2016 yılının Şubat ayı ortalarında Borsa İstanbul yükselişe geçti. Bu yükseliş ortamında şirketler de hisse geri alım programlarını yeniden hayata geçirdi. Geri alım yapan şirketler ise cari fiyatların hisse senedi potansiyelini yansıtmadığını düşünenler. Birçok uzmana göre bu gelişme, şirketlerin geri alımlarıyla birlikte kurumsallığı artıyor ve yatırımcıların bu durumu iyi bir şekilde takip etmesi gerekiyor. Küresel piyasalarda ise hızlı bir yükselişin ardından biraz sakinlemiş durumda. Buna rağmen dünya genelinde piyasalarda bahar havasının yaşandığı söylenebilir.
Küresel büyüme, normal bir hızda seyrederken piyasalar genelinde merkez bankalarının genişleyici para politikaları ve bunları destekleyen senaryolar dikkat çekiyor. Bildiğiniz gibi Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanlığı görevi, Erdem Baş’ın görev süresinin dolmasıyla birlikte Murat Çetinkaya’ya verildi. Ayrıca Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın kredi maliyetlerini düşürmek için önemli bir vergi düzenlemesi yapacağını açıkladı. Bu iki önemli gelişme ile yurt içi piyasalarda pozitif bir hava sezinlendi.
Yurt içi piyasalarda son dönemde, faizlerin düşüşü de gözlenen olumlu etkilerden birisi. Düşen faizlerle birlikte şirket değerlemelerinde kullanılan sermaye maliyetini aşağı çekilmek şartıyla değerlemeler yukarı yönlü revize için fırsat doğdu. Değerlemelerde kullanılan risksiz faiz oranı, 10 yıllık tahvillerde % 9,5’in altına düştü. Bu şekilde şirketlerin değerlemelerde kullanmış olduğu % 11 faiz oranının güncellenmesi ihtiyacı ortaya çıktı. Şirketlerin hisse geri alım kararları ile Borsa İstanbul’un yükselişi desteklenmiş oldu. Analistlere göre BIST 100 endeksindeki yükselişe rağmen hisse geri alım programının devam etmesi bekleniyor.
Şirketlerin Hisse Geri Alım Programı
Borsa İstanbul’da bahar havası hissedilse de şirketlerin yönetim kurulları tarafından, hisse senetlerinin gerçek değerlerini yansıtmadığı gerekçesiyle geri alım programı uygulanıyor. Bu duruma bakıldığı zaman hisse geri alım kararlarının yoğun olarak 2016 yılının ilk çeyreğinde alındığı görülüyor. Daha uygun görülen zamanlarda ise şirketlerin kendi hisse senetlerini aldığı biliniyor. Özellikle Türk Hava Yolları, Tekfen ve Albaraka Türk‘ün fazlaca hisse geri alımı yaptığı gözleniyor. Bunun yanında Turkcell genel kurulundan hisse geri alımı için onay çıkmadı. BİM ve Bimeks şirketlerinde ise fiyat istikrarının sağlanmasıyla birlikte hisse geri alım programları geçen dönemde sonlandırılmıştı.
Hisse geri alım programının en bilindik amacı ise hisseye destek olmak. Birçok uzman, hisse senetlerinin şirketler faaliyetinin gerçek performansını yansıtmadığını belirtiyor. Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı bu durum ile ilgili olarak; “Endekse göre rölatif performans itibariyle zayıf kalan hisse senetleri için şirketler belirli süreler ve sermayelerinin belirli oranları dahilinde hisse geri alım programı açıklayabiliyor. Geri alımlar için ayrılmış olan fonların bitişi ya da belirlenen sürelerin sona ermesi ile söz konusu alımlar tamamlanıyor,” diyor.
Yeni Hisse Geri Alım Programları Açıklanacak mı?
Uzmanlara göre sonraki dönemlerde de hisse senetlerinin, şirket faaliyetlerinin gerçek performansını yansıtmaması gerekçesiyle yeni geri alım programlarının açıklanabileceğini dile getiriyor. Aynı zamanda hisse geri alım programının açıklanmasıyla birlikte genel olarak hisse senedi performansı olumlu etkileniyor. Ama bunun sürdürülebilirliği hakkında ne bir yorum yapmak oldukça zor görünüyor. Bu nedenle hisse senetlerini yalnızca bu programlar dahilinde değil, temel dinamiklerin de incelenmesiyle alınması gerekiyor.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu‘na göre şirketlere esas veya çıkarılmış sermayesinin 10’da 5’ine kadar kendi hisselerini geri alma imkanı verilmiştir. Şirketler de bu ibareye göre hisse geri alım kararı almaktadır. Bu kararı almaları iki açıdan olumlu görülüyor. Bunlardan birincisi, şirketin geri alım yapabilecek güçte olmasını göstermesidir. İkincisi ise şirketlerin kurumsallığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, hisse geri alım programları çerçevesinde, şirketlerin belirli zamanlar arasında belirli bir fiyat aralığı ve belirli azami alım miktarı önceden kamuoyuna açıklandığını belirtiyor.
Şirketlerin, hisse senedi geri alım zorunluluğu bulunmuyor ve bu süreçte hiç pay almama veya belirlenen tutarın çok altında bir tutarla geri alım yapılabildiği biliniyor. Geri alım programlarında önemli olan bir diğer konunun ise hisse geri alımı kapsamında belirlenen fiyat aralıklarıdır. Çünkü belirlenen fiyat aralıklarının alt bandının borsa fiyatı seviyesine yakın olması, şirketin borsa fiyatının aşağı yönlü hareket etmemesi için bir garantidir. Bu şekilde satışların şirket tarafından karşılanabileceği algısı yaratılıyor.
Yatırımcılar Nelere Dikkat Etmeli?
Hisse senedi geri alım kararlarının açıklandığı bir ortamda, hisse senedi fiyatları olumlu etkilenecektir. Ama yatırımcıların, şirketlerin neden hisse geri alım kararı aldığını, amacının ne olduğunu iyi bir şekilde belirlemesi gerekiyor. Uzmanlar, geri alımların sermayeye oranının oldukça önemli bir kriter olduğunu hatırlatıyor. Dolaşımdaki hisse senedi sayısının azalmasıyla beraber, hisse başına daha fazla kar dağıtılacağı düşünülüyor. Ama yatırımcının kendini bu düşünceye kaptırmadan işlemlerini yapması gerekiyor.
Uzmanlar, geri alım uygulaması ile piyasanın ilgisini mi çekmek, öz sermaye karlılığı gibi finansal oranları dengelemek için mi, yoksa hisse değerini mi korumak istediklerinin anlaşılması gerektiğini belirtiyor. Bu nedenle şirketin hangi amaçla, hisse geri alım kararı aldığını belirlemeniz gerekiyor.
Hisse geri alım kararının bazen olumsuz bir algı yaratmasının da söz konusu olduğu biliniyor. Hisse geri alımlarının, yöneticilerin kendi şirketlerine güvendiklerinin bir kanıtı olsa da şirketin çok da iyi durumda olmadığı düşüncesini de tetikleyebileceği söyleniyor.
Borsa İstanbul’da son dönemde şirketlerin hisse geri alım programlarına ağırlık vermesi, hem genel hem de şirket özelinde nedenler barındırıyor. Uzmanlar genelleme yaptıklarında ise şirketlerin düşük borçlanma maliyetlerinin cazibesiyle birlikte son yıllarda borçluluk oranlarını artırdığını söylüyorlar. Bu borçların geri ödemeleri dikkate alındığında, nakit akışlarının daha kolay kontrol edilebilmesi için şirketlerin yılda bir seferde yüklü miktarda temettü dağıtmak yerine taksitli temettü ödemelerini veya hisse geri alım programı uyguladıkları söyleniyor.
