Yurt dışı hisse haberlerini takip ediyorsanız blue chip diye bahsedilen hisseler olduğunu duymuşsunuzdur. Peki, bunun ne anlama geldiğini biliyor musunuz?
Mavi çip diye de anılan bu hisselerin teknolojiyle veya kumarla alakalı olduğunu düşünmüş olabilirsiniz. Ancak hiç de böyle bir özelliği tanımlamadıklarını birazdan öğreneceksiniz.
Blue chip hisseler hakkında bilinmesi gerekenler şu şekilde:
Blue Chip Hisse Senetleri Nedir?
Pokerde mavi çip en yüksek değere sahip puldur. Hisse senetleri için bu tanım kullanıldığında ise uzun yıllardır faaliyet gösteren ve güvenilir kazançları olan şirketler ifade ediliyor.
Yatırımcısına temettü ödeyen, güvenilir, büyük, köklü ve mali açıdan sağlam şirketlerin hisseleri, blue chip olarak tanımlanmaktadır.
Kısaca mükemmel bir üne sahip büyük bir şirketin hissesinden bahsedilir. Diğer şirketlerle karşılaştırıldığında devasa bir piyasa değerine sahip olduğu görülür. Ayrıca pazar lideri veya sektördeki ilk üç şirketten birisidir.
Blue chip hisselerin neden popüler olduğunu eminim anlamışsınızdır. Bunlar, yatırımcılar arasında da en popüler satın alımlardır.
Apple, Coca Cola, Walt Disney, Berkshire Hathaway, Alibaba, Johnson & Johnson, McDonald’s gibi şirketlerin hisseleri bu niteliğe sahiptir.
Bu şirketlerin temettü ödemesi, kesinlikle gerekli değildir. Ancak birçoğu istikrarlı ve artan temettü ödemesi yapmaktadır.
Blue chip hisseler, genellikle Dow Jones Sanayi Ortalaması, Standard & Poor’s 500, Nasdaq 10, FTSE 100 ve TSX 60 gibi saygın piyasa endekslerinin bir bileşenidir.
Bu konudaki en büyük tartışma ise blue chip olarak anılmak için şirketin ne kadar büyük olması gerektiğidir. Pazar veya sektör liderleri, her büyüklükte şirketler olabilir. Genel olarak kabul gören kıyaslama ise 5 milyar dolarlık bir piyasa değeridir.
Yatırım ve kariyer önerileriyle bilinen T. Rowe Price’ın kendi adını taşıyan şirketin bir blue chip fonu bulunuyor. Bu fon, sektörlerinde iyi kurulmuş büyük ve ortak ölçekteki şirketlere odaklanmanın dışında ne tür bir şirketin uygun olduğuna dair belirli bir kılavuza sahip değildir.
T. Rowe Price Blue Chip Büyüme Fonu’nun varlıkları ise tarihsel olarak 100 milyar dolara yakın bir aralıktadır.
Blue Chip Hisselerin Özellikleri Nelerdir?
Blue chip hisselerin tam olarak nasıl ortaya çıktığıyla ilgili evrensel bir anlaşma yoktur. Bir veya daha fazla kuralın her zaman bireysel istisnaları vardır.
Bu kapsamda bu hisselerin bazı özellikleri dikkat çekmektedir. Bunlar;
- Birkaç 10 yıl boyunca istikrarlı kazanç gücünü gösteren bir sicile sahip olmaları,
- Adi hissedarlara eşit derecede uzun kesintisiz temettü ödemeleri yapmaları,
- Çok az veya hiç borca sahip olmamaları,
- İstikrarlı borç/öz sermaye oranına ve yüksek öz sermaye getirisine ve varlıkların getirisine sahip olmaları,
- Hissedarlarını temettü oranını enflasyon oranına eşit veya önemli ölçüde daha fazla artırarak ödüllendirmeleri ve bu şekilde sahibinin gelirini hiçbir zaman başka bir hisse almasa bile en az 12 ayda bir artırmaları,
- Özellikle özkaynak karlılığı ile ölçülen yüksek sermaye getirisinin keyfini sunmaları,
- Faiz karşılama oranı ve nakit akışlarının coğrafi ve ürün çeşitliliği gibi şeylerle ölçüldüğünde kaya gibi sağlam bir bilanço ve gelir tablosu sunmaları,
- Hisse fiyatı mal sahibinin kazancına göre cazip olduğunda düzeni olarak hisse senedi alma imkanı vermeleri,
- Tipik bir şirketten önemli ölçüde daha büyük olması,
- Hem borsa hem de işletme değeri ile ölçüldüğünde genellikle dünyanın en büyük işletmelerinden olmaları,
- Pazar payını onlardan ayırmayı olağanüstü zorlaştıran bir tür büyük rekabet avantajına sahip olmaları,
- Yatırım derecesi olarak kabul edilen tahvil ihracından üç A ile derecelendirilmeleri,
- Yerel endekslerin bileşeninde mutlaka yer almaları şekilde sıralanabilir.
Blue Chip Hisseleri Zenginler Arasında Neden Popülerdir?
Varlıklı yatırımcıların bu hisseleri sevmesinin birkaç farklı nedeni vardır. Bunların başında onlarca yıl boyunca kabul edilebilir getiri oranı sunmaları gelir.
Bu hisselere temettülerle yeniden yatırım yapılma oranı tarihsel olarak %8 ila 12 arasındadır. Ancak bu serüven sorunsuz değildir. Birkaç yıl süren %50 veya daha fazla düşüş, zamanla üretilen kârla birlikte ekonomik bir motor görevi görür.
Hisse senedini doğrudan elinde tutarak ve muazzam ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin birikmesine izin vererek, zenginler hala pozisyondayken bireysel hisselerle ölebilir. Bunları kademeli temel boşluk olarak bilinen bir şeyi kullanarak çocuklarına aktarabilirler.
Aynı zamanda bu hisseler, yatırımcıları ödüllendirmek için mevcut en inanılmaz, uzun süredir devam eden geleneksel avantajlardan birisidir.
Bir başka neden ise ekonomik felaketler sırasında nispeten güvenli bir liman sunmalarıdır. Deneyimsiz ve fakir yatırımcılar, bunu çok fazla düşünmezler. Çünkü neredeyse her zaman çok hızlı bir şekilde zengin olmaya çalışırlar.
Sahip olduğunuz şey ne olursa olsun, varlıklarınızın önemli miktarda düştüğünü göreceksiniz. Biri size aksini söylerse büyük ihtimalle sizi aldatmaya çalışıyordur.
Bu hisselerin nispeten güvenli olmasının nedeni, temettü ödeyen hisselerin ayı piyasalarında daha az düşme eğiliminde olmasıdır.
Aynı zamanda bazen uzun vadede ekonomik sıkıntıdan faydalanabilirler. Çünkü rakipleri cazip fiyatlarla satın alabilir, zayıflatabilir veya iflas edebilirler.
Son olarak varlıklı ve başarılı yatırımcılar, mavi çipli hisse senetlerini sevme eğilimindedir. Çünkü mali tabloların istikrarı ve gücü, özellikle portföyde geniş bir çeşitlilik varsa pasif gelirin neredeyse hiç tehlikede olmadığı anlamına gelir.
Blue Chip Hisse Senetlerine Yatırımın Faydaları
Blue chip olarak tanımlanan hisseler, çeşitli zorluklardan ve pazar döngülerinden kurtulmuş olabilirler. Bu da onların güvenli yatırım varlıkları olarak görülmesini sağlamaktadır.
2008 küresel durgunluğu sırasında birçok şirket ve banka iflas ederken, bu şirketler aşırı stres dönemlerinde bile mücadele edebileceğini kanıtlamıştır. En önemli yatırım faydası budur.
Bu hisselerin bir diğer faydası ise büyük bir portföyün parçası olabilecekleridir. Geniş bir portföyde çekirdek holding olarak kullanılmaya uygun olsa da genellikle portföyün tamamı olmamaları gerekir.
Genç yatırımcılar genellikle portföylerinin daha büyük bir yüzdesini blue chip ve diğer hisselere bağlayarak riski tolere edebilirler. Ancak daha yaşlı yatırımcılar, tahvillere ve nakde daha büyük yatırımlar yaparak sermayenin korunmasına daha fazla odaklanırlar.
Mavi çip hisselere yatırım yapmak genellikle sıkıcı, hantal ve modası geçmiş olarak görülür. Ancak varlıklı yatırımcılar ve sağlam finansal kurumlar tarafından ezici bir şekilde tercih edilmeleri de dikkat çekicidir.
En zorlu zamanlarda bile yatırımcısının yüzünü güldüren bu hisseler, genellikle Amerikan ve küresel iş dünyasının merkezinde yer alan şirketleri temsil ederler. Dolayısıyla geçmişleri oldukça renklidir. Ürünleri ve hizmetleri de hepimizin hayatındadır.