Genel anlamda iyi durumda olan Avrupa kıtası ekonomileri, finansal faaliyetlerde de oldukça aktiftir. Burada yer alan zengin ülkeler, sürekli güçlenerek borsacılık faaliyetleri için daha uygun hale gelmektedir.
Küresel ekonomide büyük yer tutan Avrupa Borsaları, yatırımcılara da alternatif fırsatlar oluşturur. Fakat buradan kazanmak isteyenlerin öncelikle kapsamlı bir bilgi edinmesi gerekir.
Eski zamanlara kıyasla günümüzde oturduğumuz yerden ve internetin olduğu her yerde halledebildiğimiz finansal işlemler, ekonomik bakımdan ayrı bir önem taşır. Aşağıda, Avrupa kıtası borsalarını ve bunların önemli endekslerine dair merak edilenler yer alıyor;
Londra Borsası
Adından da anlaşıldığı üzere Londra’da bulunan bu borsa (London Stock Exchange), Birleşik Krallık’a aittir. İşlem hacmi bakımından dünyanın 2. büyük borsası olarak bilinir.
Yer aldığı Avrupa kıtasında ise en yüksek işlem hacmine sahip olmasıyla olarak öne çıkar. 1801 yılında, Paternoster Meydanı’nda St. Paul’s Katedrali’nin bitişiğinde bir binada kurulmuştur.
Günümüzde London Stock Exchange Group’un bir parçasıdır. Birçok kriz, finansal zorluk, Big Bang, IRA gibi saldırılar geçirmesine rağmen güçlü bir şekilde ayakta durmayı başarmıştır.
Tarihi açıdan da büyük bir önemi olduğu söylenebilir. Londra’da bulunan bir kahvehanenin girişinde “The Stock Exchange” yazılıdır ve girişi de ücretlidir. Bu kahvehanede ticari evrakların alınıp satılması için insanların buluştuğu bilinmektedir. Borsa binalarının doğuşu bu olaya bağlanmaktadır.
Şimdi, Londra Borsası’nın önemli endekslerine göz atalım;
FTSE 100
Londra’da işlem gören 100 büyük İngiliz şirketinin hisselerini içeren endekstir. 1984 yılında kurulmuştur. Piyasa değeri ağırlıklıdır.
Londra Borsası’nın gösterge endeksi olan FTSE 100 endeksi içerisinde bulunan hisselerin %65’i yerel şirketlere, %35’i global şirketlere aittir.
FTSE 250
Hisseleri Londra’da işlem gören 350 büyük şirketten 101. şirket itibari ile ağırlıklı ortalamasına göre hisselerin hesaplandığı endekstir.
FTSE 350
Londra’nın birincil listesinde yer alan 350 en büyük şirketinin hisselerinden ağırlıklı ortalama ile hesaplanan endekstir. FTSE 100 ve FTSE 250 endekslerinin kombinasyonudur.
FTSE SmallCap Endeksi
Londra’nın ana piyasasında işlem gören 619 büyük şirketin, 351. Şirket itibari ile piyasa değerlerine göre yer aldığı endekstir. Küçük bir piyasa değeri oluşturur.
FTSE All – Share Endeksi
FTSE Actuaries All Share Endeksi bilinen adıdır ve Londra’da işlem gören 2000’den fazla şirketin yaklaşık olarak 1000 tanesinin hisselerinin piyasa değerini içeren endekstir. 29 Aralık 2017 tarihinden itibaren endeksin bileşenleri 641 şirketten oluşur.
Euronext
2000 yılında Paris, Brüksel ve Amsterdam borsalarının birleşmesi ile kurulan finansal kurumdur. Euronext, ilk birleşmesini Amsterdam Borsası ile gerçekleştirmiştir.
Merkezi Paris’tir ve işlem hacmi bakımından dünyanın 5. en büyük borsasıdır. Euronext’e 2002 yılında Lizbon Borsası da katılmıştır. 2006 yılının Mayıs ayına gelindiği zaman da New York Borsası ile birleşerek NYSE Euronext kurulmuş ve dünyanın en büyük borsası olarak kabul edilmiştir.
Amsterdam, Brüksel, Lizbon ve Paris borsaları günümüzde Euronext kapsamında işlemlerini gerçekleştirir. Yaklaşık 4 trilyon dolarlık piyasa değerine sahip olan Euronext’in sahibi Intercontinental Exchange‘dir.
En önemli endeksleri ise AEX, BEL 20, CAC 40, PSI 20, Euronext 100, NEXT 150 olarak bilinir.
Euronext Paris
Paris Borsası olarak da bilinen Euronext Paris 2000 yılından sonra resmi olarak Euronext Paris adını almıştır. Avrupa’nın ikinci büyük borsasıdır.
World Federation of Exchange üyesidir. Bir sokakta kurulan curb marketi aracılığıyla ilk temellerini atmıştır. 1720 yılında Banque Royale ve ona bağlı şirketlerin hisselerini alıp satmak isteyen kişilerden oluşan bir topluluk ile doğmuştur.
Bu şirketlerin ve bankanın yönetimi ise John Law’a aittir. John Law Sistemi’nin çökmesi sonrasında da gerçek faaliyetleri 1724 yılında başlamıştır. Günümüz Paris Borsası’nın bulunduğu binaya geçmesi ve faaliyet göstermesi 1826 yılını bulmuştur.
Paris Borsası’nın önemli endeksleri şunlardır;
CAC – 40
Piyasa değeri büyüklüğüne göre hesaplanan bir endekstir. Paris Borsası’nın ve Fransa’nın gösterge endeksi olarak bilinir. Paris’te işlem gören ve piyasa değeri en büyük olan 100 şirketin en önemli 40 tanesinin ağırlıklı ortalamasına göre hesaplanır.
CAC Next 20
Euronext Paris’in teminat bedellerini göz önünde bulundurduğu endektir. CAC – 40 endeksini oluşturan 40 şirketin içerisinde seçilmiş 20 şirketin hisselerini içermektedir.
CAC Mid 60
CAC Mid 100 endeksi olarak da bilinir. CAC – 40 ve CAC Next 20 endekslerinden sonra Fransız hisselerini temsil eden orta büyüklükte piyasa değerine sahip hisseleri içerir.
SBF 120 Endeksi
Yatırım fonlarını esas alan bir endekstir.
SBF 250 Endeksi
Hisse senedi portföylerinin uzun süreli performansını ölçen endekstir. SBF 120 şirketlerinin tamamını içerir ve sektörlerden oluşur.
Euronext Brüksel
1801 yılında Belçika’da kurulan Brüksel Borsası 2000 yılında Euronext bünyesine dahil olmuş ve çalışmalarını buradan yürütmeye başlamıştır. Günümüzde 200’ü aşkın şirket burada işlem görür.
BNAB (Banque Nationale de Belgique SA Hissesi), GLOG (Global Graphics SA Hissesi) ve SOF (Sofina SA Hissesi) bunlardan bazılarıdır.
En bilinen endeksi BEL20’dir. BEL20 endeksi, Brüksel’de işlem gören ve likiditesi en yüksek 20 şirketi içermektedir.
Euronext Amsterdam
Euronext bünyesine ilk dahil olan borsa Amsterdam Borsası’dır. Bunun da ötesinde, dünyanın ilk borsası olarak bilinir. Dolayısıyla tarihi oldukça eskidir. Burada ilk işlem gören hisse senedi Doğu Hindistan Şirketi’ne ait olmuştur.
1602 yılında kurulmuştur. Dutch East India şirketinin hisse senedi ve fonlarını basmayla yetkilendirilmiştir. Daha sonra da bu hisse ve fonların alım – satım işlemleriyle ilgilenerek borsa tarihine güçlü bir başlangıç yapmıştır.
Eski adıyla Amsterdam Borsası’nın en önemli endeksi AEX endeksidir. 1983 yılında kullanılmaya başlayan endeks içerisinde Amsterdam’da işlem gören 25 en aktif hisse senedini içermektedir. Günümüzde 200’ün üzerinde şirketin hisseleri Euronext Amsterdam’da işlem görür.
Euronext Lizbon
1769 yılında küçük bir kulede en önemli ticaret şirketlerinin organizasyonlarını düzenlemek için kurulan Lizbon Borsası PSI20 şeklindeki kısa koduyla bilinir. 50 civarında şirketin hisseleri Lizbon’da işlem görür.
Lizbon’dan bir yüzyıl sonra Porto Borsası kurulmuştur ve Lizbon ile 1999 yılında birleşmiştir. 2002 yılında da Lizbon Borsası Euronext bünyesine dahil olmuştur. Burada hisse senetlerinin yanı sıra bono ve varant gibi araçlar da işlem görür.
En önemli endeksi PSI – 20 endeksidir. Lizbon’da işlem gören en büyük piyasa değeri ve ciroya sahip 20 şirketin hisselerinden oluşmaktadır.
Frankfurt Borsası
Dünyanın en büyük borsalarından biri olan Frankfurt, Almanya’nın Frankfurt am Main kentinde bulunmaktadır. Londra ile birlikte Avrupa’nın iki büyük borsasını oluştururlar. Fakat büyüklük bakımından Londra’nın ardından gelir.
Uluslararası piyasalarda Alman Borsası olarak bilinen bu kuruluşun en önemli endeksi DAX olarak bilinir.. Bu endeks Almanya ekonomisinin barometresidir ve başlıca 30 Alman şirketin hisselerinden oluşmaktadır.
Frankfurt Borsası, tamamen elektronik bir sistemden oluşan Xetra ticaret tabanı ile Alman Borsası ve Frankfurt Borsası, dünyanın en yüksek cirolu spot piyasasını yönetmektedir.
İtalyan Borsası
İtalya’nın Milano kentinde bulunan İtalyan Borsası’nın orijinal adı Borsa İtaliana’dır. Kısa kodu FTSE MIB şeklindedir.
Kuruluşu 1808 yılında olup 1998 yılında özel bir şirket olmuştur. 2007 yılında da London Stock Exchange Group’un bir parçası olmuştur. Burada günümüzde 300’ü aşkın şirket işlem görmektedir.
FTSE MIB, FTSE Italia All – Share, FTSE Italia Mid Cap, FTSE Italia Small Cap, FTSE Italia Micro Cap, FTSE Italia STAR, FTSE AIM Italia bu borsanın önemli endekslerini oluşturmaktadır. Fakat İtalyan Borsası’nın Londra Grubu’na dahil olmasıyla endeksler de FTSE Group altına girmiştir.
FTSE MIB endeksi, 2004 yılında İtalya’nın ulusal endeksi olan MIB – 30 endeksinin yerine geçmiştir. İtalyan Borsası’nda en çok işlem gören 40 hisse senedini içermektedir.
Lüksemburg Borsası
Luxembourg City merkezli olan Lüksemburg Borsası’nın en önemli endeksi LuxX endeksidir.
Ana sermayesine göre piyasa değeri en yüksek olan şirketlerin hisselerinin yer aldığı LuxX endeksi, Lüksemburg Borsası’nın ulusal endeksidir. Euro’nun kabul edilmesinden sonra endeks, 1000 üzerinden hesaplanmaya başlamıştır.
İsviçre Borsası
Merkezi Zürih’te bulunan İsviçre Borsası’nın bilinen adı SIX Swiss Exhange’dir. Burada İsviçre devlet tahvilleri, hisse senetleri ve türev araçlar işlem görmektedir.
En önemli endeksi SMI olarak kabul edilmektedir. Fakat Avrupa piyasalarının gösterge endeksi olarak kabul edilen Stoxx endeksleri de İsviçre – Zürih merkezlidir. İsviçre Borsası’nda 300’ü aşkın şirketin hisseleri işlem görür.
SMI endeksi en likit ve piyasa değerleri en yüksek 20 hisse senedinden oluşurken; STOXX endeksi Avrupa’nın önemli endekslerini kapsayan bir endekstir ve Avrupa’nın gösterge endeksidir.
Borsa İstanbul
1985 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) adıyla faaliyetlerine başlayan ve sonradan Borsa İstanbul (BIST) adını alan borsamız, Avrupa grubu arasında gösterilmektedir.
Ülkemizde faaliyetlerini titizlikle yürüten BIST, 2013 yılının Nisan ayında İstanbul Altın Borsası (İAB) ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) ile tek bir çatı altında Borsa İstanbul adıyla toplanmıştır. Söz konusu bu birleşme ile borsanın gücünü artırmak ve uluslararası piyasalarda daha sağlam bir pozisyonun yaratmak amaçlanmıştır.
Birleşme sonrasında Nasdaq OMX ile bir ortaklık anlaşması da imzalanmıştır ve Borsa İstanbul’un büyük projeler peşinde ülkemizi başarıyla temsil edeceği kanıtlanmıştır.
Borsa İstanbul’un gösterge endeksi BIST 100 endeksi olarak bilinir ve bu endeksler Türkiye’de bulunan en başarılı 100 şirketin hisselerini barındırır. Ülkemizde bunlar dışında kalan diğer önemli endeksler ise şöyle sıralanabilir;
- BIST 50
- BIST 30
- BIST 10 Banka Endeksi
- BIST Tüm Endeksi
- BIST Tüm 100 Endeksi
- BIST 100 – 30 Endeksi
- BIST Kurumsal Yönetim Endeksi
Prizma aldım3.70den şuna 5i geçti ve yükselişte . Ne yapmalıyım