Fethullah Gülen Terör Örgütü tarafından 15 Temmuz 2016 Cuma günü gerçekleştirilen başarısız darbe girişimi sonrasında, piyasalar normale dönmeye başladı. Yabancı yatırımcılar satış yönünde işlem yapmaya başladı. Uzmanların bu konudaki görüşü ise yabancı yatırımcının kaygısının arttığı ve bu tepkilerin kalıcı olmayacağı yönünde. 75 bin ve altı seviyelerden alım yapması önerilen yatırımcılara, uzun vadeli düşünüp temkinli hareket etmeleri söyleniyor.
Başarısız sonuçlanan darbe girişimi sonrasında gözaltıların daha iyi bir şekilde yapılabilmesi adına 3 ay süreyle OHAL kararı alındı. Ayrıca uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının Türk piyasalarına olumsuz bir duruş sergilemesi nedeniyle borsada zor bir ay yaşandı. Ama darbe girişiminin kısa sürede püskürtülmesi ile olumlu bir ortam oluştur ve piyasalar yaşadıkları kayıpların önemli bir kısmını telafi etti. Darbe girişimi sonrasında Borsa İstanbul’un haftaya nasıl başladığını buradan öğrenebilirsiniz.
3,09 lira seviyesine kadar yükselen dolar kuru, 3 liranın altına düştü. Yaşanan tüm gelişmeler ve piyasadaki dalgalı seyir ile yabancı yatırımcıların satışa geçmesi olumsuz etki yarattı. Türkiye’ye yatırım yapılabilir notu veren Moody’s ve Fitch açıklamaları merakla beklendi. Moody’s’in Türkiye’nin notunu değiştirmemesi ile birlikte Dolar/TL kuru yeniden 3 liranın altına indi. Detayları buradan öğrenebilirsiniz. Şimdi ise 19 Ağustos tarihinde Fitch’in açıklamaları bekleniyor.
Uzmanlar Darbe Girişimini Nasıl Yorumladı?
Başarısız sonuçlanan darbe girişimi için uzmanlar, tepkilerin ve çalkantılı dönemin kalıcı olmadığını dile getirdi. TCMB verilerine göre darbe sonrası ilk işlem haftasında hisse senedi stoklarında % 18 oranında azalma görüldü. Son dört aylık dönemde yabancı hisse senedi alımlarının azalma eğitiminde olduğunu dile getiren uzmanlar, darbe sonrasında yaşanan gelişmelerin yabancıların pozisyonları üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olmadığını dile getirdi. Moody’s’in Türkiye için vereceği notun, bu karar üzerinde etkili olacağı dile getirilmişti. Kredi notunun değişmemesi sayesinde yabancı yatırımcı pozisyonlarında da artış olabileceği söyleniyor.
Darbe girişimi sonrasında ekonomi alanında yaşanan gelişmelerin, piyasa ve yabancı yatırımcı tarafında dikkatli bir şekilde takip edildiği biliniyor. Olumlu yaşanan gelişmeler sonrasında da anında tepkiler olumlu olarak yansıyor. Aynı zamanda ekonomi alanında hızlı bir uygulamaya geçilmesinin, kredi notumuz üzerinde olumlu etkiler yarattığı da uzmanlar tarafından dile getiriliyor.
Türkiye’nin yatırım yapılabilir notunun altına düşülmesi beklentileri ile risk priminin yükseldiği ve borsada % 18 oranında kayıpların yaşandığı biliniyor. Yaşanan satışlarla birlikte Borsa İstanbul’da oluşan panik satışlarını, bazı uzmanlar tarihi bir fırsat olarak değerlendiriyor. Bu nedenle de hisse senedi piyasası için al tavsiyesinin devam ettiği söyleniyor. Hatırlayacağınız gibi sizlere darbe girişimi sonrası orta ve uzun vadede alınabilecek hisse senetlerini sıralamıştık.
Ekonomide güvenin yüksek olduğu da uzmanlar tarafından dile getiriliyor. Yatırımcılar ise BIST 100 endeksinde değerleme olarak bulunduğu seviyeleri ve gelişen piyasalara göre iskonto oranını merak ediyorlar. Fiyat/Kazanç ve Piyasa Değeri/Defter Değeri çarpanlarının oluşturduğu trende ve bu çarpanların gelişmekte olan ülkelerin ortalamalarına göre iskontosuna bakıldığı zaman, BIST 100 endeksinde 75 bin – 80 bin aralığında ucuzluktan; 70 bine yaklaşıldığında ve altı görüldüğünde ise aşırı ucuzluktan bahsetmenin mümkün olduğu söyleniyor. 80 bin ve 90 bin aralığındaki rakamların ise orta vadede uygun olduğundan bahsediliyor.
Uzmanlar, endekste son dönemde yaşanan sert düşüşlerle birlikte bu çarpanların, 2008 yılında yaşanan kriz hariç, 2004 yılından sonraki en düşük seviyelere yakın olduğunu belirtiyorlar. Aynı zamanda orta ve uzun vadeli perspektifte bakıldığında önemli bir kırılma beklentisi olmayanlar için aralığın cazip alım fırsatı sunduğu belirtiliyor.
Yabancı Kurumlar Türkiye Piyasaları için Ne Diyor?
Darbe girişimi sonrasında Standard&Poor’s, Türkiye’nin kredi notunu düşürmüş ve Başbakan Binali Yıldırım başta olmak üzere kuruluşun bu kararına tepki gösterildi. Notun hemen düşürülmesinin yanlış ve fırsatçılık olduğu dile getirildi. Geçen hafta ise Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu değiştirmeme kararı aldı ve yatırım yapılabilir olarak teyit etti. Buradaki tablodan Türkiye’ye verilen kredi notlarını görebilirsiniz.
Goldman Sachs, Türkiye’nin 8x dolayında olan F/K oranının tarihsel ortalamasına göre % 20; MSCI EMEA Endeksi‘ne göre ise % 23 iskontolu olduğunu dile getirdi. Bu verilerin, 2009 yılından bu yana en yüksek iskonto seviyesi olduğunu belirtti. Zayıf Türk lirasından etkilenmeyen ya da zayıf Türk lirasından faydalanabilecek, yüksek ve sürdürülebilir temettü, nakit getirisi sağlayan, güçlü bilançolu hisse senetlerinin öne çıktığını söyledi. Aynı zamanda risk primindeki artışı yansıtan hisseleri de izlediklerini dile getirdi.
Deutsche Bank ise darbe girişiminin Türkiye piyasalarında geçici bir şok etkisi yarattığından bahsediyor. Bu durumun büyük bir makroekonomik etkisinin görülmeyeceğini de sözlerine ekliyor. Türk lirasında zayıflama beklemenin ise tahvillerle ilgili olumlu görüşlerini devam ettirdiğini belirtiyor.
Bank of America tahvillerde alım fırsatı olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin yabancı para birimi cinsinden tahvillerinin ABD tahvillerine göre spreadinin 50 baz puan artacağına dikkat çekiyor. Yerel para birimi cinsinden olan tahvillerdeki artışın ise bunun 2 – 3 katı olduğunu söylüyor. Sözlerine, Türkiye’de gelişmekte olan piyasalarda büyük bir sapmanın olmadığını da ekliyor.
JP Morgan da Türk piyasalarını değerlendiren kuruluşlardan. Türk tahvillerinde ‘ağırlığı artır’ konumunun korunması gerektiğini söylüyor. S&P’nin Türkiye’nin kredi notunu düşürmesiyle birlikte yurt dışında yerleşiklerin 500 milyon – 1 milyar dolar arasında yerel para cinsinden tahvil satışı gerçekleştiğini dile getirdi.
Credit Suisse ise geçen ay Türkiye hisse senetlerinde ‘%20 ağırlığını artır’ konumuna geçtiklerini dile getirdi. Bunu belirlerken yüksek enflasyon ve Türk lirasındaki değer kaybı endişelerini dikkate aldıklarını belirttiler. 2016 sonunda BIST 100 endeksinin % 8 değer kazanabileceğini de sözlerine ekliyorlar.
Uzmanların Yatırımcılara Uyarıları Neler?
Uzmanların, yatırımcıların riskleri göz önünde bulundurması gerektiğini söylüyorlar. Piyasadaki genel kanının tanımını yapan uzmanlar, hisse senetlerinin birçok göstergeye göre aşırı ucuz olduğunu kaydediyorlar. Yatırımcılara değerlemelerin de risk içerebileceğini hatırlatıyorlar ve bu nedenle temkinli hareket etmelerini öneriyorlar. Portföyünüzde bulunan hisse senedi ağırlığına, herhangi bir negatif gelişmede pozisyonlarını kapatmak zorunda kalabileceğinizi göz önüne alıp, maksimum zararı düşünerek karar vermenizi belirtiyorlar. Özellikle 75 bin ve altı seviyeleri ise alım fırsatı olarak görüyorlar.
Yatırımcılara tavsiye edilen diğer konu ise tedbirli olmaları. Not indirme riski, yabancı sermaye çıkışına neden olabileceği için Türk lirası varlıklarında riskin artabileceğini söylüyorlar. Ayrıca not indirimi olmasa bile birkaç ay çalkantılı bir dönem olabileceğinden bahsediyorlar. Uzun vadeli düşünen yatırımcının, sert düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirebileceği ama her şekilde tedbirin elde bırakılmaması gerektiği dile getiriliyor.
Uzun vadede yatırım yapılması gerektiği ise bir diğer tavsiye. Borsada uzun vadeli yatırımın her şekilde daha güvenli olduğunu ve not indiriminin endeksi 70 bin altına indirebileceği öngörülüyor. Alım yapmak için dip seviyelerin bitmesinin beklenmesi ve uzun vadeli yatırım yapılması öneriliyor. Kredi notunun yatırım yapılabilir düzeyinde kalması durumunda ise borsaya ayrılması düşünülen paranın % 30 kadarının 75 bin ile 76 bin 500 aralığında endeksi taşıyan senetlere dağıtılmasının muhtemel olduğu belirtiliyor.
