Altın Fiyatları Nasıl Değişir? Neden Düşer? Neden Yükselir?

Altına yatırım yapmak, gerek finans piyasalarında işlem yapan yatırımcılar gerekse altın tüketicisi dediğimiz banka ve kuyumculardan alım – satım yapan kişiler için geleneksel hale gelmiştir. Piyasalarda güven eksikliği meydana geldiğinde tercih edildiğinden veya kötü günler için bir köşede bekletildiği için en güvenilen yatırım aracı olarak tanımlanmaktadır. Peki, altın fiyatları hangi durumlarda düşer veya yükselir, hangi faktörlerden etkilenir?

Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%

Piyasalarda güven eksikliği meydana geldiğinde yatırımcılar hemen altına yönelir ve talep artar. Günümüze bakıldığında ise altın fiyatlarında meydana gelen düşüş nedeniyle birçok yatırımcı altından mümkün olduğunda uzak duruyor. Döviz ve hisse senedi gibi yükseliş gören yatırım araçlarına artan talep de altının iyiden iyiye düşmesine neden oluyor. Bu iki durum göz önüne alındığı zaman ise fiyatların değişiklik göstermesinde ilk nedenin arz ve talep olduğu açıkça görülebilir.

Altın fiyatlarında olduğu gibi piyasada fiyatlar arz ve talep ilişkisine göre belirlenir. Elbette bunu bilmek yeterli değildir. Çünkü arz ve talep üzerine de etkili olan birçok faktör bulunmaktadır. En temel iki faktör olan arz ve talep değiştiği zaman, doğal olarak fiyatlar da değişmektedir. İşte bu noktadan yola çıkarak altın fiyatları nasıl değişir, neden düşer ve neden yükselir sorularının cevaplarını sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Altın Fiyatları Nasıl Değişir?

2015 yılının ilk günlerini yaşadığımız bu günlerde, altın fiyatlarının ne olacağı, 2015 yılı altın almak için bir fırsat mı, altın alımı yapmak için uygun zaman mı soruları sorulmaya çoktan başladı. Bazı uzmanlara göre FED’in faiz oranlarında yapacağı artırım nedeniyle altının bir miktar daha düşeceği ve alım yapmak isteyen kişilerin bu dönemi beklemeleri öneriliyor. Bazı uzmanlara göre de altının uzunca bir süredir düşüş trendinde olması, yükseliş trendinin yakın zamanda geleceği anlamına geliyor.

Altın arz ve talebinde meydana gelen en ufak bir değişiklik direkt olarak altın fiyatlarına yansımaktadır. Bunu basit bir şekilde açıklamak gerekirse; talebin yüksek olduğu yani herkesin ilgi gösterdiği bir malın değeri de yüksek olur. Aynı şekilde üretimi az ama ihtiyacın çok olduğu malda, değerli olacaktır. Bu nedenle de fiyatı yüksektir. Ters bir bakış açısı ile üretimi yüksek ama ihtiyacın az olduğu bir mal da, değersiz olacaktır ve fiyatı düşecektir. İşte temel olarak altın fiyatları bu nedenle değişiklik gösterir.

Düşen altın fiyatlarına gelen taleple birlikte yükseliş yaşandığını haberlerde mutlaka duymuşsunuzdur. Altın fiyatının düşmesi, tüketicilerin ve yatırımcıların iştahını kabartmaktadır. Çünkü düşen fiyatlar mutlaka yükselişe geçecektir. Yatırımlarda kazanmanın temelinde de, düşük fiyattan alıp, fiyat yükseldiğinde satmak olduğu için düşen fiyatları herkes bir fırsat olarak değerlendirmekte ve altın talebini yükseltmektedir. Üretimde değişiklik olmadığı halde talebin artış göstermesi altın fiyatlarının yükselmesine neden olacaktır.

Altının, piyasalara güven azaldığında popüler hale geldiğini biliyoruz. Ekonomik kriz, savaş, kaos, enflasyon oranı gibi durumlarda piyasalar olumsuz etkilenir. Ayrıca piyasalar belirsizlik dönemlerinden hoşlanmaz ve düşüş trendi baş gösterir. İşte bu zamanlarda altın en az etkilenen güvenli yatırım aracıdır. Enflasyon oranının yüksek olması veya yükseleceğinin beklenmesi altının değerlenmesine neden olur. Burada mantık ise insanların yüksek enflasyondan korunmak için altın ticareti yapmasıdır.

Altının arz ve talebini etkileyen temel faktörler de bulunmaktadır. Bunlar; küresel enflasyon, küresel likidite, küresel jeopolitik riskler ve küresel reel faiz oranlarıdır. Bu 4 temel faktörü kısaca incelemek istiyoruz:

Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%

Küresel Enflasyon

Enflasyonun en basit tanımı şu şekildedir; fiyatlar genel seviyesindeki artışı ölçen gösterge. Enflasyonun yüksek olduğu bir ekonomide, paranın alım gücünde düşüş yaşanır. Örnek vermek gerekirse; 5 liraya 2 kilo domates alınırken, enflasyonun yükselmesi nedeniyle 1,5 kilo alabilirsiniz. Yatırımcılar bu durumda paralarını korumak için altın talebini arttırırlar. Küresel enflasyonun olduğu ortamda da altın fiyatlarının genel trendinin yükseliş yönünde olması kaçınılmazdır. Tam tersi olduğunda yani küresel enflasyonun düşük olduğu bir ortamda da altın fiyatlarının genel trendi aşağı yönlü olacaktır.

Küresel Likidite

Likidite yani nakit akışı, altın fiyatları ile doğru orantılıdır. Likiditenin artış göstermesi, altın fiyatlarının yükselmesini sağlar. Aynı şekilde likiditenin azalması altın fiyatlarının düşüşünü tetikler. Altını sınırlı kaynak olarak tanımlarsak, artan bir likidite altın fiyatının artmasına neden olacaktır. Örneğin; 10 metre kumaşı 10 TL’ye alırken; kumaş miktarının aynı kalması ama fiyatın 15 TL’ye yükselmesi, kumaşın fiyatının 1 TL’den 1,5 TL’ye çıkması demektir.

Küresel Jeopolitik Riskler

Altının en güvenilir yatırım aracı olduğunu ve belirsizlik, risk gibi durumlarda piyasaların güvensiz bir ortama dönüştüğünden bahsetmiştik. Altın dünyanın her yerinde kolayca nakde çevrilebilir ve her yerde aynı anlama gelmektedir. Yani altın konvertibl yani dönüştürülebilirliği en yüksek olan yatırım aracıdır. Jeopolitik risklerin artış gösterdiği dönemde dövizlere güvenilemeyeceği için altın bu özelliğinden dolayı değerlenmektedir. Talebin de bu dönemde yatırımcılar tarafından arttırılması fiyatların yükselmesine neden olmaktadır.

Küresel Reel Faiz Oranları

Altının düşüşünde en büyük neden olarak ABD’nin faiz oranları ve varlık alımlarını sonlandırması görülüyor. Reel faiz oranının tanımını yapacak olursak; elde tutulan paranın maliyetidir. Örneğin; bir bankada 100 TL’niz var ve reel faiz oranı % 5. Bu durumda paranızdan 5 TL kaybettiniz demektir ve bu parayı banka tutmanızın maliyetinin 5 TL olduğunu gösterir. Eğer paranızı faize yatırmış olsaydınız da 5 TL kazanmış ve paranızı 105 TL yapmış olacaktır.

Altının da, dönemsel bir getiri, faiz getiri olarak yatırımcısına piyasa fiyatındaki değişiklik dışında hiç bir kazancı yoktur. Reel faiz oranlarının yükseliş yönünde olduğu bir dönemde, yatırımcılar altın yerine diğer yatırım araçlarını tercih ederler. Bu durumda da altın fiyatı aşağı yönlü hareket eder. Tersi bir durumda yani reel faiz oranlarının düşüş yönünde olduğu bir dönemde de yatırımcılar altını elde tutmanın maliyeti az olduğu altını tercih edecektir. Talebin artması nedeniyle de altın fiyatları yükselmiş olacaktır.

Altın Neden Düşer?

Amerikan Merkez Bankası’nın 2013 yılının başında ekonomide iyileşmenin yaşandığı, bu nedenle de her ay yapılan varlık alımlarının azaltılacağı ve sonlandırılacağı duyuruları ile altın düşmeye başladı. Altının 2013 yılı Haziran ayında ayı piyasası hakimiyetine girmesi “Altın daha düşer mi?“ sorularını gündeme taşıdır. Altın, 2014 yılı boyunca da düşüş yönünde olan genel trendini korudu ve yatırımcıların azalan güvenini iyice kaybetmiş oldu. Altından ümidini kesen yatırımcılar ise yükseliş gösteren dolara yöneldi. Bilindiği gibi altın ve dolar arasında ters orantılı bir ilişki vardır ve doların değer kazanması, altının düşmesi anlamına gelmektedir.

En basit açıklamasıyla altın fiyatlarının düşmesinin nedeni; altına talebin azalması ama arzın aynı kalması veya üretimin yüksek olmasına rağmen talebin değişmemesi durumudur. Talebin azalması durumu reel faiz oranlarının yükselmesi, enflasyon düşük olması, likiditenin azalması ve jeopolitik risklerin önem kaybetmesi, piyasalara güvenin artması durumlarından kaynaklanmaktadır. Yatırımcılar böyle dönemlerde daha yüksek getirisi olan yatırım araçlarına yönelir ve altına olan talebin azalmasına neden olurlar.

Küresel enflasyon oranlarında ciddi değişimlerin beklenmemesi, likiditenin özellikle FED tarafında daraltılacağı beklentileri, jeopolitik risklerin küresel anlamda altın fiyatlarına etki edebilecek seviyede olmaması, reel faiz oranlarında ileriye yönelik artış beklentisi altın fiyatlarının düşük seviyelerde kalmasına neden olacaktır.

Altın Neden Yükselir?

Altına olan talebi arttıracak yönde küresel gelişmelerin meydana gelmesi altın fiyatlarının yükselmesine neden olacaktır. Küresel jeopolitik risklerin artış göstermesi, enflasyon oranlarının yükselmesi, likiditenin artması, reel faiz oranlarının düşüş göstermesi altın fiyatlarının genel trendinin yukarı yönlü olacağını işaret eder.

Piyasalara güvenin azalması, ülkelerarası gerginlik, doğal afetler, alım gücünün düşmesi, büyük bankaların ekonomik krize girmeleri ve kredi piyasasında krizlerin yaşanması, altına olan talebi ciddi anlamda yükseltecektir.

Altına Yükselirken de Düşerken de Yatırım Yapın!

Altın fiyatlarının 2013 yılında başlayan düşüşleri, 2015 yılının ilk günlerini yaşadığımız bugünlerde hala devam etmektedir ve eski seviyelere ulaşamamıştır. Yaklaşık iki yıldır düşüş trendinde olan altına olan güven son derece azalmıştır ve yatırımcılar elindeki altın ile nasıl işlem yapacaklarını merak etmektedir.

Bilindiği gibi piyasalarda genel olarak bir yatırım aracının alınması demek, gelecekte değer kazanacağı ve alınan düşük fiyata göre kar edileceği anlamına gelir. Günümüzün en popüler piyasalarından olan forex piyasasında ise işlem özellikleri sayesinde hem yükselecek olan hem de düşecek olan yatırım aracından kar edilebilir.

Çift yönlü işlem özelliği bulunan forex piyasasında, yükselecek olan altın alım yönünde işlem görürken; düşecek olan altın satış yönünde işlem görür. Ayrıca düşüş yönünde işlem yapmak yani satış yapmak için elinizde altının olmasına da gerek yoktur. Bu işleme açığa satış denilmektedir.

Forex piyasasında altın yatırımı yaparak altının her fiyat hareketinden kar edebilirsiniz. Çift yönlü işlem özelliğinin yanı sıra kaldıraç sistemi, risklerin bir emirle sınırlandırılabilir olması, yüksek likidite, düşük volatilite gibi daha birçok özelliği sayesinde 100 dolarlık bir teminat ile işlem yapabilirsiniz.