Teknik analizler, finansal varlıkların fiyat hareketlerinin yorumlanmasını sağlar. Farklı vadelere yönelik beklentilerin hesaplanmasını kolaylaştırır. Bunlar arasında da en çok destek ve direnç seviyeleri kullanılır.
Bir enstrümanın destek ve direnç seviyeleri, fiyatın hareket alanını belirler. Trendin takip edilmesini kolaylaştırır. Pivot noktaları ise destek ve direnç seviyelerinin belirlenmesinde önemli teknik analiz yöntemlerinden birisidir.
Şimdi pivot hakkında bilinmesi gerekenlere göz atalım:
Pivot Nedir?
Piyasalarda işlem gören finansal varlıkların fiyatlarında dalgalanmalar gözlenir. Bunlar yatırım kararlarımızı etkiler. Dolayısıyla bu hareketleri önceden tahmin edebilmemiz gerekir. Bu noktada da teknik analiz yöntemlerini kullanırız.
Pivot, yatırım aracının fiyatında görülen dalgalanmaların hangi yönde olduğunu görmemizi sağlayan sistemdir. Enstrümanın mevcut seviyelerine bağlı olarak aşağı mı, yukarı mı hareket edeceğini belirlemek için kullanılır.
Genellikle kısa vadeli yatırımcıların sık kullandığı bir teknik analiz aracıdır. Pivot noktaları sayesinde trendin değiştiği noktalar belirlenebilir. Ayrıca ayı piyasasından boğaya veya boğa piyasasından ayıya geçişler öngörülebilir.
Pivot noktaları sayesinde yatırımcılar, oluşturacakları pozisyonlardaki zarar kes seviyelerini ve nerede pozisyon artırmaları gerektiğini de tahmin edebilirler.
Pivot, trend dönüşüm noktası olarak da tanımlanırlar. Bu kapsamda, destek ve direnç seviyeleri çizimi olarak karşımıza çıkarlar.
Destek ve direnç çizimi, manuel olarak veya otomatik bir şekilde pivot noktaları ile yapılır. Manuel çizim, pratiklik kazanmak adına önemlidir. Ayrıca enstrümanlara yönelik tarihsel fiyat değişimlerinin hızlı bir şekilde öğrenilmesini mümkün kılar.
Otomatik destek – direnç noktası çizimi ise pivot hesaplaması ile yapılır. İki yöntem arasındaki en temel fark ise pivot hesaplamalarının belli formüllere dayanmasıdır. Aynı zamanda pivot seviyelerine göre varlık beklentisi paylaşılabilir.
Piyasa uzmanları ise her iki yöntem konusunda da kendinizi geliştirmenizi tavsiye ederler. karşılaştırmalar yapmak adına bunları öğrenmeyi tercih edebilirsiniz.
Pivot Nasıl Hesaplanır?
Pivot hesaplama, 4 farklı yönteme dayalı olarak yapılır. Bunlar; Klasik, Camarilla, Woodie ve Fibonacci olarak sıralanır.
Şimdi pivot nasıl hesaplanır 4 yöntem ve örnekle öğrenelim.
Örneğimizi 18 Mart 2020 tarihli 1 günlük ons altın mum grafiği üzerinden vereceğiz.
Grafikten şu bilgileri ediniyoruz:
- En yüksek seviye (H) = 1546,43
- En düşük seviye (L) = 1487,38
- Kapanış (C) = 1510,91
Klasik Yöntemle Pivot Hesaplama
Ons altın 18 Mart 2020 tarihli günlük mum grafiğinden yararlanarak, 19 Mart 2020 için pivot, destek ve direnç noktalarını hesaplayalım. Bunun için gerekli formüller şu şekildedir:
ADIM 1: Önce pivot noktası hesaplanır.
Pivot (P): (1546,43 + 1510,91 + 1487,38) / 3 = 1514,90
ADIM 2: Destek ve direnç seviyelerinin hesaplanışına geçelim.
Önce 1. destek ve direnç noktalarını hesaplıyoruz.
- R1 = (2 * 1514,90) – 1487,38 = 1542,42
- S1 = (2 * 1514,90) – 1546,43 = 1483,37
ADIM 3: Şimdi 2. ve 3. destek – direnç noktalarını hesaplayalım.
- R2 = 1514,90 + (1542,42 – 1483,37) = 1573,95
- R3 = 1546,43 + 2 * (1514,90 – 1487,38) = 1601,47
- S2 = 1514,90 – (1542,42 – 1483,37) = 1458,85
- S3 = 1487,38 – 2 * (1546,43 – 1514,90) = 1424,32
Yukarıda görüldüğü gibi formüllerde ilgili rakamları yerine koyup, dört işlem yaparak pivot, destek ve direnç seviyelerini hesapladık. 19 Mart 2020 tarihi için takip edeceğimiz seviyeler şu şekildedir:
- Pivot: 1514,90
- Dirençler: 1542,42 / 1573,95 / 1601,47
- Destekler: 1483,37 / 1458,85 / 1424,32
Camarilla ile Pivot Hesaplama
Camarilla yöntemi ile pivot hesaplamak için Klasik yöntemdeki formülü kullanıyoruz. Ancak destek ve direnç noktaları farklı formüllere sahiptir. İşte bunlar:
ADIM 1: Ons altının 19 Mart 2020 için pivot hesabını Camarilla ile yapalım.
Pivot: (1546,43 + 1510,91 + 1487,38) / 3 = 1514,90
ADIM 2: Pivot sonrası destek ve dirençleri belirleyelim.
- R1 = [(1546,43 – 1487,38) * (1,1 / 12)] + 1510,91 = 1516,32
- R2 = [(1546,43 – 1487,38) * (1,1 / 6)] + 1510,91 = 1521,73
- R3 = [(1546,43 – 1487,38) * (1,1 / 4)] + 1510,91 = 1527,14
- S1 = 1510,91 – [(1546,43 – 1487,38) * (1,1 / 12)] = 1505,5
- S2 = 1510,91 – [(1546,43 – 1487,38) * (1,1 / 6)] = 1500,09
- S3 = 1510,91 – [(1546,43 – 1487,38) * (1,1 / 4)] = 1494,68
Camarilla yöntemine göre pivot ve destek – direnç hesaplamasını yaptık. 19 Mart 2020 tarihli ons altın için bu seviyeleri sıralayacak olursak:
- Pivot: 1514,90
- Dirençler: 1516,32 / 1521,73 / 1527,14
- Destekler: 1505,5 / 1500,09 / 1497,68
Fiyatın pivot noktasına göre durumu üzerine yorum yapılır. Yani fiyat 1514,90 seviyesinin üstünde ise pozitif beklenti, altında ise negatif beklenti söz konusu olur. Üstündeki durumlarda dirençleri, altındaki durumda ise destekleri takip edersiniz.
Woodie ile Pivot Hesaplama
Bu yöntem ile hesaplama yapmak için şu formülleri kullanıyoruz:
Buna göre pivot ve destek – direnç hesaplayalım.
ADIM 1: Pivot = (1546,43 + 2 * 1510,91 + 1487,38) / 4 = 1513,90
ADIM 2: Destek ve direnç seviyelerini hesaplayalım.
- R1 = (2 * 1513,90) – 1487,38 = 1540,42
- R2 = 1513,90 + (1546,43 – 1487,38) = 1572,95
- S1 = (2 * 1513,90) – 1546,43 = 1481,37
- S2 = 1513,90 – (1546,43 – 1487,38) = 1454,85
19 Mart 2020 tarihli ons altın için takip edilecek pivot, destek ve direnç seviyeleri yukarıdaki hesaplamalara göre şu şekildedir:
- Pivot: 1513,90
- Dirençler: 1540,42 / 1572,95
- Destekler: 1481,37 / 1454,85
Woodie yöntemi ile pivot hesaplayıp, destek – direnç seviyelerini bulduk. Sık kullanılan bir yöntem olmamasına karşın diğerleri ile birlikte kullanabilirsiniz.
Fibonacci ile Pivot Hesaplama
Fibonacci dizisi hakkında bilgi verirken, teknik analiz yöntemlerinde sıklıkla kullanıldığını söylemiştik. Altın oran ile ilişkisi olduğunu da ifade etmiştik. Bu kapsamda 0,618 ve 0,382 oranlarının sıklıkla kullanıldığından bahsetmiştik.
Fibonacci ile pivot, destek – direnç noktaları hesaplanırken 0,618 ve 0,382 oranlarından yararlanıyoruz. İşte bilmeniz gereken formüller:
Bu formüller kapsamında hesaplama yapalım.
ADIM 1: Pivot = (1546,43 + 1510,91 + 1487,38) / 3 = 1514,90
ADIM 2: Destek ve direnç hesaplamaları için 0,618 ile 0,382 oranlarını kullanıyoruz.
- R1 = 1514,90 + 0,382 * (1546,43 – 1487,38) = 1537,45
- R2 = 1514,90 + 0,618 * (1546,43 – 1487,38) = 1551,39
- R3 = 1514,90 + (1546,43 – 1487,38) = 1573,95
- S1 = 1514,90 – 0,382 * (1546,43 – 1487,38) = 1492,35
- S2 = 1514,90 – 0,618 * (1546,43 – 1487,38) = 1478,41
- S3 = 1514,90 – (1546,43 – 1487,38) = 1455,85
Fibonacci ve altın orandan yararlanarak pivot, destek – direnç noktaları hesabı bu şekildedir. Buna göre; 19 Mart 2020 tarihli ons altın için Fibonacci yöntemiyle hesaplanan verileri sıralayabiliriz:
- Pivot: 1514,90
- Dirençler: 1537,45 / 1551,39 / 1573,95
- Destekler: 1492,35 / 1478,41 / 1455,85
Fibonacci yönteminden elde edilen pivot noktası ile fiyatın mevcut seviyesi yorumlanır. Pivotun altındaki fiyat, destek noktalarına göre incelenir. Pivotun üstündeki fiyat ise direnç seviyelerine göre yorumlanır.
Bu formüllere baktığınız zaman size karmaşık gelebilir. Ancak formülü oluşturan harflerin anlamlarını mutlaka okuyun. Bunları öğrenince dört işlemden öteye gitmediklerini göreceksiniz.
Otomatik Pivot Hesaplama Yöntemi
Manuel olarak yukarıdaki hesaplamaları yapabilirsiniz. Otomatik şekilde yapmak için MetaTrader 4 ve 5 isimli işlem platformlarını kullanabilirsiniz. MetaTrader 5 platformunda şu adımları takip ederek hesaplama yapabilirsiniz:
Kılavuz < Göstergeler < Market < Mt5 Camarilla Pivots
Konu her ne kadar karmaşık görünse de aslında oldukça basittir. Bu nedenle birkaç deneme ve örnek incelemesi yapmanızı öneririz. Forex ve VİOP eğitim videolarında bu hesaplama yöntemini örnekli anlatımlarla öğrenebilirsiniz.
Pivot Nasıl Yorumlanır?
Pivot noktalarının yorumlanması son derece önemlidir. Çünkü size fiyatın hangi yönde ilerleyeceğine yönelik beklentiler verecektir. Bu şekilde yatırım kararlarını belli beklentilere göre oluşturabileceksiniz.
Örneğimize geçmeden önce basitçe pivotun nasıl yorumlandığını anlatalım:
- Fiyat pivot seviyesinin altında mı, yoksa üstünde mi bakmalısınız.
- Eğer fiyat, pivotun üstündeyse beklenti pozitif yönlüdür.
- Eğer fiyat, pivotun altındaysa beklenti negatif yönlüdür.
Yukarıda 4 farklı pivot hesaplama yöntemini de ele aldık. Şimdi bu bilgiler ışığında altın örneğine göre klasik yöntemle bulduğumuz pivot noktasının yorumu yapalım.
- Pivot: 1514,90
- Dirençler: 1542,42 / 1573,95 / 1601,47
- Destekler: 1483,37 / 1458,85 / 1424,32
DURUM 1:
Ons altın fiyatının 1512 dolar seviyesinde olduğunu varsayarsak, pivotun altında seyrettiğini görürüz. Bu negatif beklenti demektir.
Fiyatın bir miktar daha gerileyerek 1. Destek noktası olan 1583,37 doları kırdığını düşünelim. Düşüş beklentisi güçlenecektir. 2. Destek noktası izlenmeye başlanacaktır.
Yatırımcı bu durumda satış pozisyonunu bir miktar daha artırabilir. Eğer açık pozisyonu yoksa satış yönünde oluşturma kararı alabilir.
DURUM 2:
Ons altın fiyatının 1520 dolar seviyesinde olduğunu düşünelim. Bu durumda beklenti pozitif olacaktır.
Fiyatın bir miktar daha yükselerek 1. Direnç noktası olan 1542,42 doları kırdığını düşünelim. Yükseliş beklentisi biraz daha güçlenecektir. 2. Direnç noktası izlenmeye başlanacaktır.
Yatırımcı böyle bir durumda alım pozisyonunu bir miktar daha artırabilir. Ayrıca alım yönünde pozisyon oluşturma kararı alabilir.
Camarrilla yöntemi ile hesaplama, en çok scalping yapan yatırımcılar tarafından kullanılır. Önem derecesi yüksektir. Dolayısıyla bu yöntemi uygulayabilir ve klasik hesaplama ile de karşılaştırabilirsiniz. Aynı zamanda otomatik yöntemi de kullanıp, elinizdeki tüm verileri değerlendirebilirsiniz.
