İsteyen herkesin girebileceği, parası 100 lira da 100.000 lira da olsa yatırabileceği, doğru bir yol izlediğinde kazanç sağlayabileceği borsanın tam olarak ne olduğunu biliyor musunuz? Eğer bilmiyorsanız aşağıdaki maddeleri takip ederek öğrenebilirsiniz.
Yazımızda; borsa A’dan Z’ye incelenecek ve hisse senetleri başta olmak üzere yatırım araçları tanıtılacaktır. Kısaca borsaya nasıl başlanır, para kazanmak için neler yapılır gibi konular incelenecektir. Bu özellikleri ile yeni başlamak isteyenlere bir rehber sunmuş olunacaktır.
İşte 30 maddede tüm detayları ile borsa hakkında bilgiler:
Kısaca Borsa Nedir?
Borsa, aracılar sayesinde alıcı ile satıcının karşılaştığı bir pazar olarak tanımlanabilir. Taraflar arasında hisse senedi, tahvil, bono gibi yatırım araçları, belli kurallar çerçevesinde el değiştirmektedir.
Ama bu sırada alıcı ile satıcının yüz yüze gelmesine gerek duyulmamaktadır. Taraflar yapmak istedikleri işlemlere göre emirlerini aracılara iletmekte, böylece alım – satım gerçekleşmektedir. Elbette bunun için emirlerdeki değerlerin birbiri ile uyumlu olması gerekmektedir.
Kıymetli kağıt olarak bilinen hisse senetlerinin ve ticari mal tanımı yapılan emtiaların işlem gördüğü kurumsal piyasalara borsa denir. Burada fiyatlar, arz ve talebe göre şekillenir.
Dünyada ve ülkede yaşanan olaylar nedeniyle arz ve talep değiştiği için “borsa düştü veya fırladı” yorumu yapılır. Yatırımcılar, meydana gelebilecek bu hareketleri doğru bir şekilde tahmin ettiklerinde ise para kazanılırlar.
Borsada alım – satım işlemleri, elektronik ortamda arz ve talebe göre gerçekleşir. Bu işleme bir örnek vererek hem borsa nedir daha iyi anlayabiliriz hem de arz – talep ilişkisinin nasıl çalıştığını öğrenebiliriz.
DİYELİM Kİ; A hissesini almak istiyorsunuz. Buna karşılık A hissesini satmak isteyen birisi yoksa emriniz gerçekleşmez. Sizin alım emriniz, başkasının satış emri ile birleştiğinde işleminiz gerçekleşecektir.
Bütün emirler, elektronik ortamda (borsa jargonunda tahta veya ekran) toplanır. Alım isteğine talep emri; satış isteğine ise arz emri denir.
İşte bu emirler, birbirini karşıladıkları zaman işleminiz gerçekleşir. Yani sizin almak istediğiniz seviyeden, satmak isteyen birisi olduğunda emirleriniz uyuştuğu için alım – satım işlemi gerçekleşmiş olur.
Bir başka örnek verecek olursak:
Siz borsada X hissesini 100 liradan sat veya 110 liradan al gibi emirler verirsiniz. Sizin X hissesini 100 liradan sat emriniz, bir başkasının 100 liradan al emri ile karşılaştığında; sizin satış, karşı tarafın ise alış işlemi gerçekleşir.
Eğer sat emirlerine karşılık, al emirleri az ise al emirleri kadar satış gerçekleşir, diğerleri beklemeye alınır. Yani 15 sat emrine karşılık, 10 al emri varsa 5 sat emri beklemeye alınır. Bu durumda ya emrinizi iptal edersiniz ya da beklersiniz.
Alım – satım işlemleri için verdiğimiz örnekler sayesinde borsanın ne olduğu konusunda daha çok fikriniz olmuştur. O zaman diğer konulara geçerek, bilgilerimizi arttırabiliriz.
Borsa Gerçekten Para Kazandırıyor mu?
En çok merak edilen konu olduğu için hemen bu sorunun cevabını vermek istiyoruz. Evet, borsa gerçekten para kazandırıyor. Ama bu süreç, birçok zorlukla doludur. Belli bir sabrı, deneyimi, bilgiyi ve stratejiyi gerektiren bir süreçten geçilmelidir.
Piyasalarda neler olup bitiyor anbean takip ederek, gerekli analizleri yaparak, beklentinize uygun stratejiyi belirleyerek ve doğru zamanda işleme girerek borsada para kazanabilirsiniz.
Yani “ben hisse senedi alıp para kazanacağım” diyerek değil; “A hissesini, şu zamanda, bu seviyeden, X miktarda alacağım ve o seviyeye geldiğinde satacağım,” diyerek başarılı olabilirsiniz.
Yeni başlayanlar için borsada para kazanma konusuna yer verdiğimiz yazımız için tıklayın.
Borsaya Nasıl Başlanır?
Borsada yatırım yapmaya başlamak için öncelikle resmi bir yatırımcı olmalısınız. Bunun için yasal bir şekilde borsa için aracılık hizmeti veren banka veya aracı kurumlarla iletişime geçmelisiniz.
Bu aşamada aracı kurumların şartlarını, güvenilirliklerini, komisyon oranlarını ve işlem ücretlerini öğrenmelisiniz. Buna göre seçiminizi yapmalısınız. Daha sonra yatırım hesabınızı açtırmalı ve işlem yapmak istediğiniz parayı yatırmalısınız.
Yatırım hesabı açtırma, başlangıç işleminin en kolay aşamasıdır. İşlemlere başlayabilmek için piyasa hareketlerini bir süre izlemeli, hangi hisselere yatırım yapacağınızı belirlemeli ve bir portföy oluşturmalısınız. Ancak bu şekilde borsaya doğru bir başlangıç yapabilirsiniz.
10 adımda borsaya nasıl başlanır anlattığımız yazımıza göz atmak için tıklayın.
Kaç Lira ile Borsaya Girilir?
En çok merak edilen konulardan birisi de kaç parayla borsaya girmek gerektiğidir. Aslına bakarsanız böyle bir miktar bulunmamaktadır.
Yani borsaya girmek için ister 100 liranız ister 50 bin liranız olsun, fark etmez. Hele ki yatırdığınız paranın miktarına göre kazanıp kaybetme diye bir durum söz konusu olamaz.
Borsaya 1 adet hisse senedi fiyatı ve aracı kuruma ödeyeceğiniz komisyon kadar para ile giriş yapabilirsiniz. Zaten önemli olan konu; ne kadar parayla girdiğiniz değil, kendinize iyi bir yol belirleyerek istikrarlı bir şekilde hareket edebilmenizdir.
Borsaya kaç lira ile girilmesi gerektiği konusunda bilgiler verdiğimiz yazımız için tıklayın.
Borsada Ne Alınır ve Satılır?
Borsayı genel olarak hisse senetleriyle birlikte anıyor olsak bile çeşitli yatırım araçları bulunmaktadır. Tahvil, bono, endeksler, dövizler, emtialar, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gibi birçok enstrüman işlem görmektedir.
Bu enstrümanların her birinin farklı özellikleri vardır. Başarılı yatırımcılar, hisse senedi portföylerini dengelemek ve kazançlarını maksimuma çıkartmak için genellikle diğer yatırım araçlarını da portföylerine dahil ederler.
Borsada kesinlikle tek bir yatırım aracına yatırım yapmamalısınız. Yani sadece bir hisse senediyle işlem yaparak başarılı olmayı düşünüyorsanız yanılırsınız.
Yapmanız gereken; borsaya yatırdığınız parayı, farklı yatırım araçlarına farklı oranlarda dağıtmaktır. Bu sayede hem riskleri kontrol edebilir hem de daha fazla kazanç elde edebilirsiniz.
Borsada alınıp satılan yatırım araçları hakkında bilgi verdiğimiz yazımız için tıklayın.
Hisse Senedi Nedir?
Borsa ile ayrılmaz bir ikili olan hisse senetleri, en çok işlem yapılan yatırım araçlarıdır. Sermaye şirketlerinin, ortaklarına paylarını belirlemek için verdikleri kıymetli kağıtlara hisse senedi denir.
Belli şirketlerin hisse senedi çıkartma yetkisi vardır ve çeşitli sorumlulukları beraberinde getirir. Eğer şirket hisse senetlerini, halka arz eder ve borsaya kaydettirirse yatırımcılar tarafından alınıp satılabilir hale gelecektir.
Yani bir hisse senedinin borsada işlem görebilmesi için bazı işlemlerden geçmesi gerekmektedir.
Borsada işlem gören hisse senetlerinin belli bir değeri vardır. Ama bu değer, arz ve talep faktörüne göre değişmektedir.
Yatırımcılar ise bu fiyatları sürekli takip ederek, alım – satım için uygun gördükleri seviyelerden işlemlerini gerçekleştirirler.
Yeni yatırımcılar için hisse senedi nedir tanımladığımız yazımıza göz atmak için tıklayın.
İnsanlar Neden Hisse Senedi Alıp Satar?
Bu sorunun cevabı aslında hepimizin bildiği gibi para kazanmak için! Hisse senetleri, borsanın en likit yatırım araçlarıdır. Yani fiyatlarında hızlı değişimler görülür ve nakit akışları yüksektir.
İster kısa ister orta isterse uzun vadede yatırım yapmak isteyen kişiler için en uygun seçenektir. Alım – satım işlemleri kolaydır. Bu gibi özellikleri nedeniyle de her yatırımcıya aradığı seçenekleri sunmakta ve para kazandırmaktadır.
Hisse senetleri, ait oldukları şirketi yansıtırlar ve bu yatırımcılar için önemli bilgiler taşır. Yani bir şirketin gelecekte değerleneceğini ve büyüyeceğini düşünen yatırımcı, hisse senetlerine yatırım yaparak bundan payını almak ister.
Bu beklentileri gerçekleştiğinde de para kazanmış olurlar. İşte bu nedenle de hisse senetlerine yatırım yapılmaktadır.
Hisse Senedi Nasıl Alınır ve Satılır?
Hisse senetlerinin basit bir işlem mantığı bulunmaktadır. Gelecekte değer kazanacağını düşündüğünüz hisse senedini, uygun gördüğünüz bir seviyeden almak için aracı kurumunuza ilgili emri verirsiniz.
Aracı, sizin için bu işlemi borsaya iletir ve gerçekleşmesini sağlar. Alım işlemi gerçekleştiğinde hisse senedi portföyünüze eklenir.
Hisse senedi ile ilgili beklentiniz gerçekleştiği zaman, satış işlemi yapmanız gerekir. Bunun için yine aracı kuruma uygun gördüğünüz fiyattan satması için emir verirsiniz.
Aracı da bu işlemi borsaya iletir ve gerçekleştiğinde satışınızı yapmış olursunuz. Sonuçta ise eğer beklentiniz doğru çıktıysa kar edersiniz.
Hisse senedi alım satım işlemleri hakkında detaylı bilgi verdiğimiz yazımız için tıklayın.
Hisse Senedi Fiyatları Neye Göre Değişir?
Bir borsacının olmazsa olmazı değişen hisse senedi fiyatlarını takip etmektedir. Peki, neden değişiyor bu fiyatlar? Hemen açıklayalım:
Borsadaki fiyatların arz ve talep faktörüne göre değiştiğini söylemiştik. Eğer bir hisse senedine ilgi artıyorsa fiyatı da yakında artmaya başlayacaktır. Tersi durumda da düşecektir. Peki, ilgi neye göre değişiyor?
Bir hisse senedine ilginin artması veya azalması, dünya ve ülke ekonomisinden şirket bünyesinde yaşanan gelişmelere kadar birçok faktörlerden kaynaklanmaktadır.
Şirket kapsamında iyi gelişmeler yaşanıyor ve ülke ekonomisindeki geleceği parlak görülüyorsa hisse senetlerine olan ilgi de artacaktır. Çünkü bu gelişmelerle şirketin değerleneceği ve buna bağlı olarak hisse senetlerinin fiyatının yükseleceği de düşünülür.
İşte bu faktörler nedeniyle hisse senedi fiyatlarında değişimler meydana gelir.
Temettü Nedir?
Borsada işlem yapanların en çok merak ettikleri ve ilgi duydukları konu temettüdür. Çünkü hisse senetlerinden elde ettikleri getirilere ek olarak farklı bir kazanç daha sağlamış olurlar.
Bir işletme ortaklarının dönem içinde elde ettiği kardan pay alma haklarına temettü denmektedir. Şirketlerin yıl sonu bilançoları, temettü oranları hakkında bilgi verdiği için sıkı bir şekilde takip edilmektedir.
Üç farklı şekilde yapılan temettü dağıtımı, yatırımcının elindeki hisse senedine karşılık gelen miktarda nakit veya hisse senedi alması en yaygın yöntemdir. Üçüncü yöntem ise bu ikisinin karışımından oluşmaktadır.
Dikkat edilmesi gereken en önemli konu ise sırf temettü ödemesi için bir hisse senedinin alınmaması gerektiğidir. Çünkü temettünün gerçekleşmesinden sonra hisse senedinin fiyatı düşecektir.
Temettü konusunda detaylara buradan ulaşabilirsiniz.
Halka Arz Nedir?
Kısaca halka arz, şirketlerin hisselerini halka açmalarıdır. Şirketin kolay sermaye edinmesini sağlayan bu olay, yatırımcılara da gelecekte yıldızı parlayacak şirketlere ortak olma fırsatı sunmaktadır.
Şirketler istedikleri büyümeyi gerçekleştirmek istedikleri zaman daha fazla nakit paraya ihtiyaç duyarlar. Eğer bu paraya sahip değillerse ve belli bir seviyeye gelmişlerse halka arz olmanın vakti geldi demektir.
Bunun için bir aracı kuruma başvuran şirket, halka arz danışmanlığı hizmeti alır. Borsaya gerekli başvurular yapıldıktan sonra halka arz için fiyat aralıkları belirlenir. Bu aralıktan halka açılan şirket, ilk ortaklarını böylece edinir.
Şirket, bu halka arz edilen kısımdan nakit para elde ederken, faizsiz fon ihtiyacını karşılaşmış olur. Hisseleri ise borsada sürekli işlem görür.
Aynı zamanda şirketinizden sürekli bahsedilir ve daha çok kişi tarafından tanınmaya başlarsınız. Bu bir yönden de stresli bir aşamadır. Doğru adımlar atmanız ve eğer yanlış bir karar alırsanız bundan birçok kişinin etkileneceğini bilmeniz gerekiyor.
Halka arz işlemlerinin detayları için tıklayın.
VİOP Nedir?
Borsa İstanbul çatısı altında faaliyet gösteren Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), türev işlemlerin yapıldığı bir yerdir. Vadeli işlem sözleşmelerinin alınıp satıldığı ve bugünden gelecek fiyatları üzerine yatırım yapılan bir piyasadır.
İşlemler spot piyasalara göre daha farklı bir mantıkla gerçekleşmektedir. Kaldıraçlı işlemler yapılır ve sermaye piyasası araçları üzerine düzenlenmiş sözleşmeler alınır satılır.
Anlık fiyattan al – sat yapmak yerine gelecek fiyatlarına bugünden işlem yapılan piyasadır. Bu nedenle VİOP’ta gram altın ile işlem yaparken, spot piyasadan farklı bir fiyattan alım – satım yaptığınızı görürsünüz.
Kontratların fiyatı üzerinden işlem yapılır ve 1 tanesi için gerekli olan teminat açıkça belirtilmiştir. Bunun dışında her kontratın dayanak varlığından sözleşme büyüklüğüne, vadesinden kaldıraç oranına kadar tüm detayları da borsa tarafından kararlaştırılmaktadır.
VİOP hakkında daha detaylı bilgiler anlattığımız yazımıza göz atmak için tıklayın.
Tahvil Nedir?
Hisse senetlerine göre daha az risk içeren yatırım araçları dendiğinde tahviller ilk sırada gelmektedir. Özellikle devlet tahvilleri bu konuda yatırımcıların portföy çeşitliliği sağlamak için tercih ettikleri bir üründür.
Borç senedi olarak görülen tahviller sayesinde portföyün hem risk dengesi sağlanmakta hem de kazanç oranı artırılmaktadır.
Tahviller; anonim şirketlerin kaynak bulmak amacıyla itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkarttıkları, vadesi bir yıldan uzun olan borç senetleri şeklinde tanımlanmaktadır.
Ticaret ve sermaye piyasası kanunlarına göre çıkartıldıkları bilinmektedir. Üzerlerinde bulunan kupon veya anapara vadesi geldiğinde borçlu olan şirketin borçlarını ödemesi temeline dayanmaktadır. Devlet ve özel sektör tahvilleri olarak ikiye ayrılmaktadırlar.
Tahviller hakkında detaylı bilgiler verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Hazine Bonosu Nedir?
Risksiz yatırım araçları olarak görülen hazine bonoları, devlet güvencesi ile işlem gören enstrümanlardandır. Çünkü devletin kısa vadeli borçlarına karşılık, kısa sürede fon elde etmek için sattığı senetlerdir.
Vadeleri en fazla 1 yıldır ve sabit getiri imkanı sunarlar. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından basılarak, Türk lirası veya döviz cinsinden satılırlar. Aynı zamanda devlet iç borçlanma senetleri arasında da yer alırlar.
Yatırımcısına faiz getirisi sağlarlar ve satılan kurum tarafından belirlenen vade bitiminde para kazanmanızı sağlarlar.
Bir hazine bonosu almanız, devletin size borçlanması demektir ve vadesi geldiği zaman devlet ödemenizi yapacaktır. Bu nedenle de hazine bonoları risksiz yatırım araçları olarak tanımlanırlar.
Hazine bonoları hakkında detaylı bilgilere yer verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Endeks Nedir?
Borsa dendiği zaman akla önce hisse senetleri geliyorsa ikinci olarak da endeksler gelmektedir. Çünkü ‘borsa düştü’ haberleri, aslında gösterge endeksinin düşüşünü ifade etmektedir. Borsa İstanbul için konuştuğumuz zaman bu endeks BIST 100 endeksi olmaktadır.
BIST 100 endeksi, ülkemiz borsasının göstergesidir ve endekste meydana gelen değişimler doğrudan borsada yaşananları tanımlamaktadır.
Endeksler; belli bir zaman diliminde belli verileri göz önünde bulundurarak oluşturulmaktadır. Bunlar borsa için genel olarak hisse senedi bazındadır.
ÖRNEĞİN; BIST 100 endeksi, Türkiye’nin piyasa değeri en yüksek ve işlem hacmi bakımından en büyük 100 şirketinin hisse senedinden oluşmaktadır. Dolayısıyla borsanın öncü göstergesidir.
Endekslere yatırım konusunda detaylı bilgi verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Varant Nedir?
Alternatif yatırım araçlarından olan varantlar, borsanın en riskli enstrümanlarındandır. Buna karşın kısa vadede yüksek kar özellikleri nedeniyle oldukça fazla ilgi çekmektedirler.
Tanım olarak; bir dayanak varlığı, belli bir vade sonunda ya da o tarihe kadar alma veya satma hakkı veren yatırım araçlarıdır. Bu şekilde elde edilen hak, kaydi teslimat veya nakdi uzlaşı ile kullanılır. Hak vermesine karşın yükümlülük getirmezler.
Varantlar, menkul kıymet haline getirilmiş opsiyonlar şeklinde de tanımlanmaktadır. Kaldıraçlı ürünlerdir ve borsadaki sigorta ürünleri olarak görülürler.
Çünkü belli bir fiyattan alma veya satma hakkı vererek, o tarihteki beklenmedik hareketlerden korunma sağlarlar. Aynı zamanda yatırımcının riskli, varanta ödediği primle sınırlı kalmaktadır.
Varantlar hakkında detaylı bilgiler verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Borsa Neye Göre Yükselir ve Düşer?
Borsadaki yükseliş ve düşüşü, gösterge endeksleri üzerinden yorumlamak mümkündür. Yani Borsa İstanbul’un gösterge endeksi olan BIST 100’de yaşanan düşüş ve yükselişler şeklinde yorumlanmaktadır.
BIST 100’ü oluşturan 100 şirkette yaşanan hareketler doğrudan endekse yansımaktadır. Bu şirketlerin değerini etkileyen faktörler nedeniyle borsa düşüp ve yükselmektedir.
Küresel ekonomiden ülkenin gidişatına kadar birçok faktör, borsanın düşmesine veya yükselmesine neden olmaktadır.
ÖRNEĞİN; 15 Temmuz Darbe girişimi, seçim dönemleri, 17 Ağustos ve 12 Kasım Depremleri gibi. Makro ekonomik veriler, belirsizlikler, küresel gelişmeler bu nedenle sürekli takip edilmektedir.
Borsada Kaybetme Riski Nedir?
Borsaya yeni başlayacak kişilerin en çok merak ettiği konulardan birisi de kaybetme durumudur. Korkulu rüya olarak yorumlayabileceğimiz bu durum, aslında baş edilebilir bir şeydir. Bunun için riskleri iyi bir şekilde tanımak ve deneyim sahibi olmak gerekir.
Tam tersi durumda ise kaybetme riski artacaktır. Kısaca borsa hakkında ne kadar çok bilginiz ve deneyiminiz olursa kaybetme riskiniz o kadar azalacaktır.
Eğer borsada; sabırsız, bilgisiz, deneyimsiz, plansız ve başkalarından duyduklarınıza göre işlem yaparsanız büyük ihtimalle kaybedersiniz. Bir işlemde kaybetmemek için pozisyon oluşturmadan önce iyi bir araştırma yapmayı ihmal etmemelisiniz.
Tüm durumları değerlendirdikten sonra pozisyon almalı ve sabırlı bir şekilde beklentilerinizin gerçekleşmesini beklemelisiniz.
Borsa riskleri hakkında detaylı bilgiler verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Borsada En Çok Tekrarlanan Hatalar
Belli bir kazanç elde etmek amacıyla borsaya giren kişiler, dikkatli olmadıkları sürece belli hataları tekrar etmektedir. Her acemi yatırımcının tekrar ettiği hataların başında bilgisiz bir şekilde borsaya yatırıp kazanacaklarını beklemeleri gelmektedir.
Borsanın ne olduğunu bilmeden, kulaktan dolma bilgilerle bir hisse senedini alıp satarak para kazanacağını düşünmek, gerçekten büyük bir hatadır. Çünkü borsa kurumsal bir piyasadır ve bilinçsizce hareket ederek başarılı olunması mümkün değildir.
Borsada en sık yapılan diğer hatalardan burada bahsetmiştik.
Borsada Keriz Silkeleme Nedir?
Borsada karşılaşabileceğiniz kötü durumlardan birisi de keriz silkelemedir. Borsa jargonunda acemiler için karşımıza çıkabilecek bu durum, tıpkı manipülasyon gibi bir suçtur.
Borsada fiyatların etkilenmesine neden olan yalan haberlerin yayılmasıyla yatırımcının tuzağa düşmesi sonucunda gerçekleşen olaya keriz silkeleme denmektedir.
Kişilerin, borsada çok para kazanacaklarına inandırılmaları ve sonucunda da dolandırılmalarına neden olur. Aynı zamanda hileli yönlendirme olayı söz konusu olduğu için bir suç olarak kabul görmüştür.
Yatırımcıyı kandıran taraf, yönlendirmenin ilk yatırımını yapan kötü niyetli borsa temsilcileridir. Bu kişi borsaya açık şirketin sahibi bile olabilmektedir.
Kandırma işi çok kişi tarafından gerçekleşirken, tek kaybeden yatırımcı olmaktadır. Dolayısıyla acemi yatırımcının en çok dikkat etmesi gereken konulardan birisidir.
Keriz silkeleme konusunda bilmeniz gerekenleri buradan öğrenebilirsiniz.
Borsanın Yatırım Mantığı Nedir?
Borsada en basit yatırım mantığı; düşük fiyattan alım yapıp, yüksekten satmaktır. Bu şekilde al – sat fiyat farkından kar edilmiş olur. Elbette bunun için fiyatların neden düşüp yükseldiğini, alım – satımın hangi zamanda yapılacağının iyi bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Bu noktada ise yine borsa bilginiz devreye girmektedir. Piyasayı iyi bir şekilde tanıdığınız zaman, yatırım mantığını da kavrayabilir ve size para kazandıracak pozisyonları kolayca yakalayabilirsiniz.
Yatırım mantığı çerçevesinde kendinizi geliştirirseniz borsanın beklentilerinizi karşılayacağını da bilmelisiniz. Borsayı iyi bir şekilde takip ederek, fiyatları yorumlayarak ve iyi bir yol belirleyerek istikrarlı bir şekilde ilerlerseniz tatmin edici kazançlar elde edebilirsiniz.
Borsanın mantığı hakkında detaylı bilgiler verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Borsada Sistem Nasıl İşler?
Borsada arz ve talep üzerine fiyatların oluştuğundan bahsetmiştik. Borsa sisteminin işlemesi açısından da arz ve talep ilişkisi önemlidir.
Borsada yaşanan dalgalanmalar, arz ve talebe bağlı olarak gerçekleşmektedir. Hisselerde görülen ani arz veya talep değişiklikleri, borsanın gösterge endeksinin hızlı değişmesine neden olacaktır. Bu ise ülkede yaşanan iyi veya kötü gelişmeler olduğu konusunda dünyaya bilgi verecektir.
Borsa sistemi ile ilgili bilinmesi gereken bir diğer konu ise fiziki olmayan işlemlerin yapılmasıdır. Elektronik ortamda gerçekleşen borsa işlemleri, sağlam bir altyapı sayesinde gerçekleşmektedir.
Emirleri tek bir havuzda toplayıp, karşılaşmasını sağlayan borsa sistemi, herhangi bir hataya mahal vermeksizin işlemektedir.
Aynı zamanda dünya üzerinde ne kadar borsa faaliyet gösteriyorsa o kadar farklı çalışma sistemi söz konusudur. Yani tek bir borsa sisteminden bahsetmek mümkün değildir.
Borsa sisteminin işleyişi hakkında buradan detaylı bilgi alabilirsiniz.
Borsada Para Kazanmanın Kuralı Nedir?
Borsada yapılan işlemlerden para kazanabilmek için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunların başında ise sürekli söylediğimiz bilgi ve deneyim gelmektedir. Yani borsada kazanmanın ilk kuralı, bilgi ve deneyim sahibi olmanızdır.
Piyasayı iyi bir şekilde tanır ve meydana gelen hareketleri yorumlayacak deneyime sahip olursanız para kazanırsınız. En önemli kural olduğunu da hiçbir zaman aklınızdan çıkartmamalısınız.
Kendi stratejileriniz üzerinden işlem yapmanız, belli bir yatırım hedefine sahip olmanız, tek bir yatırım aracı yerine bir portföye yatırım yapmanız, başkalarının dediklerine itibar etmemeniz, piyasaları iyi bir şekilde takip etmeniz gibi diğer kuralları, bilgi seviyeniz arttıkça kendiniz çok iyi bir şekilde anlayabilirsiniz.
Borsada Para Kazandıracak Strateji Nasıl Belirlenir?
Borsada kendi stratejileriniz ile işlem yapmanız büyük bir öneme sahiptir. Peki, bu stratejiyi nasıl belirleyeceksiniz? Elbette borsada gitmek istediğiniz yolu belirlediğiniz zaman, bu stratejiyi de geliştirmiş olacaksınız.
Yani hangi hisse senedinden ne kadar alım yapacağınızı, hangi seviyeye geldiğinde satacağınızı belirlemeli ve böylece kendinize bir hedef belirlemiş olmalısınız. Daha sonra yapacaklarınız ise sizi bu hedef ulaştıracak işlemleri yapmaktır.
Bu planı, işleme başlamadan önce yapıp, istikrarlı bir şekilde uygulamalısınız. Borsada size para kazandıracak strateji, tamamen size ait olmalıdır.
Başkalarının dediklerine veya izledikleri yola göre bir strateji belirlememelisiniz. Birileri satıyor diye satmamalı, alıyor diye almamalısınız. Piyasayı analiz edip, verileri izleyip yatırım hedefleriniz doğrultusunda ilerleyeceğiniz bir strateji belirlemelisiniz.
Yeni başlayanlar için borsada kazanma taktikleri paylaştığımız yazımıza göz atmak için tıklayın.
Borsa Nasıl Takip Edilir?
Borsanın olmazsa olmazı piyasa takibi yapmaktır. Yalnızca ilgilendiğiniz hissenin değerlerini izlemek, piyasa takibi yapmak değildir. Dünyada meydana gelen olaylardan, ülke ekonomisinin gidişatına kadar birçok gelişmeyi izlemelisiniz.
Açıklanan makro ekonomik verileri takip etmeli ve açıklanan sonuçlara göre nasıl etkiler yaratacaklarını bilmelisiniz. Bu açıdan bakıldığında, borsa takibi yapmanın iyi bir plan gerektirdiğini anlayabilirsiniz.
Günümüzde tüm fiyatları, makro ekonomik verileri ve haberi takip edebileceğiniz uygulamalar bulunmaktadır. Örneğin; Investing, Matriks gibi platformları, canlı borsa takibi için kullanabilirsiniz.
Bu uygulamalara sahip olarak portföyünüzü ilgilendiren her konuyu izlemelisiniz. Daha sonra yaşanan gelişmelere göre yorum yapabilme yeteneğinizi geliştirmeli, fiyatları analiz etmeyi öğrenmelisiniz.
Borsa takibinin nasıl yapılacağı konusunda bilgiler verdiğimiz yazımıza göz atmak için tıklayın.
Borsadan Ne Kadar Para Kazanırım?
Borsaya girmeyi düşünen kişiler tarafından en çok sorulan soru, ne kadar kazanırım yönünde oluyor. Elbette bu soruya şu kadar kazanırsın diye bir cevap vermek mümkün değildir.
Çünkü yatırdığınız paradan işlem yaptığınız yatırım aracına, pozisyona hangi seviyeden girip çıktığınız ve izlediğiniz yola kadar birçok faktör, elde edeceğiniz kazancı etkileyecektir. İki kişi aynı yatırım aracına, aynı miktarda para ile yatırım yapsa bile farklı sonuçlar elde edeceği kesindir.
Borsada ne kadar kazanacağınız tamamen size bağlıdır. Bu nedenle koyacağınız hedefleri, kendiniz belirlemelisiniz. Stratejilerinizi bu yönde geliştirmelisiniz ve neler yaparak kazancınızı arttırabileceğinizi iyi bir şekilde analiz etmelisiniz.
İşime Yarayacak Tüyoları Nereden Bulabilirim?
Borsada yapılacak en büyük hata, tüyo arayışına girmektedir. Eğer borsaya girip basit yoldan para kazanmak için tüyo arayışına girerseniz ya dolandırılırsınız ya da kaybedersiniz. Çünkü para kazanılan bir ortamda kimse kimseyle stratejilerini paylaşmak istemez.
Paylaşsa bile o yöntem sizin mali durumunuzla ve beklentilerinizle uyumlu olmayabilir. Bu nedenle de tüyo bulmak yerine kendi stratejilerinizi nasıl geliştireceğinizi öğrenmelisiniz.
Borsa hakkında biraz bilgi edinmeye başladığınız zaman, tüyolara ihtiyacınız olmadığını da anlayabilirsiniz. Çünkü borsanın basit bir mantığı vardır ve siz bunu öğrendikten sonra, her şeyin çorap söküğü gibi geleceğini bilmelisiniz.
Borsa Çökerse Ne Olur?
Borsa ile ilgili en kötü senaryolardan birisi, çökme konusudur. Ekstrem bir durumdur ve genellikle çöktüğünde yapacak pek bir şey kalmamaktadır. Ama ünlü uzmanların yorumlarını biraz takip ettiğiniz zaman, borsaların çökme ile ilgili sinyaller vermeye başladığını söylediklerini görürsünüz.
İşte bu deneyimle alakalı bir şeydir ve siz kendinizi geliştirdikçe borsadan ne zaman çıkmanız gerektiğini anlayabilecek kıvama geleceksiniz. Üstelik bu durumu bile kazanca çeviren George Soros gibi yatırımcıların varlığı da bir gerçektir.
Büyük spekülasyonlar, ülke ekonomisinin batması, finansal krizler gibi kötü durumlar, borsanın çökmesine neden olabilir. Örneğin; Mortgage Krizi.
Borsa çökmesi hakkında detaylı bilgilere yer verdiğimiz yazımız için tıklayın.
Borsa İstanbul’da Nasıl İşlem Yapılır?
Ülkemizde faaliyet gösteren Borsa İstanbul’da işlem yapmak için uygun görülen aracı kurumlardan birini seçmeli ve yatırım hesabınızı oluşturmalısınız.
Bu aşamadan sonra Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerini, tahvilleri, bonoları ve VİOP sözleşmelerini portföyünüze ekleyerek dilediğiniz gibi işlem yapabilirsiniz.
Borsa İstanbul’da işlem gören yatırım araçlarına internet üzerinden kolay bir şekilde yatırım yapabilirsiniz. Aracı kurumlarının geliştirdiği yatırım ekranlarından emirlerinizi hızlı bir şekilde verebilir ve istediğiniz işlemlerin gerçekleşmesini sağlayabilirsiniz.
Borsa İstanbul’dan hisse senedi nasıl alınır, satılır anlattığımız yazımız için tıklayın.
Borsa Tarihi
Son olarak borsa tarihine de kısaca yer verelim. Dünya üzerinde bilinen ilk borsa işlemleri, panayır ve pazar yerlerine dayanmaktadır. Aynı zamanda ilk borsanın ülkemiz topraklarında kurulduğu bilinmektedir.
Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesinde MS 2. Yüzyılın sonlarında, Roma İmparatoru Dioeletianus tarafından kurulmuştur. Aizanoi Binası olarak tanınan bu yer, bir gıda pazarı olarak kullanılmış ve enflasyonla baş etmek için belirlenen fiyatlar binanın taş bloklarına yazılmıştır.
Borsa İstanbul ise 2013 yılının Nisan ayında İMKB, İstanbul Altın Borsası ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nın tek çatı altında toplanmasıyla kurulmuştur. İstanbul Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsası ismiyle 1926 yılında çıkan kanunla kurulmuştur.
Borsa İstanbul öncesi İMKB ise 2 Ocak 1986 tarihinde Muharrem Karslı başkanlığında faaliyet geçmiştir.
Borsa tarihi hakkında detaylı bilgiler yer verdiğimiz yazımıza göre atmak için tıklayın.
Borsa nedir tanımını, detaylarıyla yaptığımız bu yazıda yeni yatırımcılar için bilgiler verdik. Sorularınızı bizlerle paylaştığınız zaman, konuyu daha da detaylı bir şekilde anlatacağımızı bilmelisiniz. Bu nedenle yorumlarınızı bekliyoruz.
Ama unutmamanız ve kesinlikle dikkat etmeniz gereken en önemli konunun eğitim olduğunu bilmelisiniz. Borsayı ne kadar çok tanırsanız o kadar başarılı olacağınızı hiçbir zaman unutmayın.
merhabalar, bir şey sormak istiyorum bu içeriğin yazarına. şimdi benim 25 bin param var. çevremdekiler bu paranın borsaya girmek için çok kücük olduğunu söylüyor. ancak ben yaptığım araşltırmarlarda 25 bin liraylada hayli hayli para kazanabileceğimizi söylüyor. siz ne diyorsunuz?
bayaga bir okudum ettim borsa hakkında. artık pc basından para kazanmak istiyorum. hisse alımları için bankaları mı kullanayım yoksa, viop – forex gibi kaldıraç uygulanan piyasalara mı gireyim. daha önce bir kaç kez dolar ve altın alarak para kazandım, yatırımın o bölünümüne hakimim ama bundan sonrasında ne yapacağımı tam bilemedim, iyi çalışmalar, cevap için şimdiden teşekkürler….
Merhaba, borsaya girmek için şu miktarda para gerekiyor diye bir şey yok. Önemli olan nasıl bir yatırımcı olmak istediğinize karar verip ona göre bir yol belirlemek. Hisse senedi almanın birçok farklı yolu var. Size tavsiyem bu yöntemlerin hepsini araştırıp hangisi ilginizi çektiyse onunla yola devam etmenizdir.
yüksek kaliteli içerik üreten alanınızdaki tek internet sitesi sizsiniz, başarılar diliyorum…
muhteşem içerik olmuş, gerçekten gözüm korkuyor bu borsa işinden inşallah halledecez. sitenizi okuyacagım.
üşenmeyip uzun uzadıya borsanın tüm detaylarını anlatmıssınız teşekkür ederiz.
Arz talep meselesi bu eğer satacağınız değere alıcı bulursanız ki bunu takip ederek yaparsınız satılır ama uygun talimat vermek de önemli
slm .ben nasdaq borsasi calisiyorom …gunluk bana 2.5 ;3.5 $ sabit viriyor
Mesela 4 TL’den aldığımız bir a hissesini hedef koyduk 4.75’ten satacağız.
4.75 ‘ten almak isteyen çıkmadığı vakit elimizde mi kalacak hisseler?
Birde araştırırken merak ettiğim sorulardan birisi şuydu;
Bu hisselerin değerleri artarken yada azalırken hisseleri halka arz eden firmaların karı-zararı ne oluyor ?
Bizim aldığımız hisselerin paraları yada sattığımız hisselerin paraları nerede kimler tarafından değerlendiriliyor?
Yada 4 TL’den 100 hisse diyelim 400 TL bu 400 TL kime gidiyor ?
Verilecek her cevaba şimdiden çok teşekkür ederim.
– Öncelikle borsada sizin al emrinize karşılık bir sat emri olmalıdır. Eğer sizin sat emrini verdiğiniz seviyeden al emri gelmezse veya yeterli işlem hacmi oluşmazsa emir beklemeye alınıyor. Gün sonunda da iptal ediliyor.
– Hisse senetlerinde görülen artış ve azalış firmada yaşanan olumlu gelişmelere bağlı olabileceği gibi borsada gelen ilgiye göre de gerçekleşir. Eğer şirket değerlendiğiyse hissesi de yükselir. Eğer hisse senedi borsada büyük ilgi görüp yükseldiyse şirketin değeri de yükselmiş olur.
– Siz işleminizi sonlandırana kadar bu paralar sizin adına saklanmaktadır. Eğer siz işlem sonlandırırsanız gerekli kesintiler yapıldıktan sonra hesabınıza aktarılmaktadır.
Merhabalar, kafanızdaki sorulara cevap bulabilmeniz için borsayı derinlemesine araştırmanız gerekir. Örneğin; aniden düşen bir hisse, “borsada keriz silkeleme” diye tabir edilen olaya bağlı olabilir. Borsanın kendine özgü yapısı ve işlem şekilleri, acemi bir yatırımcı için anlamlandırılamaz. Bu nedenle sürekli araştırmalı ve borsayla ilgili ne var ne yok okumalısınız. Bu şekilde sorularınıza tek tek cevap bulmuş olacaksınız.