Borsaya giriş umudu, bir miktar paranın değerlendirilip daha fazlasının kazanılmasıdır. Borsa hakkında bilgisi olan olmayan herkes bu düşünceye sahiptir. Bunun yanında çevresinde borsada batmış birileri olanlar, oldukça çekimser davranırlar ve kazanmanın pek de mümkün olmadığını düşünürler. Evet, borsada batmak diye bir konu vardır. Tüm paranızı kaybedebilirsiniz. Ama bunun nedeni yaptığınız hatalı işlemlerdir ve bir türlü bu hatayı görememenizdir. Yani borsa sizin kaybetmeniz için çalışan bir yer değildir.
Borsada batan vardır ve yapılan hatalı işlemler bunun nedenidir. Bilinçsiz yatırımcılar, acemiler, aşırı ve gerçekçi olmayan kar beklentisi bulunanlar, borsada batma potansiyeli yüksek olan yatırımcılardır. Borsada kazananlar ise bilgi ve deneyim sahibi olan yatırımcılardır. Bu yatırımcılar, alacakları pozisyon için piyasa takibi yaparlar, gelecek tahminleri yürütürler ve sakin bir şekilde beklentilerinin gerçekleşmesini beklerler. Daha sonra da işlemi sonlandırır ve işleme başlarken aldıkları kararlara sadık kalırlar. Bu yatırımcılar ise borsada batmayanlardır.
Gelelim borsada batan var mı, neden batıyorlar ve batmak gerçekten ne demek konularına…
Borsada Batan Var mı?
Borsada batanlar elbette vardır. Daha önceki yazılarımızda, başarılı yatırımcıların sırlarını sizlerle paylaşmıştık. Borsada batmamak için neler yapılması gerektiğine de yer vermiştik. Bu yazılardan da anlayacağınız gibi borsada batan yatırımcı, başkasını suçlamadan önce mutlaka kendi yaptıklarını gözden geçirmelidir. Batmasının nedeni daha işin en başından kaynaklanabilir. Çünkü borsa hakkında pek bilgisi yoktur. Ya da kendini aşırı kazanç beklentisine sokarak hata payını artırabilir. Bu nedenlerden dolayı da borsada batan birçok kişi vardır. Yapılan araştırmalar da bunu kanıtlar nitelikte.
Borsada batan kişilerin varlığı, yatırım yapmak isteyen birçok kişinin çekimser davranmasına neden oluyor. Bu konuda yapılması gereken batan kişilerin neden bu duruma geldiklerini araştırmaktır. Aynı zamanda çekimser davranan bu yatırımcılar, borsada nasıl hareket etmek gerektiğini öğrenir ve batan kişilerden ders alırlarsa herhangi bir sorunla karşılaşmadan yatırımlarını gerçekleştirebilirler.
Borsada Batmak Ne Demek?
Borsada batmak, yatırdığınız tüm parayı tüketmeniz ve daha ne olduğunu anlamadan yatırım işlemlerinizde kaybetmeniz demektir. Aslına bakılırsa; doğru bir şekilde borsaya giriş yapıp bilgi edinirseniz, batmanız da pek mümkün değildir. Çünkü borsaya doğru bir başlangıç demek, bilinçli bir yatırımcı demektir. Borsayı biraz araştırıp bilgi edindikten sonra giriş yapmış ve acemi bir yatırımcı olarak nasıl hareket etmesi gerektiğini biliyordur. Böyle bir yatırımcı küçük adımlarla hareket eder ve batmaz. Ama bilgisizce giriş yaptığınız zaman ne olduğunu anlamadan paranız uçar gider.
Para kazanma aşkıyla borsada girdiğiniz zaman yükseliş gösteren ve birkaç kişinin ağzından düşmeyen hisselere bakarak, herhangi bir araştırma yapmadan alım gerçekleştirirseniz, diğerleri kazanırken siz kaybedebilirsiniz. Bunun nedeni diğer yatırımcıların olaya bakış açısıyla sizinkinin birbirinden farklı olmasıdır. Yani buzdağının görünmeyen kısmıdır. Borsada batmak da tam olarak budur.
Borsada Kimler Batar?
Borsada batan kişilerin ortak özellikleri incelendiğinde ve araştırmalar yapıldığında ortaya çıkan birkaç nokta vardır. Bilgisizlik, aşırı ve gerçekçi olmayan kazanç beklentisi, aceleci davranmak, deneyimsizlik, bunların başında gelir. Zaten her yazımızda borsada veya yatırım yapmak istediğiniz herhangi bir yerde önce bilgi ve deneyim kazanmanız gerektiğinden bahsediyoruz. Yani yatırım işlerinin ilk başı, eğitimlerden geçiyor. Siz bu aşamayı atlayarak başarılı olmayı beklerseniz, hata edersiniz.
Borsadan para kazanıldığı duyumuyla, herhangi bir bilgi edinmeden giriş yapan kişiler, ilk olarak kaybeden kişilerdir. Çünkü bu kişiler, henüz borsanın nasıl işlediği hakkında herhangi bir bilgiye sahip değiller ve nasıl hareket etmeleri gerektiğini bilmiyorlar. Doğal olarak başarılı bir işlem yapabilmeleri de imkansızdır. Gördükleri veya tavsiye olarak okudukları herhangi bir hisse senedini satın alarak yatırım yaptıklarını düşünürler. Sonrasında meydana gelen fiyat hareketleri karşısında nasıl hareket edeceklerini bilemezler ve genellikle heyecana kapılarak hata yaparlar. Küçük bir ihtimalle kar elde edebilirler ama bu devamlılığı gelmeyen bir kar olacaktır.
Aşırı getiri beklentisine giren yatırımcılar da borsada batan tayfadandır. Bir hisse senedinin getireceği kar, yapılan işlem büyüklüğüyle doğru orantılıdır. Bunun fazlasını beklemek ise beraberinde hata getirir. Çünkü meydana gelen fiyat hareketleri karşısında ani kararlar vererek pozisyon değişikliğine gidilir. Ama bilinmesi gereken, bu hareketlerin gerçekçi olmayan hareketler olmasıdır. Bu hareket karşısında alınan ani karar nedeniyle de kazanmış gibi görünürken kayıp yaşanır.
Gerçekçi olmayan kar beklentileri, borsada yatırım kararlarınızı etkileyen en önemli konudur. Hep daha fazlasını elde edebilmek için ani yatırım kararları alınır ve bu nedenle hatalı işlem yapılır. Bir işlemden başarı elde edebilmek için öncesinde iyi bir araştırma yapmak ve bunlara uygun bir kararla pozisyon oluşturmak gerekiyor. Heyecana kapılmadan, ani karar vermeden, acele etmeden ve paniklemeden yatırım kararınızı almalı, işlemin sonuna kadar karar değişikliği yapmadan beklemelisiniz.
Borsada Batmamak için Neler Yapılmalı?
Para kazanmak için yatırım yaptığınız borsada batmamak için yapmanız gereken ilk konu, borsa hakkında temel bir eğitimden geçmektir. Bu eğitimi, tahmin ettiğiniz gibi kursları dolaşarak almanıza gerek yoktur. Çünkü internetten birçok kaynağa sahipsiniz ve sanal olarak eğitim veren birçok kanal bulunmaktadır. Videolar, e-kitaplar, online seminerler ve demo hesaplarla birlikte kendinizi geliştirebilirsiniz. Ayrıca bu eğitimlerin birçoğuna da ücretsiz olarak sahip olabilirsiniz. Bunların yanında kitapçılarda, borsa üzerine yazılmış birçok kitap bulunuyor ve bunların birkaç tanesinden sizlere bahsetmiştik. Bu kitaplara da göz atarak borsada nasıl hareket etmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz.
Eğitimler, borsada batmamanız için gereken birçok bilgiyi sizlere verecektir. Sonrası ise deneyimle birlikte gelecektir. Yani borsada kazandığınız deneyim sizin için her şeydir ve kazancınız deneyiminizle doğru orantılı bir şekilde artacaktır. Acemi bir yatırımcı, deneyim kazanana kadar küçük adımlarla hareket etmelidir ve her geçen gün kendini geliştirmeye çalışmalıdır. Çok işlem yerine doğru birkaç işlem yapmak çok daha karlıdır. Aynı zamanda maksimum kazancı hedeflemek yerine toplamda iyi bir kazanca odaklanmak gerekmektedir.
Borsada hiç kaybetmeden kazanmak diye de bir şey söz konusu olamaz. Önemli olan konu, minimum kayıptır. Yani hiç kaybetmeden kazanmanın hayalini kurmamanız gerekiyor. Eğer bunu yaparsanız hata yaparsınız ve riskleri artırırsınız. Paranızı kazançlı bir fırsat olarak gördüğünüz tek hisse senedine yatırmamalısınız. Kademeli bir alım yapmalı ve bir portföy yatırım yapmalısınız. Eğer tüm paranızı tek bir yatırım aracına veya hisse senedine yatıracak olursanız, herhangi bir ters durumda batma riskiyle karşı karşıya gelirsiniz. Bu nedenle portföy oluşturmanız gerektiğini de hiçbir zaman unutmamanız gerekiyor.
Sakin, sabırlı ve organize olan bir yatırımcı olmanızda da fayda vardır. Sakinliğinizi korumadan borsada panik halinde işlem yaparsanız, riskler artar, görmeniz gereken önemli detayları atlarsınız. Bu nedenle de kayıplarla karşılaşarak tüm paranızı kaybetme riski oluşacaktır. Bilgili, sabırlı ve planlı bir borsacı olarak başarılı olabileceğinizi hiçbir zaman unutmayın.
