçmeniz önerilir.

İşlemler ikincil piyasalarda gerçekleştirilir. Ülkemizde bu piyasalar İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası ile anılır.

Alım – satım işlemleri, hisse senetlerinde olduğu gibi aracı kurumlar ve bankalar vasıtasıyla yapılmaktadır. Yani bu yatırım araçlarıyla hizmet veren bir aracı kurumla işe başlamak, ilk yapmanız gerekendir.

Ardından bir hesap oluşturursunuz. Hazine bonolarının mevcut fiyatı ve aracı kurum tarafından belirlenmiş oranlar üzerinden işlem yaparsınız. Günümüzün gelişen imkanlarıyla işlemler internet üzerinden dahi kolayca yürütülebilmektedir.

Belli bir vadeye sahip hazine bonosunu, bir gün içinde alıp satmak isteyen yatırımcılar da bulunmaktadır. Fiyatlar ise bu alım – satım dengesine göre artış ya da azalış gösterir.

İleriye dönük beklentiler, ülkenin finansal derecelendirme notu, enflasyon ve faiz oranları, bir hazine bonosunun fiyatları üzerinde etkili olan faktörlerden bazılarıdır. Yatırımcılar da bu verileri takip ederek, hazine bonolarını alır veya satarlar.

Faiz ve bono fiyatları, birbiriyle ters orantılıdır. Açıklamak gerekirse; faizler arttıkça, bononun getirisi de azalır. Bu durum bir örnekle daha iyi anlatılabilir.

Elinizde % 2 faizli bir hazine bonosu olduğunu varsayalım; ama faizler % 3’e yükseldi. Bu durumda herkes % 3 faiz veren hazine bonosunu almak ister. Bu durumda da % 2 faizli bononun fiyatı talep azaldığı için gerileyecektir.

Okur Yorumları
  1. Nasılmı
    alınır gidersin bankaya eline bir. Makbuz şu kadar bono satılmıştır diye sonra. Devlet el koyar bankaya bütün mevduatları öder hatta güvencede. Olmayan. ticari hesaplarında öder bankanın. Bütün borcunu öder hazine bonosu alanlara 1 kuruş alamaz gerekce. bankanın bonosatmaya. Yetksi yok ben böyle adaletin

    1. Bu hazine bonosu denen meletde bir ev. parası kaybettim. İmar bankasında. İmar bankasında garantide olan. Olmayan. bütün alacağı olanlar aldı. hazine bonosu alanlar magdur oldu

G bi jk için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Doviz Yatırımı
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Doviz Yatırımı
AL SAT
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%