Borsadan para kazanmak, birçok kişinin hayalidir desek, yanlış olmaz sanırım. Birikimlerini, borsadan hisse senedi alarak değerlendiren ve doğru hareket eden kişiler, belli bir kar elde etmektedir. Böylece biriktirdiği paranın değerini çok daha iyi anlamaktadır. Ama bazı yatırımcılar, bu kardan mahrum kalmaktadır. İşte bunun da birçok nedeni vardır. Eğer borsada doğru bir şekilde hareket etmezseniz başarılı olmanız da söz konusu olmayacaktır.
Borsada yatırım yaparken uzak durmanız gereken bazı davranışlar bulunmaktadır. Bu davranışları bilmeniz ve dikkat etmeniz gerekmektedir. Çünkü başarınızla doğrudan alakalıdır ve yapacağınız en ufak bir dikkatsizlik nedeniyle para kaybedebilirsiniz. Ama bu davranışların neler olduğunu bilirseniz ve borsada yatırım yapmaya karar verdiğiniz zaman, bilinçli hareket ederseniz herhangi bir sorunla karşılaşmadan para kazanabilirsiniz.
İşte sizlere borsada para kazanmak için uzak durulması gereken davranışlar ve konular:
Eğitimsizlik ve Bilgisizlik
Eğer borsada yatırım yaparak para kazanmanın hayalini kuruyorsanız dikkat etmeniz gereken ilk konu, piyasayı ne kadar tanıdığınız olmalıdır. Yani borsada yatırım yapmaya başlamadan önce, eğitim almalısınız ve piyasayı detaylı bir şekilde tanımalısınız. Tahmin edebileceğiniz gibi bu durum, borsaya özel bir durum değildir. Örneğin; araba kullanabilmek için önce bir eğitim almanız gerekiyor. Aynı şekilde okumayı öğrenmek için bir öğretmene ihtiyacınız var, değil mi? İşte borsada da aynı şekilde hareket etmelisiniz.
Borsa eğitimi almak için günümüz olanaklarını kullanabilirsiniz. İnternette küçük bir araştırma yaptığınız zaman, birçok eğitim olanağıyla karşılaşırsınız. Bu eğitimler, aracı kurumların verdiği hizmetlerden borsa uzmanlarının yayın yaptığı bloglara kadar birçok çeşide sahiptir. Hepsinden faydalanmanızı öneririz. Bu şekilde hareket ederseniz borsa hakkında birçok konuyu öğrenmiş olursunuz ve detaylı bilgi edinebilirsiniz. Para kazanmak istiyorsanız borsa için atmanız gereken ilk ve en önemli adım olduğunu da söylemek gerekiyor.
Deneyimsizlik ve Acemilik
Doğal olarak ilk defa yapacağınız bir işin, acemisi olursunuz. Mesela; araba kullanmaya başladığınız ilk zamanları düşünün. Zamanla deneyiminiz arttı ve acemiliğinizi atmış olduğunuz. Borsada da bu acemilik sürecini yaşayacağınızı unutmamalısınız. Ama günümüzde bu konuda da şanslı olduğunuzu söylemeliyim. Çünkü sanal para kullanarak borsa işlemi yapmanızı sağlayan uygulamalar bulunuyor. Yani paranızı daha borsaya yatırmadan, denemeler yapabilirsiniz ve acemiliğinizi atabilirsiniz. Normal şartlarda bu uygulamalar yokken, doğrudan borsaya girilir ve deneyim kazanana kadar yatırılan para kaybedilirdi. Şimdi ise birikiminize hiçbir zarar gelmeden deneyim kazanabiliyorsunuz. Borsa deneyimi kazanma konusunda detaylı bilgi almak için burayı tıklayın.
Sanal borsa oyunlarını kullanmak, birikimlerinizi kaybetmemeniz için önemlidir. Belli bir deneyim kazandıktan sonra borsaya giriş yaparsanız piyasanın acemiliğini çekmeden kar etmeye başlarsınız. Elbette kendi paranızla yatırım yapmanın psikolojisi farklıdır; ama yine de kendinizi deneme hesaplarında piyasaya hazırlayabilirsiniz. Sanal borsa oyunları hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.
Aracı Kurumları Araştırmamak
Borsa işlemlerinize aracılık edecek olan aracı kurumları, iyi bir araştırma sürecinden sonra seçmelisiniz. Bir başkasının önerisi veya internette yazan birkaç bilgi ile seçiminizi yapmamalısınız. Detaylı bir şekilde araştırmalı ve size güven veren kurumu seçmelisiniz. Yasal olarak faaliyet gösterdiğini kanıtlayan belgelerini araştırmalısınız. Müşteri yorumlarına göz atmalı ve verdikleri hizmetin kalitesi hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Sizlere en iyi borsa aracı kurumunu seçmek için yapmanız gerekenlerden daha önce detaylı bir şekilde bahsetmiştim. Bu yazıya da göz atmanızı mutlaka öneririm.
Piyasaları Araştırmadan Yatırıma Başlamak
Neden borsada yatırım yapmak istediğinizi biliyor musunuz? Yani sizin beklentilerinizi, bir tek borsa mı karşılıyor? Borsada yatırım yapmak istediğinize emin misiniz? Buna benzer sorulara cevap bulmadan borsaya girmemenizi öneririm. Çünkü borsa kulaktan dolma bilgilerle işlem yapacağınız bir yer değildir. Sizin beklentilerinizi karşılayıp karşılamadığından emin olmalısınız. Üstelik bu araştırmayı yaparak kendinize için büyük bir iyilik yapıyorsunuz. Belki borsa size uygun bir yer değil ve bu araştırmanız sırasında çok daha uygun olan ile karşılaşacaksınız.
Günümüzde birikimlerinizi değerlendirebileceğiniz birçok alternatif bulunuyor. Borsa dışında birikimlerinizi birçok farklı yöntemle değerlendirebilirsiniz. Kendiniz için en uygun olanı seçmelisiniz. Forex piyasası, bankalar gibi farklı yatırım yöntemlerini de ele aldıktan sonra seçiminizi yapmanızı öneririz.
Yatırım Araçlarını Tanımamak
Borsada birikimlerinizi değerlendirebileceğiniz birçok yatırım aracı bulunmaktadır. Bunlardan daha önce detaylı bir şekilde bahsetmiştim. Borsada yalnızca hisse senetleri varmış gibi davranmamalı ve diğer yatırım araçlarına da göz atmalısınız. Evet, en yüksek işlem hacmi, hisse senetlerine aittir; ama tahvil, bono gibi birikimlerinizi güvenli ve sabit getiri garantisi sunan enstrümanlarla da değerlendirebileceğinizi unutmamalısınız. Bu nedenle tüm yatırım araçlarını tanımalısınız.
Portföy Oluşturmamak
Borsada tek bir yatırım aracına odaklanmak, yapacağınız en büyük hatalardan birisidir. Birçok kişi, tek bir yatırım aracıyla ilgilenerek, sadece bir tane risk alacağını düşünmektedir. Ama alınan bu risk, tüm paranızı kaybetmenize neden olabilecek güçtedir. Bu nedenle bir portföy oluşturulmalı ve böylece risk dağılımı yapılmalısınız. Borsada tek bir yatırım aracıyla işlem yaparken, karşınıza çıkabilecek bir risk nedeniyle paranızın tamamını kaybedebilirsiniz. Ama bir portföye yatırım yaparken risk dağılımı sağladığınız için kayıpları telafi etme imkanı bulacaksınız. Borsa portföyü nasıl oluşturulur, öğrenmek için burayı tıklayın.
Portföyü nasıl oluşturacağınızı öğrenmeli ve ilgi alanlarınıza yönelik yatırım aracı seçimi yapmalısınız. Bu nedenle yatırım araçlarını da iyi bir şekilde tanımalısınız. Bu maddeyi, özellikle üstteki madden ayırmak istedim. Her ne kadar birbiri ile bağlantılı olsalar bile iki konuyu da detaylı bir şekilde öğrenmelisiniz. Doğru bir portföy oluşturduğunuz zaman, minimum riskle maksimum karı hedeflemeniz de kolaylaşacaktır.
Piyasayı Takip Etmemek
Borsada piyasa takibi yapmamak, büyük bir risk almak demektir. Hatta borsanın piyasa takibi ile birebir ilişkili olduğunu da söyleyebiliriz. Çünkü yatırım araçlarının fiyatlarında görülen dalgalanmalardan para kazanıyorsunuz. Bu dalgalanmaların ne zaman gerçekleşeceğini tahmin edemezseniz para kazanmanız da mümkün olmayacaktır. Yatırım araçlarının hangi faktörlerden etkilendiklerini iyi bir şekilde bilmeli ve piyasa takibi yaparak fiyat hareketlerini izlemelisiniz. Daha sonra da hareketleri yorumlamalı ve gelecek için tahminlerde bulunmalısınız.
Piyasa takibi yapabilmek için hem borsanın yapısını hem de yatırım araçlarının fiyat hareketlerini biliyor olmalısınız. Hangi faktörlerden etkilendiklerini ve bu faktörlere nasıl tepkiler verdiklerini bilmelisiniz. Ancak bu şekilde etkili bir piyasa takibi yapabilirsiniz ve başarılı tahminlerde bulunabilirsiniz.
Analiz Yapmamak
Borsada analiz yapmadan da başarılı işlemler yapmanız mümkün değildir. Analizler sayesinde riskleri tanıyabilir ve nasıl engelleyeceğiniz hakkında bilgi edinebilirsiniz. Fiyatların destek ve direnç seviyelerini belirleyebilir, hangi noktalardan alım – satım yapmanız gerektiğini görebilirsiniz. Analizler, bir yatırımcıya oldukça değerli bilgiler vermektedir. Eğer analizlerin karmaşık olduğunu düşünür ve onlardan uzak durursanız büyük hataya adım atmış olursunuz. Bu nedenle eğitim alırken analiz konusuna da yer vermeli ve nasıl yapıldıkları konusunda detaylı bilgi edinmelisiniz. Videolardan ve kitaplardan, teknik olarak analizleri öğrenebilirsiniz. Deneme hesaplarında ise nasıl uygulamanız gerektiğini risk almadan görebilirsiniz. Borsada kağıt analizi nasıl yapılır, buradan detaylı bilgi alabilirsiniz.
Kendi Stratejilerini Kullanmamak
Borsada bir başkasının gösterdiği yoldan ilerleyemezsiniz. O kişi, gittiği yolda başarıyı yakalamış olabilir. Ama siz de o yolda başarılı olacaksınız diye bir kural yoktur. Bu nedenle kendi stratejilerinizi üretmeli ve bu yolda istikrarlı bir şekilde, başkalarından etkilenmeden ilerleyebilmelisiniz. Başkalarının gittiği yoldan gitmek ve sürü psikolojisi ile hareket etmek, borsada yapacağınız en büyük hatalardan birisidir. Çünkü herkesin kendine göre bir yatırım amacı ve bakış açısı vardır. Bir başkasının bakışı ile sizin bakışınız, olayı yorumlama şekliniz farklılık gösterebilir. Bu nedenle de aynı yoldan gitmeniz, size herhangi bir fayda sağlamayacağı gibi kaybetmenize neden olacaktır.
Kendi stratejilerinizi üretebilmek için borsanın yapısını, yatırım araçlarının özelliklerini iyi bir şekilde biliyor olmalısınız. Yatırım amacınızı açıkça ifade edebilmeli ve başkalarından etkilenmeden nasıl bir yol izlemek istediğinizi belirlemelisiniz. Sizlere daha önce borsada uygulanması gereken teknikler ve para kazandıracak stratejiler hakkında detaylı bilgiler vermiştim. Bunlara da yeniden göz atamanızı öneririm.
Duygusallık
Borsada uzak durmanız gereken en önemli konulardan birisi de duygusallıktır. Yatırım kararlarınızı alırken ve işlemlerinizi gerçekleştirirken, duygularınızı rafa kaldırmanız gerekiyor. Hisse senetlerine duygusal bir bağla bağlanmak ve yatırım kararını buna göre vermek, bile bile lades demektir. Bu nedenle borsada var olduğunuz sürece, duygularınızdan arınmalısınız ve mantık çerçevesinde işlemlerinizi gerçekleştirmelisiniz. Kendinizi psikolojik olarak da borsaya hazırlamalı, heyecandan ve panikten uzak bir şekilde işlemlerinizi gerçekleştirebilmelisiniz. Meydana gelen fiyat hareketleri karşısında heyecana kapılırsanız hatalı pozisyon alabilirsiniz ve bu nedenle kazanmayı beklerken büyük bir kayıpla karşılaşabilirsiniz.
Son olarak, borsayı bir bütün şeklinde ele almanız gerektiğini unutmamalısınız. Piyasayı A’dan Z’ye tanımalı ve meydana gelen fiyat hareketlerini doğru bir şekilde yorumlayabilmelisiniz. Psikolojik olarak borsaya hazırlanmalı, demo hesapları kullanarak acemiliğinizi atmalısınız. Biriktirmiş olduğunuz parayı, en doğru şekilde değerlendirebilmek için tüm alternatifleri değerlendirmeli ve kendiniz için en doğru olanı seçmelisiniz.
