Merkez bankalarının ve özellikle dünyanın önde gelen ülkelerinin para politikasından yetkili isimleri tarafından yapılan yorumlar, günlük bazda piyasaların şekillenmesine neden oluyor. Örneğin; bugün dolar kuru, FED’in yıl sonuna kadar 2 kez daha faiz artırımı yapacağı söylentileri ile yükselişe geçti. Haftayı 4,58 liradan kapattıktan sonra yeni haftanın ilk işlem gününde 4,64 liraya kadar yükseldi. Dolayısıyla merkez bankaları, başta döviz kurları olmak üzere tüm piyasayı etkileyebilmektedir.
Dünya genelinde merkez bankalarının 10 yıldır devam eden parasal teşvikleri yavaşça sonlandırmaya başladığı görülüyor. Teşviklerin nedeni finansal krizlerin ve resesyonun yansımaları ile mücadele etmekti. 2018 yılının başından bu yana küresel bir krizin yaşanmak üzere olduğu söyleniyordu. Dolayısıyla birbiriyle çelişen bu iki hareket, gelecekte bizi neyin beklediğine dair merakları artırdı.
2018 yılının başından beri FED 2 kere faiz artırımına giderken, AMB tahvil alım programını Aralık ayında sonlandıracağını açıkladı. Türkiye gibi gelişen ülke merkez bankaları ise eskiye nazaran çok daha agresif bir sıkılaşma politikası uygulamaya başladı. BOJ ise yüksek miktardaki parasal teşvik programına devam ediyor. Bu gibi ayrıntıları inceleyen Bloomberg Economics, 22 merkez bankasının yakın gelecekte atacağı adımları değerlendirdi. Değerlendirmenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz. Bizler 4 büyük merkez bankası ve TCMB için yapılan yorumları sizler için paylaşıyoruz:
Bloomberg Economics’in TCMB Değerlendirmesi
Tüketici enflasyonunun yılın ikinci yarısında resmi hedef olan yüzde 5’in 3 katına kadar hızlanarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nı baskı altına alması bekleniyor. Bloomberg Economics’e göre; TCMB’nin karşısındaki en büyük zorluk, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yüksek faizlere karşı olması.
Finans dışı şirketlerin ağır borç yüklerine de değinen değerlendirmede, bu şirketlerin TL’deki sert yükselişler karşısında hassas hale geldikleri belirtildi. Merkez bankasının stresli dönemlerde hızlı hareket etmeyi başaramadığını gösteren değerlendirme, Türk lirasının son 5 yıl içinde değerinin üçte ikisini kaybettiğini de gösterdi.
Bloomberg’den Ziad Daoud, “TCMB, finans piyasaları ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında kalmış durumda,” dedi. Erdoğan’ın yüksek faizlere karşı olduğunu söyleyen Ziad, ekonomik büyüme yavaşlarken bu durumun yoğunlaşacağını dile getirdi. Politikanın ise borçlanma maliyetlerinin ise 2017 başından bu yana yaklaşık yüzde 9,5 oranında yukarıda olması ile bir hayli sıkı olduğunu ifade etti. Ayrıca TCMB’nin kurda sert bir çıkış görmezse faizleri sabit tutacağını söyledi.
TCMB’nin güncel haftalık repo faizi şu an yüzde 17,75 seviyesinde. 2018 sonu tahmini yüzde 17,75 olurken, 2019 tahmini yüzde 15 seviyesinde seyrediyor. TCMB’nin 2018 para ve kur politikasına buradan göz atabilirsiniz.
Bloomberg Economics’in FED Değerlendirmesi
Bloomberg Economics, ilk olarak FED’in izlediği para politikasının nedenlerine değindi. Buna göre; ABD’de işsizlik oranlarının, 2000 yılından bu yana en düşük seviyelere inmesinin ardından FEDi enflasyonu kontrol altında tutmak için kademeli bir faiz artırım politikası izliyordu. Başkan Jerome Powell yönetimindeki FED, 2 kere faiz artırımına gitti ve yıl sonuna kadar 2 kere daha artırım yapılacağına işaret etti. Buna ek olarak yüzde 2 oranındaki enflasyon hedefinin hafif aşılmasının tolere edileceğini vurguladı.
Bloomberg ekonomistlerinden olan Carl Riccadonna, “FED’in son toplantısındaki tonu baz alındığında, 2018 yılında dördüncü faiz artışına sıcak bakıldığı görülüyor. Ancak piyasa katılımcıları bu konuda şüpheli. FED fonlama vadelileri, Aralık ayında faiz artışına gidilme ihtimalinin yüzde 60’ın altında kaldığını gösteriyor,” dedi.
Riccadonna, ikinci çeyrek büyümesindeki ılıman havaya ve finansal koşulların gidişatına göre FED’in adım atacağını da sözlerine ekledi. Ek olarak Bloomberg Economics’in 2018 yılı için 3 faiz artışı öngördüğünü de dile getirdi.
Güncel Federal fonlama oranının alt eşiği şu an yüzde 1,75 seviyesinde. Bloomberg Economics’e göre 2018 sonunda yüzde 2,25 ve 2019 sonunda yüzde 2,75 olacak. FED’in para politikası ve kapsamındaki etkinliklerine buradan göz atabilirsiniz.
Bloomberg Economics’in AMB Değerlendirmesi
Bloomberg Economics; Avrupa Merkez Bankası’nın, Euro Bölgesi ekonomisinin son dönemdeki zayıflıklarını geride bırakıp bırakamayacağını görmek istediği yorumunu yapıyor. Bu kapsamda da tahvil alım programından 2018 yılının sonunda çıkmak istiyor. AMB’nin en büyük endişesinin ise ABD ile olan ticaret gerilimi olduğu biliniyor.
AMB yetkilileri, borçlanma maliyetlerinin en az 2019 yılının yaz mevsiminin sonuna kadar rekor düşük seviyelerde kalacağını öngörüyorlar. 2019 sonunda görev süresi dolacak olan Mario Draghi ise sabırlı olunması gerektiğini dile getiriyor.
Bloomberg ekonomistlerinden David Powell, Avrupa Merkez Bankası’nın bölgedeki ekonomik toparlanma, hızlanan maaş büyümesi ve enflasyonun yükseldiğine dair yeni işaretler sonucunda tahvil alım programından çıkış tarihi yayınladığını düşünüyor. Ayrıca ekonomist, AMB’nin 2019 Eylül ayının sonunda da ilk faiz artışının gerçekleşeceğini öne sürdüğünü belirtti.
Bloomberg Economics ise bankanın ilk önce mevduat faizinde 15 baz puanlık bir artış yapmasını bekliyor. Ardından ekonominin beklenenden iyi bir performans sergilemesi durumunda ilk faiz artışından 9 ay sonra veya daha önce tüm faizleri 25 baz puan yukarı çekeceğini öngörüyor.
AMB’nin belirlediği güncel mevduat faizi şu an yüzde – 0,40 seviyesinde. Bloomberg Economics’in 2018 yıl sonu tahmini yüzde – 0,40 ile değişmemesi yönünde. 2019 yıl sonu tahmini ise yüzde – 0,15 olacağına işaret ediyor. AMB’nin 2018 para politikası kararlarına göz atmak için tıklayın.
Bloomberg Economics’in BOJ Değerlendirmesi
Dünyadaki önemli merkez bankaları politikalarında normalleşme arayışına girerken, Japonya Merkez Bankası yüksek parasal teşviklerini sürdürüyor. Enflasyonun duraksayarak bankanın yüzde 2 oranındaki hedefinin altında kalması dikkate alındığında ise BOJ’un yakın bir zamanda izlediği politikada herhangi bir değişikliğe gitmesi beklenmiyor.
BOJ Başkanı Haruhiko Kuroda’nın şu anki getiri eğrisi ayarlarını yakın gelecekte sabit tutması öngörülüyor. Bu şekilde, kısa vadeli tahvillerin faizi yüzde – 0,1’e kilitlenecek. Ayrıca 10 yıllıkların faizinde de hedef yüzde 0’da kalacak. Birçok ekonomist bu düşünceleri benimsemiş durumda ve politikada herhangi bir değişikliğin, 10 yıllıkların faizi tarafında olacağı tahmin ediliyor.
BOJ yıllık 80 trilyon yenlik tahvil alımını içeren bir program izliyor. Buna karşın alımların gerçek seviyesi, Kuroda’nın odağının faiz yönetimine döndüğü 2016 sonlarından bu yana bu seviyenin altında seyrediyor.
Bloomberg Economics’ten Yuki Masujima, “BOJ, enflasyondaki durgunluğun daha güçlü bir ekonomi ve daha hızlı bir maaş büyümesinin fiyat baskılarını artıracak olmasıyla birlikte geçeceğinden emin olduğunu yansıtarak sabırlı olacak,” ifadelerini kullandı. Ekonomist, Ekim ayı gibi tahvil faizi hedeflerinin artağan şekilde yükseleceği görüşünde olduğunu da dile getirdi. Ama bu görüşünün gerçekleşmesi için çekirdek enflasyonun yüzde 1’in üzerine yükselmesi ve Başbakan Shinzo Abe’nin deflasyonun son bulduğunu sembolik bir şekilde duyurması, gerektiğini de söyledi.
BOJ’un güncel politika faizi şu an yüzde – 0,10 seviyesinde. Bloomberg Economics, 2018 ve 2019 yıl sonunda da bu oranın aynı kalacağını tahmin ediyor. BOJ’un 2018 para politikalarına buradan göz atabilirsiniz.
Bloomberg Economics’in BOE Değerlendirmesi
İngiltere ekonomisinin mevcut durumu; diğer gelişmiş ülkelerden daha yavaş büyüyen, işsizliğin rekor düşük seviyede seyrettiği ve maaş büyümesinin zayıf olduğu karışık bir ekonomiye işaret ediyor. İngiltere Merkez Bankası ise bu karmaşa içerisindeki ekonomiyi yönetmeye çalışıyor. Bankanın Başkanı Mark Carney ve diğer politika yapıcıları, enflasyonu kontrol etmek için önümüzdeki 3 yıl boyunca birkaç kere faiz artışının gerekli olduğunu düşünüyorlar. Diğer yandan da Brexit süreci gündemlerinde yer alıyor.
Bloomberg Economics’e göre; İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden sistemsiz bir çıkış gerçekleştirmesi, BOE’yi hızlı bir şekilde krizle mücadele moduna sokabilir. Ayrıca İngiltere hükümetinin Brüksel ile müzakerelerinin devam ettiği sürede, nihai sonuç etrafında belirsizlik hakimiyetini sürdürüyor. Tüm bunların dışında 2019 yılında görev süresi dolacak olan Carney, bankanın her şeye hazırlıklı olacağını dile getiriyor.
Bloomberg ekonomisti Dan Hanson, “oldukça düşük bir atıl kapasite ile işleyen ve politika faizinin nötrden biraz eksik olduğu bu ekonomide enflasyon, hedefin üzerinde seyrediyor,” diyerek, BOE’nin faiz artırımı için birçok sebebi olduğuna işaret etti. Buna karşın yetkililerin, bekle – gör modunda kaldıklarını söyledi. Bunun nedeninin ise 2018 başında büyümede gerçekleşen yavaşlamanın geçici olduğundan emin olmak istemesi olduğunu ifade etti. Hanson, bankanın veri akışından güven kazanmasını ve Ağustos’a kadar yeniden faiz artırma kararı almasını beklediğini dile getiriyor.
İngiltere Merkez Bankası’nın şu an uyguladığı güncel banka faizi, yüzde 0,50 seviyesinde seyrediyor. Bloomberg Economics’in 2018 yıl sonu tahmini yüzde 0,75 olurken, 2019 yıl sonu tahmini yüzde 1 oluyor. BOE’nin 2018 para politikalarına, enflasyon hedeflerine ve daha fazlasına buradan göz atabilirsiniz.
