Borsa Nasıl Oynanır, Nasıl Para Kazanılır?
  1. AnaSayfa
  2. Borsa Piyasası

Sabit Getirili Menkul Kıymetler Nelerdir?

Bu yazıda; sabit getirili menkul kıymetlerin neler olduğunu ve yatırımlarının nasıl yapıldığını sizlerle paylaştık.

Sabit Getirili Menkul Kıymetler Nelerdir?Birikimlerini güvenli ve belli bir gelir elde etmek üzere borsada değerlendirmek isteyen yatırımcılar, sabit getirili menkul kıymetleri tercih ederler. Sabit getirileri, yatırım araçlarının özelliklerinden kaynaklanmaktadır ve genellikle borçlanma araçları olarak tanınırlar. Borçlanma araçları dendiği zaman ise akla devletin yaptığı tahvil ihaleleri gelebilir. Devlet ve şirketler, kaynak ihtiyaçlarını gidermek için belli önemlerde bu ihaleleri gerçekleştirir ve borçlanırlar.

Sabit getirili menkul kıymetlerin genel özellikleri vardır. Bu menkul kıymetler, alacaklılık hakkı sağlar ve belli bir fiyatı temsil eder. Ayrıca dönemsel getiri sağlarlar. Misli nitelikte ve seri halinde çıkartılırlar. İbareleri aynı olan ve yatırım aracı olarak kullanılan borçlanma senetleri olarak tanımlanırlar. Sabit getirili menkul kıymetler, vade sonuna kadar elde tutulduğu zaman, belli bir kazancı garanti etmektedir. Bu sayede de yatırımcı, vade sonunda ne kadar gelir elde edeceğini ilk başta bilir.

Sabit getirili menkul kıymetleri nelerdir, biraz inceleyelim:

Devlet Tahvilleri

Devlet TahvilleriVadesi 1 yıldan uzun olan ve devletin borçlanma ihtiyacını karşılamak için Hazine Müsteşarlığı tarafından çıkarılan borçlanma senetlerine devlet tahvili denmektedir. Devlet tahvilleri, devlet iç borçlanma senedi, kısaca DİBS adıyla da bilinirler. Sabit getirili bir yatırım aracı olan devlet tahvillerinde, belirtilen vadede faiz getirisiyle birlikte devlet özeme yapmayı garanti eder. Tüzel kişiler devlet tahvilinden yararlanabilir. Bankalar ise devlet tahvillerini bilançolarının aktif kaleminde yatırım aracı olarak bulundurur.

Devlet tahvilleri, devletin garantisindedir ve yatırımcıya bu nedenle güvence verir. Likit yatırım araçlarıdır ve yüksek sabit getirileri vardır. 1 yıldan uzun vadeleri vardır ve vade boyunca emanet hesabında ücretsiz saklanırlar. İskontolu satılan kuponlu veya kuponsuz devlet tahvilleri vardır. Bu tahvillerde ödeme, üzerinde yazan nominal değerden yapılır. Kuponlu devlet tahvilleri 3 – 6 ay veya 1 yılda faiz ödemesi yaparlar. Satışları merkez bankası tarafından gerçekleştirilmektedir. Devlet tahvilleri hakkında bilgiler için tıklayın.

Hazine Bonoları

Hazine BonolarıRisksiz yatırım aracı olarak tanınan hazine bonoları da, sabit getirili menkul kıymetlerdendir. Devlet güvencesindedirler ve diğer yatırım araçlarına göre daha güvenli olarak tanımlanırlar. Alternatif yatırım aracı arayan ve portföyünde riskleri dengelemek isteyen yatırımcılar tarafından tercih edilirler. Devlet tahvillerinin aksine devletin kısa vadeli borçlarına az zamanda fon elde etmek için çıkartılırlar. Vadeleri, en fazla 1 yıldır ve bir bono türüdür.

Hazine bonoları, devlet tahvillerinde olduğu gibi yüksek likiditelidir ve sabit yüksek getirileri vardır. Emanet hesaplarında ücretsiz saklanır. Risk almadan ve düşük vergi avantajından yararlanmak isteyen yatırımcılar için en uygun enstrümanlardan birisidir. Vergi masrafı, elde edilen kazanç üzerinden % 10 olarak belirlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından basılırlar ve devletin fon ihtiyacını giderirler. Satılan kurum tarafından belli bir vade sonunda bedel, bono sahibine ödenir ve kazanç sağlanmış olur. Hem anapara hem de faiz getiri elde edilir. Hazine bonoları hakkında bilgiler için tıklayın.

Repo

RepoYabancı bankalar öncülüğünde kullanılmayan başlayan ve kısa vadeli sabit getiri imkanı sunan işlemlerdir. Repo işlemlerine konu olan yatırım araçları, hazine bonoları, menkul kıymetler ve devlet tahvilleri gibi yatırım araçlarıdır. Kısa vadede güvenli ve sabit getir elde etmek isteyen yatırımcılar tarafından sıklıkla tercih edilirler. İşlemler, bankalar tarafından gerçekleştirilmektedir.

Bankalar, yatırımcıya satacakları sabit getirili yatırım aracını önceden belirlenmiş bir fiyattan satarak, belli bir tarihte geri almak üzere işlem yapar. Yatırımcıya işlemi yaptığına dair makbuz verirler. Alım – satım sonucunda oluşan fiyat farkından da kar elde edilir. Repo işleminde menkul kıymet, müşteriye teslim edilmez ve merkez bankasının bloke hesabında veya Borsa İstanbul Takas ve Saklama AŞ.’de depo edilir. Uzun vadeli yatırım yerine kısa vadede gelir elde etmek isteyen yatırımcılar tarafından yapılır. Kısa vadeli faiz getirisi sağlarlar. Enflasyon ve buna bağlı olarak faizlerin yüksek olduğu zamanlarda, repo getirisi de yüksek olur. Repo hakkında bilgiler için tıklayın.

Özel Sektör Tahvilleri

Özel Sektör TahvilleriBanka veya anonim şirketler tarafından kaynak ihtiyacını sağlamak için Türk lirası üzerinden ihraç edilen borçlanma senetleridir. Vadeli 1 yıl veya daha uzundur. İskontolu veya kuponlu olarak ihraç edilirler. Devlet tahvili ve hazine bonosundan farkı ise ihraççının bir banka veya anonim şirket olmasıdır. Özel sektör tahvillerinde, devlet güvencesi söz konusu değildir. Bu nedenle devlet tahvilleri, yatırımcılar tarafından daha çok tercih edilmektedir.

Özel sektör tahvillerinin, ek getiri oranı ihraç tarihinde belli olur. Devlet tahvili ve özel sektör tahvilleri, hazine bonosuna göre daha yüksek getiri sağlarlar. Genellikle bir veya birkaç aracı kurumdan oluşan bir konsorsiyum aracılığıyla satışa sunulurlar. Tahvil sahibinin bir şirkete kaynak sağlaması amacıyla kullandırdığı sermaye, yabancı sermayedir ve şirketin alacaklısı olur. Alacağından başka da herhangi bir hakka sahip olamaz. Tahvil sahibi, şirketin kar – zarar riskine katılmaz ve şirket zarar etse de belirtilen tarihte faizi ile anaparasını alır.

Diğer sabit getirili menkul kıymetler ise gelire endeksli senetler, gelir ortaklığı senetleri, TCMB likidite senetleri, finansman bonoları, banka bonoları, varlığa dayalı menkul kıymetleri, varlık teminatlı menkul kıymetler ve kira sertifikalarıdır.

Okur Yorumları
cilt bakimi için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Doviz Yatırımı
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Doviz Yatırımı
AL SAT
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%