Para birimleri arasında belki de en fazla çeşide sahip olan dolardır. Doların 20’den fazla çeşidi bulunmaktadır ve dünyanın en yaygın para birimidir. Buna karşın Amerikan doları, dünyanın ve piyasaların güçlü para birimi olarak anılmaktadır. Bu yazıda bahsedeceğimiz dolar türleri ise USD’den farklıdır ve ait oldukları ülkelerle birlikte anılırlar.
Sizlere daha önce dünya ülkelerinin para birimleri hakkında bilgiler vermiştik. Burada bahsettiğimiz gibi doların birçok çeşidi bulunmaktadır. Dolar çeşitleri arasında anılan para birimlerinin başlıcaları; Avustralya doları, Kanada doları, Yeni Zelanda doları, Singapur doları ve Hong Kong dolarıdır. Bunlar dışında da çeşitli ülkelerin dolar kullandığı görülmektedir.
İşte 11 farklı dolar ve ülke ekonomileri hakkında bilgiler:
Amerikan Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Dolar, elbette ilk sırada Amerika Birleşik Devletleri’nin para birimidir. Tam adı Amerikan doları olmasına karşın genellikle dolar olarak anıyoruz. Ama diğer ülkelerin kullandığı doları, ülke isimleriyle anıyoruz. Tabii bunlar farklı para birimleridir.
Amerikan dolarının uluslararası kodu USD’dir ve $ sembolü ile gösterilir. Dünyanın en büyük rezerv para birimidir. Ayrıca dünyada en yaygın para birimi olarak, diğer tüm dövizler üzerinde etkiye sahiptir.
1500’lü yıllarda ortaya çıkan dolar, daha ABD ortada yokken var olan bir para birimidir. İspanyollara dayanan bir tarihi bulunmaktadır. 1944 yılında yapılan Bretton Woods anlaşması ile dünya üzerindeki hakimiyeti başlamıştır. 1971 yılında ABD Başkanı Nixon’ın dolar karşılığı altın alımını yasaklamasıyla bir dönüm noktası yaşamıştır. Dolar tarihi hakkında bilgi için tıklayın.
Günümüzde ise en yaygın para birimidir. Yatırım aracı olarak en çok tercih edilen enstrümandır. Aynı zamanda en fazla çeşidi olan para birimidir. ABD ise dünyanın en büyük ekonomisine sahiptir ve süper güç olarak varlığını sürdürmektedir.
Avustralya Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Doğal kaynak bakımından zengin bir ülke olan Avustralya ekonomisi; son 20 yıldır büyümektedir. Sağlam bir mali yapısı bulunan ülkenin merkez bankası, tüketici fiyat enflasyonunu yıllık yüzde 2 – 3 arasında tutmak için çalışan bir para politikasını yönetmektedir. Ülkenin para birimi Avustralya doları olarak anılmaktadır ve AUD uluslararası kısaltmasıdır. Gösterimi ise A$, $A ve AU$ şekillerindedir. Aynı zamanda para biriminin Aussie olarak anıldığı da bilinmektedir.
Avustralya; maden, metal, doğalgaz, buğday ve diğer önemli tarımsal ürünlerin ihracatını yapmaktadır. Toplam ihracat oranında büyük bir yere sahip olan bu ürünler, dünya hammadde fiyatlarındaki değişimler göz önüne alındığında ülke ekonomisi için önemli görülmektedir. Bu nedenle ülkede sanayi ürünlerinin ihracatı artırılmak istenmektedir. Ama uluslararası ticaretteki rekabet koşulları bu durumu zorlaştırmaktadır.
Avustralya ve yerel hükümetlerin önceliklerine bakıldığı zaman; ekonomide güçlü büyümenin devamlılığı, doğal kaynaklara karşı artan talebin karşılanması ve sürdürülebilirliğin sağlanması adına ekonominin üretken kapasitesinin genişletilmesi benimsenmiştir. Buna bağlı olarak büyüme politikasında, kurumsal ayarlamalar yapılmaktadır.
Bahama Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Bahama doları, 1966 yılından beri kullanılmaktadır. Ayrıca Turks ve Caicos Adaları’nın da resmi parasıdır. Uluslararası kodu BSD’dir ve sembolü BS$ şeklindedir. Amerikan dolarına 1:1 oranında sabitlenmiştir. Bahamalar Merkez Bankası tarafından basımı yapılmaktadır.
Bahamalar, turizm ve uluslararası finans hizmetlerine dayanan bir pazar ekonomisine sahiptir. Ülkede hizmet sektörünün ekonomideki payı yüzde 90’ın üzerindedir. Gemicilik ve deniz taşımacılığı da ekonomide önemli bir yere sahiptir.
Serbest bölge imkanları ve bankacılık sektörü avantajları ile özellikle kıyı bankacılığının önemli bir merkezidir. Tarım sektörü ise gayri safi milli hasıla ve istihdam için yüzde 5 civarında paya sahiptir. Ülkenin gıda ihtiyacı, ABD’den yapılan ithalat ile sağlanmaktadır.
Kanada Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Hem hammadde hem de ithalat – ihracat performansı ile Kanada ekonomisi güçlü bir yapıya sahiptir. Bu kapsamda Kanada doları, majör ve güvenilir para birimleri arasında anılmaktadır. Kanada dolarının uluslararası kısaltması CAD şeklindedir ve sembolü C$ olarak gösterilmektedir. Ülke ekonomisinin gücü, para birimine doğrudan yansımaktadır ve güvenilir liman özelliği taşımaktadır.
Dünyanın en büyük 11. ekonomisine sahip olan Kanada, yüksek refah düzeyi ile de bilinmektedir. Aynı zamanda Kuzey Amerika ve Asya ülkeleri arasında köprü görevi görmektedir. Ülkenin stratejik konumu nedeniyle dünyanın en büyük 9. tüketim pazarı olduğu da bilinmektedir. NAFTA sayesinde 443 milyondan fazla tüketiciye ulaşma imkanı bulunmaktadır.
Kanada, güvenli iş ve yatırım alanı ile en dinamik ekonomilerden birisine sahiptir. Doğal kaynaklar bakımından da zengin bir ülkedir ve dünyanın en fazla çeşitlendirilmiş ekonomilerinden biridir. Ülkede ekonomik faaliyetlerin yüzde 70’i, istihdamın ise yüzde 75’i hizmetler sektöründedir.
Hong Kong Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Finans piyasalarında yatırım amaçlı tercih edilen 9. para birimi, Hong Kong dolarıdır. Ticaret hacmi yüksektir ve yakın gelecekte majör dövizler arasına girmesi tahmin edilmektedir. Hong Kong dolarının uluslararası kısaltması HKD‘dir ve sembolü HK$ şeklindedir. Hong Kong Merkez Bankası tarafından basılmakta ve yönetimi sağlanmaktadır. Minör para birimleri arasında anılsa bile grubunda yüksek bir işlem hacmine sahiptir.
2011 – 2015 döneminde ihracat kalemlerini güçlendirmesi ile ekonomik krizin etkilerini silen Hong Kong, ithalat ve ihracat alanında önemli bir noktadadır. Para birimi ise bu ilişkiden doğrudan etkilenmektedir. 2011 yılına kadar ekonomik krizlerle mücadele eden ülkenin, ekonomisi günümüzde toparlanma sürecini devam ettirmektedir.
Ticaretin kalbi olarak da anılan Hong Kong’un 2017 verilerine göre GSYİH oranı 334.104 milyon dolar olmuştur. Kişi başına GSYİH ise 45 bin dolar sınırına yükselmiştir. Ekonomik toparlanma süreci kapsamında yüzde 3,54 oranında büyüme yakalanmıştır. Hong Kong’un 2015 – 2019 yılları arasında ortalama yüzde 3 oranında büyüme kaydedeceği düşünülmektedir.
Belize Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Belize’nin resmi para birimidir ve 1974 yılında Britanya Honduras dolarının yerini aldı. Uluslararası kodu BZD’dir ve sembolü BZ$ şeklindedir. Belize doları ilk başta İngiliz sterlinine sabitlenmiştir. Ancak İngiltere’nin 1931 yılında altın standardını terk etmesiyle Amerikan dolarına sabitlenmiştir. 1978 yılından beri 1 USD = 2 BZD eşitliği söz konusudur. Tüm banknotlarında II. Elizabeth’in portresi vardır.
Belize, Orta Amerika’da yer alır ve tarıma son derece bağımlı bir ekonomiye sahiptir. İhracatı şeker, muz, narenciye ve ham petrol içermektedir. Aynı zamanda odun ve kereste ihracatı, özellikle maun ağacı yıllar boyunca ekonomisinin dayanak noktası olmuştur.
Daha sonra Belize, ekonomisini çeşitlendirme yoluna gitmiş ve turizm ile hizmet sektörleri gelişmiştir. Günümüzde tarım, GSYİH’inin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturmaktadır. Uygulanan para ve mali politikalar ile ülke ekonomisi uzunca bir süre yıllık yüzde 4 civarında büyümüştür. İşsizlik ve ticaret açığı ile mücadelenin devam ettiği biliniyor.
Bermuda Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Bermuda’nın resmi para birimidir ve 1970 yılında Bermuda poundunun yerini aldı. O dönemde 1 sterlin 2,40 dolara eşitti ve dönüşüm bunun üzerinden yapıldı. 1 Bermuda poundu 1 dolara veya 240 peni olarak sabitlendi. 1972’den beri BMD, Amerikan dolarına sabittir. Uluslararası kodu BMD’dir ve sembolü BD$ şeklindedir.
Bermuda’da resmi para birimine ek olarak Amerikan doları da kabul edilmektedir. Ancak İngiliz sterlini, Euro ve Kanada doları gibi para birimleri adada ödeme için kullanılmamaktadır. Adada kabul edilen tek döviz USD’dir. Aynı zamanda tüm Bermuda ithalatı, turizmi ve ticaretinin yaklaşık dörtte üçü ABD’den gelmektedir.
Singapur Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Minör para birimleri arasında yer alan Singapur doları, yüksek bir işlem hacmine sahiptir. Uluslararası kısaltması SGD‘dir. Sembolü ise S$ ve SGD$ şeklindedir. Singapur Merkez Bankası tarafından belirlenen para politikaları ile denetimi yapılmaktadır. Singapur’un, Hong Kong gibi ticarete dayalı bir ekonomisi bulunmaktadır.
Sigortacılık, bankacılık, ulaşım ve haberleşme gibi hizmet sektöründe uzmanlaşmış olan Singapur, en büyük gelirini de buralardan elde etmektedir. Ülkedeki endüstri faaliyetleri ise ekonominin kalkınmasını sağlamaktadır. Nüfusun yarısından fazlası ise endüstri alanında çalışmaktadır. Geri kalan kısım, ticaret ve hizmet sektöründe faaliyet göstermektedir. Ülkede tarım ise en az iş gücünün bulunduğu sektördür.
Ülke ekonomisinin canlanması, endüstri dalları ile sağlanmaktadır. Önemli ürünler ise petrol rafinerileri, gemi yapımcılığı, tekstil, elektronik aletler şeklinde sıralanmaktadır. Turizm açısından da önemli bir ülke olan Singapur, balıkçılık sektöründe de gelişmeye adından söz ettirmeye başlamıştır.
Yeni Zelanda Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Finans piyasalarının yüksek işlem hacimli minör para birimlerinden birisi de Yeni Zelanda dolarıdır. Kiwi ismiyle anılan para birimi, dünyanın en çok ticaret yapılan 16. para birimidir. Uluslararası kısaltması NZD şeklindedir ve $ ile gösterilmesine karşın karışıklığı önlemek adına NZ$ kullanılmaktadır.
Refah düzeyi yüksek olan Yeni Zelanda’nın ekonomisi, dünyanın en büyükleri sıralamasında 55. sıradadır. Ülke GSYİH oranı 2017 verilerine göre 200.837 milyon dolardır ve kişi başına milli gelir 41.629 dolardır. 2017 yılında ekonomik büyüme ise yüzde 3,48 oranında gerçekleşmiştir. Ekonominin temelleri ise denizcilik, altın madenciliği, keten üretimi ve keresteciliğe dayalıdır. Aynı zamanda Yeni Zelanda’nın modern ve gelişmiş bir ekonomisi bulunmaktadır.
Yeni Zelanda dünya yün ihracatında en büyük kapasitesi bulunan ülkedir. Aynı zamanda ülkede tarım sektörü, GSYİH oranının yüzde 4,2’lik oranını oluşturmaktadır. Gıda işleme sanayisi ise hem üretim hem de toplam istihdam açısından en önemli gelir kaynaklarındandır. Ülke, dünyanın kivi ihtiyacının 1/4’ünü karşılamaktadır. Meyve ihracatı dışında ise hizmet sektörü, ekonominin yüzde 69’unu kapsamaktadır. Turizm gelirleri ise ülkenin döviz gelirlerinin yüzde 18’ini oluşturmaktadır.
Cayman Adaları Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Cayman Adaları’nın resmi para birimidir ve 1972 yılından beri kullanılmaktadır. Uluslararası kodu KYD’dir ve sembolü CI$ şeklindedir. Ülkede bire bir değiştirilerek Jamaika dolarının yerini almıştır. 1971 Para Yasası 1974 yılında 1 KYD = 1,2 USD olarak değiştirilmiştir ve 1974 Para Yasası olarak anılmaya başlanmıştır. Günümüzde hala bu eşitlik geçerlidir.
Cayman Adaları, Karayipler’in finans merkezi olarak anılmaktadır. Geçim kaynaklarını off-shore bankacılık ve turizmdir. Yaklaşık 1,4 trilyon dolar varlıkla dünyanın altıncı büyük bankacılık merkezi konumundadır. Adalardaki toplam 11 bin fon şirketinin toplamda 2,1 trilyon dolar hacminde net varlığa sahip olduğu tahmin ediliyor.
259 kilometrekarelik Cayman Adaları’nda 200 kadar banka ve 95 bin şirket bulunuyor. Yerleşik şirketlerden vergi alınmazken, hükümetin ana gelir kaynağı dolaylı vergilerdir.
Jamaika Doları ve Ülke Ekonomisi Hakkında Bilgi
Jamaika’nın resmi para birimidir ve 1969 yılında Jamaika sterlininin yerini almıştır. Uluslararası kodu JMD’dir ve sembolü JA$ şeklindedir. İspanyol (ABD) dolarının yerine yarım poundu baz alan ilk dolar olmuştur. Tarihi boyunca birçok madeni para ve banknotun kullanıldığı Jamaika’da 1969’dan beri JMD kullanılmaktadır.
Jamaika ekonomisi ağırlıklı olarak hizmetler sektörüne dayalıdır. Önemli gelir kaynakları ise turizm, işçi dövizleri ve boksittir. İhraç maddelerinin hemen hepsi hammaddelerden oluşmaktadır. Bu nedenle ekonomisi, dünya piyasalarındaki fiyat değişimlerine karşı duyarlıdır. Aynı zamanda finans sektörü zayıf ve spekülasyona açıktır.
