Borsa Nasıl Oynanır, Nasıl Para Kazanılır?
  1. AnaSayfa
  2. Emtia Borsası

Borsa İstanbul VİOP Emtia Sözleşmeleri

Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda işlem gören emtia sözleşmeleri hakkında tüm detayları, bu yazıda sizlerle paylaştık.

Borsa İstanbul VİOP Emtia SözleşmeleriTamamen elektronik olan işlem sistemi ile vadeli işlemler günümüzde VİOP aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Vadeli işlemlerde VİOP ile hızlı, şeffaf, likit ve güvenilir bir ortam oluşturulmuştur. Yatırımcılar likit yatırımın ortamında sunulan esnek yatırım stratejilerini bu şekilde kolayca uygulayabilmektedir. VİOP ile fiyatların düşme beklentisinde yatırım yapabilirsiniz. Daha az bir yatırımla pozisyon alma imkanınız da bulunmaktadır.

VİOP avantajlarından birisi de esnek yatırım stratejilerini uygulayabilmektir. Aynı zamanda bilindiği gibi vadeli işlemler korunma ve arbitraj olanağı sunmaktadır. Diğer borsa yatırımlarına göre vergi avantajı da bulunmaktadır.

Tüm bu etkenlerle emtia yatırımı yapmak ise oldukça avantajlıdır. VİOP ile emtia işlemlerine başlamak da oldukça kolaydır. VİOP üyesi bir aracı kurumda hesap açtırmanız, alım – satım kararlarınızı iletmeniz ve gerekli teminatı yatırmanız yeterli olacaktır.

Emtia sözleşmeleri kapsamında alıp satılan yatırım araçları ise şunlardır;

  • Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmesi,
  • TL/Gram Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi,
  • Dolar/Ons Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi,
  • Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmesi,
  • Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesidir.

Bu sözleşmeleri biraz incelemek gerekirse;

Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmesi

Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem SözleşmesiBir enerji emtiası olan elektrik, bu sözleşmede dayanak varlığınızdır. Vade ayının her bir saati Piyasa İşletici tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatları’ndan (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalama üzerinden dayanak varlık belirlenmektedir. Sözleşmelerin büyüklüğü, standart sözleşmelerde; vade ayındaki saat sayısı ile 0,1 MWh çarpımıyla belirlenmektedir. Vade ayındaki saat sayısı ise vade ayındaki gün sayısı ile 24 saatin çarpımı sonucunda elde edilir.

Sözleşme büyüklüğü, vade ayındaki gün sayısı ve yaz – kış saati uygulamalarına göre değişiklik gösterir. Kış saatinden yaz saatine geçiş yapılan gün için, saat sayısı 23; yaz saatinden kış saatine geçiş yapılan gün için saat sayısı 25 olarak hesaplanmaktadır. Uzlaşma şekli ise nakdi uzlaşmadır. Günlük uzlaşma fiyatı, seans sona ermeden önceki son 10 dakika içinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatıdır. Son 10 dakikada 10’dan az işlem yapılmışsa, seans içinde geriye dönük son 10 işlemin miktarına göre ağırlıklı ortalama fiyatı dikkate alınır. Seans içinde hiç işlem yapılmamışsa, bir gün önceki uzlaşma fiyatı geçerli olur.

Vade sonu uzlaşma fiyatı ise vade ayının her bir saati için piyasa işleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatları’ndan (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalama son uzlaşma fiyatıdır. Vade ayları ise yılın bütün aylarıdır. Takas süresi ise T+1 olarak uygulanır. Zararlar T günü sonunda, karlar T+1 gününde aktarılır. Fiyat kotasyonu, 1 MWh elektrik enerjisinin TL değeri virgülden sonra iki basamak olarak ifade edilir. Minimum fiyat adımı ise 0,10 TL’dir.

TL/Gram Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi

TL/Gram Altın Vadeli İşlem SözleşmesiSaf altının dayanak varlığı olduğu TL/Gram Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi’nde sözleşme büyüklüğü 1 gramdır. Nakdi uzlaşma söz konusudur. Günlük uzlaşma fiyatı seans sona ermeden önceki son 10 dakika içinde gerçekleştirilen işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatıdır. Son 10 dakika içinde 10 işlem gerçekleşmemişse geriye dönük 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

Vade sonu uzlaşma fiyatı ise son işlem gününde Londra’da öğleden sonra oluşan Dolar/ons fiyatının, merkez bankasının saat 15:30’da açıkladığı gösterge niteliğindeki ABD doları satış kuru kullanılarak TL/gram birimine çevrilmesi ile bulunan değerdir. Vade ayları ise Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarıdır. Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zarar T gününde, kar T+1 gününde aktarılır.

Fiyat kotasyonu, 1 gram altının Türk lirası cinsinden değeri, virgülden sonra iki basamak olacak şekilde sisteme girilir. Minimum fiyat adımı ise 0,10 TL’dir.

Dolar/Ons Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi

Dolar/Ons Altın Vadeli İşlem SözleşmesiDayanak varlık saf altındır ve sözleşme büyüklüğü 1 ons altındır. Uzlaşma şekli, nakdi uzlaşmadır. TL/Gram Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi’nde olduğu gibi günlük uzlaşma fiyatı hesaplanır. Vade sonu uzlaşma fiyatı ise son işlem gününde Londra’da öğleden sonra oluşan altın, dolar/ons fiyatıdır. Vade ayları, Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarıdır.

Takas süresi, T+1 olarak uygulanır. Zarar, T gününde; kar, T+1 gününde hesaba yansır. Sözleşmenin vade ve son işlem günü, her vade ayının son iş günü olur. Yurtiçi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür. Minimum fiyat adımı, 0,05’dir ve 1 ons altının Amerikan doları cinsinden değeri virgülden sonra iki basamak olacak şekilde işlem sistemine girilir.

Çelik Hurda Vadeli İşlem Sözleşmesi

Çelik Hurda Vadeli İşlem SözleşmeleriHMS 1&2 80:20 CFR İskenderun Çelik Hurdası Endeksi, dayanak varlıktır. Sözleşme büyüklüğü, 10 tondur. Nakdi uzlaşma söz konusudur ve günlük uzlaşma fiyatı, diğer emtia sözleşmelerinde olduğu gibi hesaplanmaktadır. Vade sonu uzlaşma fiyatı ise vade ayı içinde endeks sağlayıcının günlük olarak açıkladığı fiyatların aritmetik ortalamasıdır. Vade ayları, aynı anda içinde bulunulan ay ve bir sonraki takvim ayı ile Mart, Haziran, Eylül ve Aralık döngü aylarından en yakın iki döngü ayına ait olmak üzere toplam dört vade ayına ait sözleşmeler aynı anda işlem görmektedir.

Takas süresi, T+1 olarak uygulanmakta ve zararlar, T günü sonunda; kar, T+1 gününde aktarılır. Çelik hurda vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü ise her vade ayının son iş günüdür. Fiyat kotasyonu, 1 ton çelik hurdasının, Amerikan doları cinsinden değeri virgülden sonra iki basamak olarak hesaplanır. Minimum fiyat adımı ise 0,01 Amerikan dolarıdır.

Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmesi

Ege Pamuk Vadeli İşlem SözleşmesiEge Standart 1 baz kalite pamuk, bu sözleşmenin dayanak varlığıdır. Sözleşme büyüklüğü ise 1000 kg (1Ton) olarak belirlenmiştir. Nakdi uzlaşma söz konusudur. Günlük uzlaşma fiyatı, seans sona ermeden önceki son 10 dakika içindeki tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatıdır. Son 10 dakika içinde 10 işlem gerçekleşmemişse, geriye dönük 10 işlem baz alınır. Seans içinde 10’dan az işlem gerçekleşmişse tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı üzerinden hesaplanır. Eğer seans içerisinde işlem yapılmamışsa, bir öncesi seanstaki tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama miktarı üzerinden hesaplanmaktadır.

Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmesi vade sonu uzlaşma fiyatı şu şekilde hesaplanır;

  • Dayanak varlığın vade ayı son işlem günü ve öncesindeki en az iki iş gününe ait İzmir Ticaret Borsası’nda oluşan Ege Standart 1 baz kalite pamuk fiyatlarının miktar ağırlıklı ortalaması, vade sonu uzlaşma fiyatı olarak kabul edilir.
  • İzmir Ticaret Borsası’nda yeterli işlem olmaması halinde, var olan işlemlerin ortalaması ile İzmir Ticaret Borsası pamuk salonunda faaliyet gösteren en az 12 üyeden en fazla % 1 fiyat aralığı ile Ege Standart 1 baz kalite pamuk için alınacak kotasyonların arasından en iyi ve en kötü iki fiyat atıldıktan sonra kalanların hesap edilmesiyle belirlenir.

Ege Pamuk sözleşmelerinin vade ayları ise Mart, Mayıs, Temmuz, Ekim ve Aralık aylarıdır. Takas süresi, T+1 olarak uygulanır. Zararlar, T gününde; karlar T+1 gününde hesaplara aktarılır. Fiyat kotasyonu, 1 kg Ege Standart 1 baz kalite pamuğun, Türk lirası cinsinden değeri, virgülden sonra 3 basamak halinde kote edilir. Minimum fiyat adımı ise 0,005’tir ve değeri 5 TL’ye karşılık gelir. Bu şekilde girilen fiyat kotasyonlarının virgülden sonraki son rakamı, 0 veya 5’tir.

Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi

Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem SözleşmeleriAnadolu kırmızı sert baz kalite buğday şu cinsler oluşturmaktadır; Bezostaja – 1, Doğu – 88, Gün – 91, Haymana – 79, İkizce – 96, Karasu – 90, Lancer, Odeskaya – 51, Şahin. TMO sınıflandırması esas alınarak bu cinsler belirlenmiştir. Spot borsaların, “Anadolu kırmızı sert buğday” olarak tescil ettiği emtia da, bu cinslerden oluşur. TMO sınıflandırması kriterlerinde bir değişiklik olursa, Anadolu kırmızı sert olarak belirtilen buğday kalitesinin denk geldiği yeni buğday kalitesi ve buğday cinsi sözleşmeye dayanak varlık olarak kabul edilir.

Sözleşme büyüklüğü, 5000 kg (5 ton) olarak belirlenmiştir. Uzlaşma şekli, nakdi uzlaşmadır ve diğer emtialarda olduğu gibi günlük uzlaşma fiyatı belirlenir. Vade sonu uzlaşma fiyatı ise şu şekilde belirlenir:

  • Son işlem günü ve bir öncesi iş gününde, Konya ve Polatlı Ticaret Borsası’nda Anadolu kırmızı sert buğdayın, birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü derece baz kalitesi için gün sonu itibariyle oluşmuş fiyatların miktar ağırlıklı ortalaması her gün için ayrı ayrı hesaplanır.
  • Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Karaman, Çorum, Uzunköprü ve Yozgat Ticaret Borsalarında, Anadolu kırmızı sert buğday için son işlem gününde ve bir önceki iş gününde oluşmuş fiyatlar elde edilir.
  • Bu iki şekilde oluşan fiyatların hepsinin aritmetik ortalaması alınır ve vade sonu uzlaşma fiyatı belirlenir.

Vade ayları, Mart, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık aylarıdır. Takas süresi diğer emtialarda olduğu gibi T+1’dir. Zarar ve kar durumları da, diğer emtialarla aynı şekilde hesaba yansıtılır. 1 kg. Anadolu kırmızı sert baz kalitede buğdayın Türk lirası cinsinden değeri, virgülden sonra 4 basamak halinde kote edilir. Virgülden sonrası son rakam, 0 veya 5 ile biter. Minimum fiyat adımı değeri, 0,0005’dir ve 2,5 liraya karşılık gelir.

Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Doviz Yatırımı
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Doviz Yatırımı
AL SAT
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%