“Siyah altın” olarak piyasalarda önemli bir yer tutan bu emtia, fiyatlarındaki değişimle finansal gündemde yer alır. Çünkü düşen fiyatlar kimine göre iyi bir fırsatken, değeri yükseldiğinde satmayı bekleyenler için olumsuz bir durum olabilir.
Bir alternatifi bulunmayan ve önemli bir küresel enerji kaynağı olan petrole yatırım için en doğru zamanın belirlenmesi oldukça önemlidir. Birçok yatırımcı bunu merak ederken, fiyat hareketlerinin sürekli izlenmesi gerekir.
Kazandırma potansiyeli oldukça yüksek olan bu aracın değerindeki değişimler fiyatların nelerden etkilendiğini bilmekle öngörülebilmektedir. Aşağıda, bu yatırımın ne derece mantıklı olduğunu ve fiyatların neye göre düşüp yükseldiğini açıkladık.
Petrol Alımı Yapmak Ne Kadar Mantıklı?
Finansal yatırımlarda ilgiyle takip edilen birçok enstrüman vardır. Kimi zaman düşen altın fiyatlarından, yükselen hisselerden bahsedilirken petrolün fiyat hareketleri de piyasaların gündeminde sıkça yer alır. Çünkü bu araca parasını yatırmış kişiler için kazanmak ya da kaybetmek söz konusudur.
Fiyatlarda meydana gelen düşüş ve yükselişlerin bir fırsat olup olmayacağını değerlendiren yatırımcılar, özellikle kazandırma potansiyeli fazla olan araçlara karşı daha dikkatlidirler. Önemli emtialardan biri olan petrol de bunlar arasındadır.
Eski zamanlarda yalnızca endüstriyel ve kaynak amaçlı kullanılmış, günümüzün gelişen imkanlarında ise önemli bir yatırım aracı haline gelmiştir. Bilindiği üzere tüm dünya açısından büyük bir yeri ve önemi bulunan bu kaynak, finans piyasalarında fiziki olmayan alım – satımlara konu olur.
Bu emtiaya yatırım yapmak için doğru zaman olup olmadığı ise yatırımcının tecrübesiyle alakalıdır diyebiliriz. Doğru piyasada ve doğru zamanda yapılan alımlar, fiyatlar yükseldiğinde kazanmanızı sağlar. Bu aynı zamanda alımın mantıklı olup olmadığı sorusuna verilebilecek en iyi yanıttır.
Belli bir strateji ile hareket ederek bu emtia ile birikimleri değerlendirmenin mantıksız bir tarafı yoktur. Bu noktada önemli konulardan biri de fiyatların seyri konusunda öngörü yeteneği kazanmaktır. Yani piyasalarda ne gibi gelişmelerin olduğu ve bunların fiyatlara ne yönde yansıyabileceği hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.
Örneğin, fiyatların düşüşünü tetikleyen önemli bir gelişme olduğunda alım yönünde pozisyon almak mantıklı olabilir. Eğer fiyatların bir süre daha düşeceğini öngörüyorsanız yükseldiğinde satışa çıkarmanız için belli bir süre daha beklemeniz gerekebilir. Dolayısıyla alım için doğru zaman olup olmadığını piyasanın mevcut durumu da belirler.
Çift yönlü işlem özelliğinden faydalanarak forex piyasasında, düşen petrol fiyatları değerlendirilebilir. Yükselirken alım yönünde, düşerken de satış yönünde petrol ticareti yaparak kazançlı çıkabilirsiniz. (Konu hakkında detaylı bilgi için ilgili içeriğimizi inceleyin.)
Ayrıca forexte riskleri sınırlandırmak için zarar durdur/ kar al emrini kullanabilir ve yatırımınızı minimum riskle yönetebilirsiniz. Forex şirketleri tarafından verilen ücretsiz eğitimlerden faydalanarak bilgi eksiklerinizi kapatmanız ve kendinizi adım adım ileriye taşımanız mümkündür.
Son olarak, günümüzde bu araca yatırım yapmak için çeşitli piyasa ve yatırım yöntemlerinin geliştirilmiş olması, birçok kişi tarafından tercih edildiğini ve para kazanmak için mantıklı yollardan biri olduğunu kanıtlar niteliktedir.
Petrol Fiyatları Neden Düşer?
Fiyatlarda önemli düşüşlerin meydana gelmesi, birtakım gelişmelere bağlanır. Jeopolitik, ekonomik ve hatta siyasi gelişmelerden kaynaklandığı söylenen bu düşüşlerin asıl nedenin ne olduğu merak edilir. Fakat fiyatların aşağı yönlü seyri için tam bir neden gösterilemez.
Teoriler üzerinden yorum yapan uzmanların görüşleri ise farklı noktalara dikkat çeker. Petrol düşüşleri için birinci neden olarak, arz ve talep arasındaki dengeye işaret edilir.
Talebin olmaması ve beraberinde artan arzla birlikte fiyatlar geriler. Böyle bir durumda yatırımcılar pozisyonlarını azaltmaya başlar.
Örneğin, bu kaynağa ihtiyaç duyan ülkelerden gelen taleplerin azalması beraberinde arz fazlasını getirir. Ayrıca düşük talep, herhangi bir malın değerini kaybetmesine yol açan bir durumdur.
Ayrıca küresel petrol gerginlikleri de fiyatların seyrini etkileyen önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. 2020 yılında piyasada söz sahibi olan Suudi Arabistan ve Rusya arasında yaşanan petrol savaşı, üretim kısıntısı konusunda yaşanan anlaşmazlıklardan ötürü tırmanmış ve bu da piyasalara yansımıştı. Fiyatlarda fark edilir bir düşüş meydana gelmişti.
Geçmiş yıllara uzanacak olursak; dünyanın en önemli petrol üreticilerinden Suudi Arabistan’ın günlük üretim miktarı 2 milyon varilden 10 milyon varile yükselmiş ve varil başı fiyatı 32 dolardan 10 dolara kadar düşmüştü.
Bu durumda sıkışan Rusya ise 5 dolara bile petrol satışı gerçekleştirmiş ve döviz krizi ile baş etmeye çalışmıştır. Ama bu kriz Sovyetler Birliği’nin çökme nedenlerinden biri olur. 6 ay gibi bir süre içerisinde üretim 4 kat artar ve Sovyetler Birliği 20 milyar dolarlık kayba uğrar. Suudi Arabistan ise 10 dolarlık fiyattan kazanmaya devam eder.
İran ve Rusya gibi kamu gelirinin büyük kısmını bu emtiadan elde eden ülkeler fiyatlardaki düşüşten büyük zarara uğrarken, rezerv bakımından zenginlikte ilk sırada olan Venezuela gibi ülkeler de krizden oldukça olumsuz etkilenir.
Küresel ekonomik sistemde normal şartlarda talebin düşmesi durumunda arzın da azaltılması gerekir. Fakat azaltılmadıkça fiyatlar da düşmeye devam eder.
Bulunma ve çıkarılma maliyetlerinin düşmesi ve buna bağlı olarak üretimde meydana gelen hızlanmalar da fiyatların düşmesine neden olabilmektedir.
Talebi azaltan durumlardan biri de sektörlerde enerji verimliliği politikaları ile yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik edici uygulamaların uygulanması olabilir. Bunun yanı sıra Amerikan doları ile arasında ters yönlü bir ilişki vardır ve ondaki değer artışı genellikle petrole değer kaybı getirir.
Fiyatların düşmesine neden olan her durum temelde arz ve talebi etkiler. 2019 yılı sonlarında başlayıp 2020’de tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını ile birlikte talep inanılmaz derecede azalmış ve beraberinde durdurulamayan üretimle birlikte fiyatlar rekor düzeyde gerilemişti.
Tarihi düşüş olarak adlandırılan bu durum, petrolün tarihte ilk kez negatif seviyeden fiyatlanmasına neden olmuştu. Çünkü dünya genelinde salgının yayılmasını önlemeye yönelik getirilen kısıtlamalar, petrole duyulan ihtiyacın azaltmış ve durdurulamayan üretim depo kapasitelerinin dolmasıyla sonuçlanmıştı. Üretici ülkeler arasında da gerginlik söz konusuydu.
Aşağıda, 2020 Mart ayında koronavirüs etkisiyle düşüşe geçen petrolün, son 1 yıllık performansındaki rekor düşüşleri görüyorsunuz;
2014’te arzın talepten fazla olması Çin’de büyümenin yavaşlamasına, Japonya’ın resesyona girerek nükleer enerjiyi tercih etmesi, ABD’de üretimin artması gibi nedenlere bağlanmış ve fiyatlar düşmüştü.
Özetle, fiyatların düşmesinde birden fazla etken rol oynar ve her durumun etkileme derecesi farklıdır. Beklenmeyen gelişmeler, ülkelerarası ilişkiler, savaş – terör olayları, üretici ülke ve firmaların aldığı kararlar ve ekonomik beklentiler bu değerli emtianın fiyatlarında değişime yol açabilir.
Petrol Fiyatları Neden Yükselir?
Ham petrol olarak çıkarılıp işlenerek hayatımızın ulaşım ve ısınma gibi pek çok alanında kullanılan bu emtia, yine temelde arz ve talebe bağlı olarak fiyatlarında yükseliş kaydedebilir.
Fiyatların düşüşüne neden olan mantığın tersi olarak, talebin artması ve bunu karşılayacak arzın az olması fiyatların yukarıda seyretmesine neden olabilir. Fiyat artışına neden olan durumlara örnekler çoğaltılabilir.
Bu önemli kaynağa sahip olan ülkeler, üretim anlamında da önemli bir yer tutarak küresel ihtiyacı karşılar. Söz konusu ülkelerde yaşanabilecek olası bir istikrarsızlık ya da üretimde aksaklık yeni düzenlemelere ihtiyacı artırabilir. Bu durum fiyatların beklenmedik şekilde artmasına neden olabilmektedir.
En az bulunması ve çıkarılması kadar ihtiyaç bölgesine transferi de önemli olan bu emtia, iletim hatlarındaki herhangi bir sorundan da olumsuz etkilenir. Örneğin, iletim rotasını etkileyecek bir durumun meydana gelmesi durumunda iletim aksar ve bu da fiyatları artırabilir.
Yine 2020’de meydana gelen bir olaydan örnek verecek olursak; koronavirüs salgınının etkisiyle en dibi gören petrol fiyatları, Nisan ayı sonuna doğru toparlanma göstermişti. Bu durumda ABD’de benzin stoklarının azalması etkili olurken, talebin artmasına neden olmuştu. Buradan destek bulan fiyatlarda yukarı yönlü seyir hakim olmuştu.
Salgının yeniden yükselişe geçerek ikinci dalganın yaşanmasının ise petrol piyasasına olumsuz yansıyacağı söyleniyor. Hastalık için bir aşının bulunması ise toparlanmaya yönelik ümitleri canlandırmıştı. OPEC’in tahminlerine göre salgının ikinci dalgası, talepteki toparlanmayı oldukça geciktirebilir.
Petroldeki Fiyat Değişimleri Nasıl Değerlendirilir?
İçeriğimizin buraya kadarki kısmında söz konusu kaynağın önemini sıkça vurguladık. Örneğin, fiyatlarında kaydedilen düşüşler; petrole bağlı ürünlerin fiyatlarına da yansıyabilirken, piyasalarda ciddi değer kaybı olarak görülür.
Petrol düşüşleri ile çeşitli komple teorileri geliştirilirken, yatırımcılar cephesinde ise bir alım fırsatı olarak değerlendirilebilir mi soruları tartışılır.
Fiyatlar daha düşer mi, ya da hangi durumlarda düşer, düşen fiyatlarla petrol ticareti yapmak mantıklı mı gibi sorular yatırımcıların aklını kurcalar. Bu kaynakta Irak, İran, Arabistan gibi bölgelerde meydana gelen olaylar durumu daha ne kadar etkiler gibi tartışmalar su yüzüne çıkar.
Çoğu zaman fiyatlarda meydana gelen düşüşler, yatırımcı cephesinde alım fırsatı olarak değerlendirilir. Üretim konusunda büyük söz sahibi olan OPEC, fiyatları desteklemek için üretimde kısıntıya gitmeye yönelebilir.
Kimi zamansa piyasalarda güven vermeyen ortamda da fiyatlardaki gerileme yatırım riski olarak değerlendirilebilir. Çünkü ilerleyen zamanlarda fiyatların yükselişe geçmeyeceğine yönelik endişeler arttıkça çoğu yatırımcı endişeye kapılacaktır.
Simdi alalim mi almayalim mi
Bence düşmese bile uzun süre bu seviyelerde duracağı belli oldu.