Petrol fiyatları, 2008 yılından bu yana kaydettiği en büyük yıllık düşüşü kaydetti. 2014 yılının Haziran ayından bu yana % 46 oranında değer kaybetti ve birçok ekonomiyi olumsuz etkiledi. Bu düşüşlere rağmen OPEC, petrol üretiminde azalmaya gitmeyeceğini söyledi ve pazar payını koruyacağını söyledi. ABD’de kaya gazı petrolü üretiminin artması ve OPEC’in pazar payını korumak için üretimi düşürmemesi, petrol fiyatlarının değer kaybını hızlandırdı.
2015 yılında petrol fiyatlarının 40 doların altına düşeceğini öngören uzmanların tahminleri gerçekleşecek gibi görünüyor. Petrol fiyatları bu hafta 45 dolar seviyelerinden işlem gördü ve bu seviye 39 dolar tahmini getirdi. Goldman Sachs tarafından yapılan petrol tahminine göre; petrol 39 doların altına inebilecek. ABD gösterge petrolünün 6 aylık tahminlerinin varil başına daha fazla düşüş göstereceğini ve yaşanabilecek bir ralli ile kaya gazı petrolüne göre daha hızlı bir toparlanma gösterebileceğini öngörüyor.
Petrol tahminlerini düşüren Goldman Sachs, Batı Teksas türü ham petrolün 6 aylık öngörüsünde 39 dolar olacağını belirtmişti. Dün Batı Teksas ham petrolünün 45,89 dolardan kapanış yapması bu tahmini düşürmesine neden oldu.
Uzmanların 2015 Petrol Fiyatı Tahmini
Uzmanlara göre petrol talebinde herhangi bir değişiklik olmazsa, petrol fiyatları 50 dolar seviyesine gevşeyebilir. Petrol fiyatlarının 2015 yılında kalıcı yükselişlerini öngörmeyen analistler, ABD ham petrolünün 47 – 55 dolar arasında dalgalanacağını belirtiyor. Petrolün arzı yönünde son gelişmelerde dikkatleri çeken 3 büyük konu var. Petrol üretimi konusunda 3 büyük güç olan OPEC, ABD ve Rusya genelinde piyasaların değerlendirilmesi gerekiyor.
Uzmanlara göre 2015 yılında talep tarafından değişme olmazsa, büyüme endişeleri, günlük 2 milyon varillik arz fazlası nedeniyle petrol fiyatları 50 dolar seviyelerinde gevşeyebilecek. Bu seviyenin altı görülmesi durumunda ABD’de enerji sektörüne ve kaya gazı üreticileri olumsuz etkilenecek. Aynı zamanda küresel büyüme bazında önemli iyileşmeler olmazsa petrol fiyatları 2015 yılında kalıcı olarak yükseliş gösteremeyecek.
Gelişmeler bu yönde olduğu için 2015 petrol fiyatları tahminlerinde 40 dolar ve altındaki seviyeler konuşulmaya başladı. Birçok uzmana göre petroldeki düşüş devam edecek ve 40 doların altında işlem görecek. New York Societe Generale SA araştırma müdürüne göre; “Piyasalar 2015 yılının ilk yarısında yoğun aşırı arz durumunu fiyatlamaya devam ediyor. 40 doların altına düşeceğiz” tahmininde bulundu. Petrolde yaşanan bu düşüşler nedeniyle yeni bir denge yaratılmaya çalışıldığı da kaydediliyor.
OPEC Petrol ve Pazar Stratejisi
ABD’de petrol üretimi, 2012 yılı Haziran ayından bu yana görülen en büyük artışı kaydediyor. Bu artış ise petrol fiyatlarının düşüşünü hızlandırıyor. 2014 yılında % 50’ye yakın değer kaybeden petrol, 2008 yılında yaşanan ekonomik krizden bu yana en sert düşüşünü kaydediyor. OPEC ve ABD’nin petrol üretiminde bir değişiklik yapmaması, durumun daha da kötüleşmesine neden oluyor. Petrol fiyatları, RSI seviyesi iki haftadan uzun bir süredir 30 seviyesinin arlında seyrediyor. RSI seviyesinin 30’un altında olması piyasanın aşırı düştüğüne işaret ediyor.
OPEC, ABD’de petrol üretiminin artması nedeniyle küresel petrol piyasasındaki payını sürdürmeye çalışıyor. OPEC kendi üretiminde ve fiyatlarında değişiklik yapmadan önce ABD kaya petrolü üreticilerinin üretimini düşürmesini bekliyor. OPEC’in petrol üretimini değiştirmemesi ise Venezuela gibi ekonomisi petrole dayalı olan ve kriz yaşayan ülkeler için durumun daha da kötüleşmesine neden oldu.
Petrolde yaşanan düşüşler dünya borsaları ve altın üzerinde de etkili oluyor. Altın fiyatları, düşen petrol fiyatları nedeniyle yükselişe geçerken, dünya borsaları riskten kaçış eğitimiyle geri çekilmeler yaşıyor. Düşen petrol fiyatlarıyla birlikte dezenflasyon endişelerinin gündemde kalması dünya borsalarını olumsuz etkiliyor.
Petrol Fiyatlarının Türkiye’ye Etkisi
Düşen petrol fiyatları Türkiye ekonomisi adına olumlu gelişmeler sağlıyor. 50 doların altındaki petrol fiyatları, cari açığa 25 milyar dolarlık bir iyileşme sağlamış olacak. Aynı zamanda vatandaşların düşen petrol ve benzin fiyatları nedeniyle artan gelirini başka alanlarda harcaması bekleniyor. Buna rağmen petrol ihraç eden ülkelerdeki gelir kaybı, bu ülkelere ihracat yapan Türk şirketlerini olumsuz etkileyecek. Düşük petrol fiyatları nedeniyle Rusya’da 4; Ortadoğu’da 7 milyar dolarlık bir ihracat kaybı olacağı tahmin ediliyor.
Petrolün, Borsa İstanbul üzerinde de olumlu etkiler yarattığı görülüyor. Cam ve çimento gibi yoğun enerji gerektiren sektörlerde, düşük petrol fiyatlarının maliyetler üzerine olumlu etkileri görülüyor. Başta Şişecam, Anadolu Cam ve Denizli Cam olmak üzere, bazı çimento hisselerinde de maliyet düşüşü nedeniyle artış gözleniyor. Borsa İstanbul’da işlem gören Taş Toprak Endeksi’nin Ekim ayından bu yana % 31 oranında değer kazandığı görülüyor.
Petrolden olumsuz etkilenenler ise inşaat sektörü, Tüpraş ve Anadolu Efes olarak açıklandı. Düşüşün kabus olduğu sektörlerde inşaat sektörü ilk sırada yer alıyor. Başta Enka olmak üzere birçok inşaat şirketinin; Efes gibi Rusya’da iş yapan şirketlerin olumsuz etkilenebileceğinden bahsediliyor. Petrol ihraç eden ülkelerin altyapı yatırımlarına yönelik inşaatlarının azalması nedeniyle Türk müteahhitlerinin olumsuz etkileneceği söyleniyor. Tüpraş tarafında ise fiyat düşüşünden dolayı kar marjını düşürmek zorunda kalacağı için olumsuz etkilenmesi bekleniyor.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, petrolde yaşanan düşüş nedeniyle zarar eden tek kuruluşun Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) olduğunu belirtti. Geçtiğimiz yıl 3 milyar dolara yakın olan gelirinin 1,2 milyar dolarını kaybettiğini de söyledi. Taner Yıldız, “Ancak Türkiye’nin kazancı, özellikle cari açığın düşmesi ve enerji giderlerimizin azalması ile alakalı çok büyük bir miktara sahip olacak,” dedi.
Dünya Bankası Türkiye Direktörü Martin Raiser tarafından yapılan açıklamaya göre; Türkiye’de kişi başı gayri safi milli gelirin yüksek gelir eşiği olan 12.746 doların üzerine çıkabileceği konusunda iyimser konuştu. Türkiye’nin artık Nijerya gibi ülkelerin yanında yer almadığını ve Polonya, Meksika gibi ülkelerle aynı tarafta olacağı bir konumda olduğunu belirtti. Petrol fiyatlarında meydana gelen düşüş ile Türkiye’ye yüksek cari açığı aşağı çekip enflasyonu düşürebilmesi için bir fırsat oluştuğunu da kaydetti.
ben petrolde muazzam bir düşüş bekliyorum
Ben petrolün önümüzdeki iki hafta içerisinde inanılmaz düşeceğini düşünüyorum arkadaşlar.
Makale için teşekkürler zevk alarak okudum
Cok fazla tercih etmiyoruz ama aslinda petrolde muthis kazancli bir yatarim araci. Biz turkler hep ayniyiz, az risk cok kazanc isteyip hep batariz. Bilgiler icin tesekkurler bu arada.