Endekslerin birçok konuda bilgi verdiklerinden daha önce bahsetmiştik. Borsaların gösterge endeksleri ise ait oldukları ülke hakkında bilgi verirler. Örneğin; BIST 100 endeksi, Borsa İstanbul’un performansını izlemek için kullanılır.
S&P 500 endeksi de ABD hakkında önemli bilgiler verir. 500 büyük sermayeli ABD şirketlerinin hisselerini izler. Bunların risklerini ve getirilerini raporlayarak borsa performansını temsil eder. Yani bir referans noktasıdır.
Şimdi endeksin ABD ekonomisinin sağlığı hakkında verdiği bilgilere göz atalım:
S&P 500 Endeksi Nasıl Çalışır?
Piyasa değeri, hisse senedi fiyatı ile ihraç edilen hisse sayısı çarpılarak hesaplanan bir değerdir. S&P 500 endeksinin piyasa değeri, 31 Ağustos 2020 itibarıyla 30,5 trilyon dolardır.
Bu endeks, dalgalanmaya göre düzeltilmiş piyasa değeri ile ağırlıklandırılmıştır. Sadece halka açık olan şirketleri ölçmektedir. Kontrol grupları, diğer şirketler veya devlet kurumları tarafından tutulanları ölçmemektedir.
Bir komite, endeksin 500 şirketini likiditelerine, büyüklüklerine ve sektörlerine göre seçer. Daha sonra Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında yani 3 aylık periyotta yeniden dengeler.
Endekse girmeye hak kazanmak için bir şirketin; Amerika Birleşik Devletleri’nde olması, en az 8,2 milyar dolarlık düzeltilmemiş piyasa değerine sahip olması gerekir.
Ayrıca şirketin hisselerinin en az %50’si halka açık olmalıdır. Hisse fiyatı, hisse başına en az 1 dolar olmalıdır. 10-K olarak adlandırılan yıllık bir rapor sunmalıdır.
Bu rapor, finansal performansı hakkında halka açık bir şirket tarafından yıllık olarak sunulur. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) tarafından talep edilen kapsamlı bir rapordur.
Bunlara ek olarak şirketin sabit varlıklarının ve gelirlerinin en az %50’si ABD’de olmalıdır. Art arda en az dört çeyrek pozitif kazanç elde etmelidir.
Son olarak hisseler, pembe sayfalarda yani tezgah üstü işlem gören hisse senetleri listeleme hizmetinde yer alamaz. NYSE, Investor Exchange, Nasdaq veya BATS Global Markets’ta listelenmelidir.
S&P 500 Endeksinin İçeriği Nasıldır?
31 Ağustos 20200 itibarıyla endekste ağırlıklı piyasa değerine sahip en büyük 10 şirket ise şu şekildedir:
- Apple Inc. – 2,207 Trilyon Dolar
- Microsoft Corp. – 1,707 Trilyon Dolar
- Amazon.com Inc. – 1,729 Trilyon Dolar
- Facebook Inc. A – 835,27 Milyar Dolar
- Alphabet Inc. A (GOOGL) – 1,108 Trilyon Dolar
- Alphabet Inc. C (GOOG) – 1,112 Trilyon Dolar
- Johnson & Johnson – 403,90 Milyar Dolar
- Berkshire Hathaway B – 520,73 Milyar Dolar
- Proctor & Gamble – 344,39 Milyar Dolar
- Visa Inc. A – 451,09 Milyar Dolar
İlk 10’da yer alan şirketlerin hepsini tanıdığınızı fark ettiğiniz değil mi? Aynı zamanda bu şirketler ekonomideki sektörler hakkında da bilgi verir.
Küresel Endüstri Sınıflandırma Standardı’na göre; endeks 11 sektör içermektedir. Bunlar; enerji, ara mallar, sanayi, tüketici isteğine bağlı ürünler, tüketici temel ürünleri, sağlık hizmetleri, finans, bilgi teknolojileri, iletişim hizmetleri, emlak ve kamu hizmetleridir.
Bu sektörler 24 endüstri grubuna, 69 endüstriyi ve 158 alt sektöre ayrılmıştır. 31 Ağustos 2020 itibarıyla %27,5 ile bilgi teknolojileri sektörünün ağırlıklı olduğu görülüyor. İkinci sırada ise %14,6 ile sağlık ve üçüncü sırada %11,2 ile tüketici ihtiyarı harcamaları yer alıyor.
İletişim hizmetleri %10,9, finansallar %9,9, sanayi %7,9, tüketici ihtiyaçları %7,9, kamu hizmetleri %3,1, gayrimenkul %2,8, ara mallar %2,6 ve enerji %2,5 oranında ağırlıklı durumdadır.
Endeks, toplam yerel ABD hisse senedi piyasası sermaye miktarının %83’ünden fazlasını temsil etmektedir. Ayrıca S&P 500, S&P MidCap 400, S&P SmallCap 600’ü içeren S&P Composite 1500 endeks, Standard & Poor’s TMI’nın %90’ından fazlasını kapsamaktadır.
S&P 500’ün Diğer ABD Endeksleriyle İlişkisi
ABD’de S&P 500 dışında gösterge niteliğindeki endeksler; Dow Jones Sanayi Ortalaması ve Nasdaq’tır. S&P 500’ün bu iki endeksten daha büyük ve kapsamlı olduğu bilinmektedir.
Örneğin; Dow Jones Sanayi Ortalaması’na (DJIA) göre daha fazla büyük hisse senedine sahiptir. Çünkü DJIA, sektörlerini en iyi temsil eden 30 şirketin hisse fiyatını takip etmektedir.
Dow dünyada en çok kote edilen piyasa göstergesidir. Piyasa değeri ise ABD borsasının neredeyse dörtte birini oluşturmaktadır.
S&P 500 Nasdaq endeksiyle karşılaştırıldığında ise daha az teknoloji ile ilgili hisse senedine sahiptir. 2020’nin Nisan ayı itibarıyla Nasdaq %57 bilgi teknolojisi hissesi içerirken, S&P 500 %23 düzeyinde içeriyordu.
Endeksler birbiriyle farklılık gösterse de birlikte hareket etmek eğilimindedir. Yine de üç endeksi de takip etmek yerine sadece birine odaklansanız bile borsa hakkında bilgi alabilirsiniz.
S&P 500 Nasıl Para Kazandırır?
S&P 500 endeksine yatırım yapamasanız bile performansını bir endeks fonu ile taklit edebilirsiniz. Aynı zamanda endekste yer alan hisse senetlerine yatırım yapabilirsiniz.
Bir püf noktası olarak; hisse senetlerini portföyünüze tıpkı endekstekine benzer oranlarda ekleyebilirsiniz.
S&P 500 gibi gösterge endekslerini, ülke ekonomisinin ne kadar iyi gittiğinin bir işareti olarak kullanabilirsiniz. Çünkü yatırımcılar ekonomiye güvenirse hisse senedi alırlar.
Sadece ABD piyasasını ölçen S&P 500’e ek olarak yabancı piyasaları izlemekte de yarar vardır. Bu her borsa endeksi için geçerlidir.
Yani BIST 100 endeksini izleyerek Türkiye ekonomisi hakkında işaretler alabilirsiniz. Ancak ABD ve Avrupa gibi ülkelerinin endekslerini de takip ederek, küresel ekonomi için bilgi sahibi olursunuz.
Hisse yatırımlarınıza ek olarak %10 oranında altın gibi emtialara da yatırım yapabilirsiniz. Çünkü bunlar, hisse fiyatları düştüğünde değeri uzun süre tutma eğilimindedir.
Endeksin yanında tahvil piyasasını da takip etmek önemlidir. Standard & Poor’s tahvillere kredi notu veren bir kuruluştur. Hisse fiyatları yükseldiğinde tahvil fiyatları düşer.
Ek olarak birçok farklı bono türü vardır. Hazine, şirket ve belediye tahvillerini içerir. Tahviller, ABD ekonomisini ayakta tutan likiditenin bir kısmını sağlar. En önemli etkileri ise ipotek faiz oranları üzerinedir. Tüm bunlar nedeniyle endeks, ABD’nin ekonomik sağlığı hakkında bilgi vermektedir.
Kaynaklar:
