Borsa hakkında hemen hepimiz bir şeyleri merak ediyoruz değil mi? Burada yatırım yapanlar neler yapıyor, nasıl oluyor da para kazanıyor, biz girsek kazanır mıyız? Bu şekilde ardı arkası kesilmeyecek birçok soru sorulabilir. Bunun yanında borsayı bir iş veya hobi olarak görenlerin olduğunu da bilmelisiniz. Borsayı bir iş olarak görenlerin daha fazla ciddiye aldıkları; hobi olarak görenlerin ise kendi çapında küçük işlemler yapıp kar ettiklerini söyleyebiliriz.
Aslına bakıldığı zaman borsanın ne bir iş ne de hobi olduğu söylenebilir. Çünkü borsa bir yatırım piyasasıdır ve ülke ekonomileri adına oldukça önemli görevlere sahiptir. Yani bir ülke ekonomisinin vazgeçilmezlerinden olduğunu söylesek yanlış olmayacaktır. Siz ister iş olarak görün, ister hobi; borsa ticari mal ve kıymetli evrakların alım – satım işlemlerinin yapıldığı kurumsal piyasalardır. Daha anlaşılır olması adına; bankaları nasıl para işlemlerinizi yaptığını kurumlar olarak görüyorsanız, borsa da aynı şekildedir ve birikimlerinizi değerlendirmenizi sağlamak görevlerinden birisidir.
Borsa nasıl bir şey, hırs mı, yoksa tutku mu olduğundan daha önce sizlere bahsetmiştik. Şimdi ise bir iş mi, yoksa hobi mi olduğundan bahsetmek istiyoruz. İşte ele almak istediğimiz konular sizlerle:
Borsa Bir İş mi?
Sabah – akşam her şeyi borsa olmuş kişiler tanıdınız mı? Ağzını açtığı zaman çıkacak kelimelerin büyük çoğunluğunun borsa hakkında olduğu ve ruh halinin bile borsaya göre dalgalandığı kişiler mevcut. Bu kişilerin, borsada çok başarılı veya başarısız olduklarını söyleyemeyiz. Hayatındaki tek aktivite hatta yaşama sebebi borsa olan kişilerle nadiren karşılaşırsınız. Çünkü borsa böyle bir şey değildir. Ama yine de bazı borsa yatırımcılarının, yaptığı işten daha fazla yatırımlarla anıldığı bir gerçektir. Yine de bu kişilere işini sorduğunuz zaman ‘borsacıyım’ cevabını alamazsınız.
Borsayı bir iş olarak gören kişilerin, büyük çoğunluğu inanılmaz bir tutkuyla piyasaya bağlıdır. Haberleri sürekli takip eden ve girdiği ortamda borsa konuşulan kişilerin işi olmuştur. Ama dünyaca ünlü milyarder borsacılara baktığınız zaman hiç de böyle bir yaşantıları olmadığını görürsünüz. Normal yaşantılarına, iş ve kariyer hayatlarına devam ederken, borsayı da kullanırlar. Paralarını değerlendirmek, yatırımlar yapmak için borsada bulunurlar. Dışarıdan baktığınız zaman, borsanın bu kişiler için bir iş olduğunu düşünebilirsiniz. Ama bu kişilere sorduğunuz zaman bu cevabı alamazsınız.
Örneğin dünyanın en zengin isimlerinden olan Warren Buffett’in biyografisinde ‘iş adamı’ yazar, borsacı yazmaz. İnşa ettiği servette borsada yaptığı yatırımların büyük bir payı vardır; ama sabah akşam tek düşündüğü şey borsa değildir. Servetindeki payı ise parasını uzun vadede doğru yatırımlarla değerlendirerek artırmasıdır.
Tüm bunların yanında, bildiğiniz gibi ek gelir elde etmek veya bir işi olmayan ve evden bir şeyler yaparak para kazanmak isteyen kişiler için de borsa bir alternatiftir. İşte bunu seçen kişilerin işi, borsa olmuştur. Genellikle para kazandığımız mesleği, işimiz olarak tarif ettiğimiz için bu kişilerden ‘borsacıyım’ sözlerini duyabilirsiniz.
Borsa Bir Hobi mi?
Şimdiye kadar tanıştığınız kişilerin hobileri arasında ‘borsada yatırım yapmak’ gibi bir ifade gördünüz mü? Büyük ihtimalle görmemişsinizdir. Çünkü borsa, bir hobi olarak görülmez. Paranın alım – satım işlemleri ile değerlendirildiği ve yatırım yapıldığı bir piyasa olduğu bilinir. Borsayla ilgili kişilere, ‘hobi olarak mı yapıyorsunuz’ tarzında bir soru soracak olursanız, belki de size sinirlenebilirler. Bunun nedeni, hobi kelimesini kullanmanın olayı basitleştirdiği düşünülebilir. Elbette hobi dediğimiz şeyler basit şeyler değildir, öyle olsaydı her CV’de yeri olmazdı değil mi?
Bunların yanında borsada yatırım yaptığını gizleyen, konuda hiç konuşmayan kişiler de mevcuttur. Özellikle ülkemizde borsada yatırım yapmanın, gizlenmesi gereken bir konu olduğu düşünülüyor. Yasak bir şey yapılıyormuş gibi düşünülür ve açık açık borsada yatırım yapıyorum demez bazı yatırımcılar. Bu nedenle de borsanın bir hobi olmadığını söyleyebiliriz. Çünkü hobilerimizi, büyük bir gururla söylemeyi tercih ederiz.
Borsanın hobi olma ihtimalini düşünecek olursak biraz benzerlik bulabiliriz. Hobilerimizi genel olarak boş vakitlerimizde ve kendimizi iyi hissetmek için yaparız. Borsada da buna benzer olarak boş vakitlere ihtiyacınız vardır. Yani borsa işlemi yapacaksanız, başka hiçbir şeyle ilgilenmeden kendimizi yalnızca ona odaklamalıyız. Kendimizi iyi hissetme kısmında ise benzerlik kuramayız. Çünkü borsaya sağlam bir psikoloji ile girmek gerekir ve elde edeceğimiz sonuç sinirlerimizi bozabilir. Yine de borsanın bir hırs olmadığını hatırlatmakta fayda var.
Borsanın Ekonomik Görevleri Nelerdir?
Borsa tarihine bakıldığı zaman ülke ekonomileri için ne kadar gerekli olduğu anlaşılacaktır. İlk borsa kalıntılarının bulunduğu Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesindeki Aizanoi Binası, bunu kanıtlamaktadır. Bu binanın taş blokları üzerine satılan malların fiyatları yazılır ve duyurusu yapılırmış. Yani şimdilerde hisse fiyatları nasıl ekranlardan takip ediliyorsa, o zaman da fiyatlar bu bloklar üzerinden takip edilirmiş. Bunun amacı ise enflasyonun önlenmesi ve gerçeği yansıtmayan fiyatların engellenmesidir. Borsaların en önemli görevi, fiyatların belirlenmesindeki rolüdür.
Borsaların bir diğer görevi ise şirketlere kaynak sağlanması ve tanıtılmasıdır. Borsaya kayıtlı bir şirket, yatırımcılar tarafından güvenilir olduğunun anlaşılmasını sağlar. Çünkü her şirket, borsaya kayıt edilmez ve hisseleri işleme alınmaz. Gerekli koşulları sağlayan şirketlerin kaydı yapılarak hisseleri alım – satım işlemlerine açılmaktadır. Ayrıca bir şirketin hisseleri, borsaya kaydedildiği zaman kendine kaynak sağlamış olacaktır.
İktisadi olarak bir değeri olan varlığın, nakde çevrilmesini de borsalar sağlamaktadır. Borsada bulunan alıcı ve satıcıların çokluğu sayesinde, hızlı bir şekilde alım – satım ve para akışı gerçekleşir. Bu ortamda uygun rekabet koşullarını sağlamak da borsaların görevidir. Borsaların ekonomiye katkıları ve görevleri hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayın.
Bir Yatırımcı Borsaya Nasıl Yaklaşmalı?
Borsayı herhangi bir şekilde duymuş ve yatırım yapma isteğiniz oluşmuş olabilir. Bu noktada atılacak ilk adım en önemli adımdır ve en çok merak edilen konudur. Elbette en doğrusu, borsa hakkında temel bilgileri edinmek ve gerçekten tahmin ettiğiniz gibi bir yer olup olmadığını anlamaktır. Eğer borsada yatırım yapma konusunda kararlıysanız, mutlaka derinlemesine bir eğitim dönemine girmeniz gerekiyor. Yani borsayı A’dan Z’ye tanımalı ve yatırımların nasıl yapıldığını mutlaka öğrenmelisiniz. Çünkü borsada bilgisiz bir yatırımcı olarak var olamazsınız ve yatırdığınız parayı daha ne olduğunu anlamadan kaybedersiniz.
Borsa eğitimi almak için internete başvurabilirsiniz. Birçok kaliteli web sitesinde borsa hakkında yazılmış eğitici makaleler bulabilirsiniz. Bu makalelerden faydalanarak birçok bilgiye erişebilirsiniz. Ayrıca bazı online eğitimler de bulabilir ve uzmanlardan ders alabilirsiniz. Bunların yanında sanal para ile bir oyun benzeri şekilde işlem yapabileceğiniz deneme hesapları da bulunmaktadır. Bu hesaplar sayesinde sanki gerçekten borsada alım – satım yapıyormuş gibi işlem yaparsınız. Böylece hem deneyim kazanırsınız hem de borsada nasıl hareket edildiğini öğrenir, stratejiler geliştirir, işlemlerin mantığını kavrarsınız.
