Belli bir miktar birikimimiz varsa, bir şekilde yatırım yapma fikri aklımıza gelir. Bu şekilde düşünen kişiler, birikimini değişik şekillerde değerlendirme yoluna giderler ve kendilerince en iyi yolu seçtiklerini düşünürler. Kimisi kuyumcudan altın alır, kimisi parayı bankaya yatırır, kimisi ev veya araba alır. Ama birçok kişinin aklına borsa veya finans piyasalarında yatırım yapmak gelmez.
Finans piyasalarında birikmiş paranızı değerlendirmek, diğer yöntemlere göre daha karlı ve uzun vadede bir yatırım olarak görülmektedir. Kuyumcudan aldığınız altın, fiyatı yükseldiği zaman size bir miktar kar getirir ve bu bir dönemlik bir kardır. Bunun yerine borsadan alacağınız bir hisse senedinden uzun vadede düzenli bir getiri sağlayabilirsiniz. Borsada bilinçli ve kurallarına göre yatırım yaptığınız zaman sürekli değerlenen enstrümanlarla işlem yaparsınız. Bir ev veya araba ise değerlenen bir yatırım değildir.
Eve mi, borsaya mı yatırım yapmalı diyorsanız, iki şekilde de karşılaşabileceklerinizi bilmeniz gerekiyor. Bir ev alarak yaptığınız yatırımdan nasıl bir getiri sağlayacağınızı az çok tahmin edersiniz. Ama evin bakım – onarım masrafları, sigorta bedelleri, vergiler gibi yönlerini pek bilmeyiz. Borsada yatırım yapma konusunda ise pek bir bilginiz yoksa size kaybedeceğiniz bir yatırım gibi görünür ve riskli olduğunu düşünerek uzak durursunuz. Oysaki düşüncelerinizin tam tersinin daha doğru olduğunu söyleyebiliriz.
Borsa hakkında bilginiz yoksa uzak durmayı ve nasıl yatırım yapıldığını hiç anlayamayacağınızı düşünürsünüz. Yapmanız gereken ise borsanın en temel bilgilerini biraz araştırmaktır. Borsa nedir, nasıl işlemler yapılır, nasıl para kazanılır, alım – satım nasıl gerçekleşir ve işlemlerin mantığı nedir gibi birkaç soruya cevap bulduğunuz zaman her şeyin daha da kolay olduğunu göreceksiniz. İnternet üzerinden temel borsa bilgileri araştırdığınız zaman, piyasada yatırım yapmanın ve para kazanmanın mantığını kavramış olacaksınız.
Bir ev alarak yatırım yaptığınız zaman kiraya vermeyi ve her ay düzenli olarak bir getiriye sahip olmayı planlarsınız. Bu evi aldığınız zaman yapılması gereken bazı masraflar çıkar. Su ve elektriğin bağlanması, zorunlu deprem sigortasının yapılması, aidatlar ve vergiler gibi birçok masrafınız olacaktır. Bu masrafları da hesaba katarak yatırımınızı yapmanız gerekiyor. Aynı zamanda evinizi kiraya vermeniz bir süre alabilir ve bu süreçte apartman giderlerini sizin karşılamanız gerekiyor. Kiracınızın eve verebileceği zararı hesap etmeli, doğal afet gibi beklenmedik durumları da düşünmelisiniz.
Kısa vadeli bakıldığı zaman borsanın riskli bir yatırım olduğu görülür. Kısa vadede yatırım için borsa yerine forex piyasasını seçebilirsiniz veya borsada uzun vadeli yatırıma gitmelisiniz. Ev için kısa vadeli yatırıma bakıldığı zaman riskin söz konusu olmadığı görülecektir. Çünkü ev risksiz bir yatırım olarak görülür. Herhangi bir doğal afetle karşılaşmak dışında evin her daim risksiz olduğu düşünülür. Tüm bunların yanında geçtiğimiz yıllarda yaşanan mortgage krizi nedeniyle ev fiyatlarında oldukça ani değişiklikler yaşanmıştır. Ev fiyatlarında görülen yükselişin gerçeği yansıtmadığı ve oluşan balonun patlamasıyla gerçek değerlerin ortaya çıktığı görülmektedir.
Gayrimenkul fiyat endeksleri ile BIST 100 endeksi karşılaştırıldığı zaman, eve mi, borsaya mı yatırım yapmalı sorusunun cevabı da açıkça görülmektedir. 2008 yılında yaşanan ekonomik kriz döneminde hem gayrimenkul hem de borsa piyasası olumsuz etkilenmiştir. Kriz sonrasında borsanın hızlı bir toparlanma sürecine girdiği; ama gayrimenkul fiyatlarında böyle bir toparlanmanın olmadığı bilinmektedir.
Evden elde edilen kira bedeli ise borsadan elde edilen gelir karşılaştırıldığında da borsanın öne çıktığı görülecektir. Ortalama olarak 15 yıllık bir süreçte kira bedeli ile evin değerini elde edebilirsiniz. Ama borsada elde edeceğiniz gelirle, 5 yıllık bir süreçte yatırdığınızdan daha fazla parayı hesabınızda görebilirsiniz.
Sonuç olarak; borsada yatırım yapmanız, bir ev alarak daha fazla kazanç sağlayacağınız fikrinden çok daha iyidir. Borsa hakkında biraz araştırma yapıp, bilgi ve deneyim kazandığınız zaman daha iyi bir getiri elde edeceksiniz. Günümüzde internet sayesinde bu eğitimlere ücretsiz olarak ulaşma imkanınız vardır. Aynı zamanda finans piyasalarında yatırım yapmanız birikimlerinizi geleceğe taşımanın en iyi yoludur.
