Bilindiği gibi piyasalarda para birimleri pariteler şeklinde işlem görmektedir. Parite kavramı da, bir dövizin başka bir dövize karşı değerini göstermektedir. Döviz borsası ve forex piyasasında gerçekleştirilen döviz yatırımı işlemleri, pariteler üzerinden değerlendirilir ve bir dövizin alınması, bir dövizin satılması temeline dayanır.
Finans piyasalarının 7 majör para birimi olduğunu biliyoruz. Bu para birimlerinin neden majör olduklarını ve hangileri olduğunu döviz borsası yazımızla sizlere anlatmıştık. Bu 7 majör para birimin oluşturduğu paritelere de majör parite adı verilmektedir. Finans piyasalarında gerçekleştirilen işlemlerin % 85 gibi büyük bir çoğunluğu bu majör paritelerle gerçekleştirilmektedir.
İşte sizlere piyasalarda işlem gören majör ve minör pariteler:
Piyasalarda İşlem Gören Majör Pariteler
Ülke ekonomisinin canlılığı ve dinamizmi, para birimlerine doğrudan yansımaktadır. Dünyanın en canlı 7 ekonomisinin para birimleri, majör dövizleri oluşturmaktadır. Bu dövizlerin oluşturduğu paritelere de majör parite denmektedir. Finans piyasalarında işlem gören majör pariteler ise yüksek bir işlem hacmine sahiptirler.
En çok işlem yapılan majör paritelere bakıldığında ise;
- EUR/USD paritesi
- USD/CHF paritesi
- GBP/USD paritesi
- USD/JPY paritesi
- AUD/USD paritesi
- USD/CAD paritesidir.
Bu paritelerin yönleri ülkelerin ekonomilerinin dinamiğine göre değişiklik göstermektedir. Örnek vermek gerekirse; EUR/USD paritesinin yönü, ABD ekonomisine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. ABD ekonomisinde ve siyasetinde meydana gelen her değişiklik pariteyi etkilemektedir. USD/JPY paritesinin yönünü, Japon yeni etkilemektedir. Karşıt dövizi oluşturmasına rağmen, ihracat temelli Japonya ekonomisine, hükümetin sıklıkla müdahale etmesi sonucunda paritenin seyrinde sürekli olarak dalgalanmalar meydana gelmektedir.
Majör pariteler dışında minör paritelerle de işlem yapılmaktadır. Minör paritelerde, bir majör para birimi ve bir minör para birimi işlem görmektedir. Minör para birimlerinin ait oldukları ülkelerin ekonomileri diğer ülkelerin ekonomilerine göre daha az canlılığa sahiptir. Bu nedenle de daha düşük işlem hacmine sahiplerdir ve genellikle yerel yatırımcılar tarafından tercih edilirler.
Piyasalarda İşlem Gören Minör Pariteler
Minör pariteler, majörlere göre daha az canlı ekonomilere sahip ülkelerin dövizlerinde oluşmaktadır. Minör dövizler arasında en yüksek işlem hacimleri; Yeni Zelanda doları, Güney Afrika Randı, Singapur doları, Hong Kong dolarındadır. Türk lirası da çoğunlukla minör dövizler arasında sayılmaktadır.
- NZD/USD (Yeni Zelanda doları /Amerikan doları)
- ZAR/USD (Güney Afrika Cumhuriyeti Randı /Amerikan doları)
- SGD/USD paritesi (Singapur doları /Amerikan doları)
Tahmin edileceği üzere bu paritelerin yönünü majör olan para birimi vermektedir. Ama başarılı işlemler gerçekleştirebilmek için iki ülkenin ekonomi hakkında da bilgi sahibi olmak yatırımcının yararına olacaktır.
Egzotik pariteler ise en az işlem hacmine sahip olan paritelerdir. Minör paritelerde olduğu gibi genel olarak yere traderlar tarafından tercih edilmektedir. Türk lirası da bu paritelerde yer almaktadır. USD/TRY paritesi, EUR/TRY paritesi, CHF/JPY paritesi, EUR/CAD paritesi, GBP/AUD paritesi gibi paritelerden oluşmaktadır.
