Borsada hisse senedi alım – satım işlemlerinin yapılabilir olması için o hisse senedinin borsaya kayıtlı olması yani hisse senedinin borsaya kote olması gerekir. Borsaların doğuşu ile birlikte anılan hisse senetlerinin alım satım işlemleri günümüzde hala popülerliğini korumaktadır ve bir hisse senedinin alınması, hissenin ait olduğu şirkete pay oranında ortak olunması demektir.
Borsada hisse senedi alım – satım işlemleri yapabilmek için öncelikli olarak bir banka veya aracı kurumdan yatırım hesabı açtırmak gerekir. Yatırım hesabının açtırıp daha sonra da hesabın aktif olması sonrasında hesaba para yatırılması ile birlikte günümüzde internet üzerinden kolaylıkla hisse senedi alım – satımı yapılabilmektedir. İnternetten gerçekleştirilen yatırım işlemleri eskiye göre daha hızlı ve kolay bir şekilde yapılabilmektedir. Aracı kurum seçimi yapılırken yatırımcı aracı kurumun yasal bir kurum olduğunu bilmelidir ve buna göre anlaşmalıdır. Yasal olmayan ve dolandırma maksadı ile kendini aracı kurum olarak tanıtan kurumlar nedeniyle borsa yatırımcısı olmak isteyen deneyimsiz kişiler büyük kayıplar yaşamışlardır.
Şimdi sizlerle borsada hisse senedi işlemleri ile ilgili detayları paylaşmak istiyoruz:
Hisse Senedi İşlemlerine Nasıl Başlanır?
Yatırım hesabı açtırıldıktan sonra internet bankacılığında olduğu gibi kurumun veya bankanın internet sitesi üzerinden istenen şirkete ait istenen hisse senedi kaç adet isteniyorsa alınabilir. Alım – satım işlemlerinin yapılmasının yanında piyasa takibi ve şirketlerin takibi de internet üzerinden kolaylıkla yapılabilmektedir.
Hisse senedi fiyatları ülkemizde Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Borsa İstanbul tarafından denetlenmektedir ve bu şekilde en doğru fiyat oluşumu sağlanmaktadır. Yatırımcıların anlık olarak fiyat dalgalanmalarını takip etmesi, şirketlerde, ülke ekonomilerinde meydana gelen değişiklikleri takip etmeleri ve en uygun zamanda en uygun pozisyona göre işlem başlatmaları kazanç elde edebilmeleri adına büyük bir önem taşımaktadır. Bu nedenle de borsa yatırımcılarının kendilerini eğitmeleri ve belirli bir tecrübeye sahip olmaları gerekmektedir.
Hisse senedi işlemleri sabah ve öğleden sonra olmak üzere borsalarda iki seans halinde yapılmaktadır. Borsa seanslarının ilk açılışları ile birlikte açılış fiyatları belirlenir ve gelen emirler ile birlikte fiyatlarda dalgalanmalar meydana gelir. Hisse senedi piyasasında fiyatlar elektronik alım – satım sistemi kolaylığı ile birlikte alım – satım emirlerini fiyat, zaman önceliği esasına göre otomatik olarak eşleştirmektedir. Elektronik alım – satım sistemi aracılığıyla “çoklu fiyat – sürekli müzayede” yöntemine göre işlemler yapılmaktadır.
Günümüzde hisse senedi alım – satım işlemleri artık fiziki olarak yapılmamaktadır. Takas veya saklama yöntemleri ile birlikte fiziki olmayan alım satım hem zaman kaybını önlemekte hem de güvenlik sorunlarını ortadan kaldırmıştır. Müşteri emirlerine göre gerekli pozisyonlar açılır veya kapatılır ve alım – satım arasında oluşan farktan kazanç elde edilmiş olur. Borsada hisse senedi alım satım emirleri yazılı veya sözlü olarak verilebilir ve yatırımcı bizzat kendisi emirlerini borsaya iletemez. Emirleri müşteri emri olarak ilk önce aracı kuruma iletilir. Aracı kurumlarda müşteri emirlerini borsaya uygun bir dille düzenleyerek borsaya iletirler ve alım – satım bu şekilde gerçekleşir.
Hisse Senedi Nasıl Alınır?
Bir hisse senedine yatırım yapılabilmesi ve borsada işlemlerin yürütülebilmesi için daha öncede belirttiğim gibi hisse senedinin borsaya kote olması gerekir. Aynı zamanda Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından da belirlenen kurallara uygun olması gerekir. Borsada hisse senedi alımı gerçekleştirebilmek için en önemli aşama, SPK tarafından onaylanmış bir aracı kurumdan yatırım hesabı açtırılmasıdır. Bu aşama önemlidir çünkü birikimlerin elden kaybolup gitmemesi için yasal bir kurum olduğu bilinmelidir. Yatırım hesabı açtırıldıktan ve teminat yatırıldıktan sonra borsada kolaylıkla internet üzerinden alım işlemleri gerçekleştirilebilir.
Yatırımcı bir hisse senedine yatırım yapmadan önce o hisse senedinin değer kazanacağından emin olmalıdır. Bunun nedeni ise borsalarda değer kazanacak olan yatırım araçlarına yatırım yapılmasıdır. Bunun için çeşitli analiz yöntemleri olduğu gibi piyasa, sektör ve şirket takibi yapmak da yatırımcıya hisse senedi ile ilgili birçok bilgiyi verecektir. Her şeyden önce hisse senedinin ait olduğu şirkette olumlu gelişmelerin, yükselme haberlerinin yaşanıyor olması gerekir. Şirketin ileride yükseleceği öngörülüyorsa, o şirket ait hisse senetleri de değer kazanacak demektir. Bir hisse senedi alımı gerçekleştirecek olan yatırımcı;
- Şirketin karlılığı,
- Hisse senedinin aynı endüstri içerisinde yer alan diğer hisse senetleri ile karşılaştırması,
- Fiyat – kazanç oranı, piyasa değeri – defter değeri gibi oranları analiz etmesi,
- Piyasayı, sektörü ve hisse senedini etkileyecek ekonomik verileri takip etmesi,
- Şirketin hisse senetlerinin geçmişteki fiyat dalgalanmalarını analiz etmesi ve geleceğe dair veriler bulabilmesi gerekir.
Hisse senedi alımı için doğru zaman kavramı ise her yatırımcıya göre farklılık gösteren bir konudur. Bunun nedeni ise yapılan piyasa, sektör ve şirket takibi sonucunda alınan sinyallerin ve pozisyonun farklılığıdır.
Her şeyden önce hisse senedi işlemleri organize olmuş piyasalarda gerçekleştirilmektedir ve ülke bulunan borsalar tarafından da fiyatları denetlenmektedir. Ülkemizde her hisse senedi Borsa İstanbul (BIST) tarafından, hangi şirkete ait olduğu, miktarı, ne kadarının işlem göreceği, geçmiş verileri ve işlemleri kayıt altında tutulmaktadır. Bu işlem hisse senedinin borsaya kote olmasını ifade etmektedir. Aynı zamanda halka arz, şirket yönetimleri, ne kadar hisse senedi borsaya kote edilecek gibi noktalar kararlaştırılır ve Borsa İstanbul’dan gerekli izinler alınır. BIST izni olmayan hisse senetlerinin işlem görmesi mümkün değildir.
Günümüzde hisse senetlerini internet üzerinden alıp satmak en hızlı ve kolay yoldur. Hem yatırım işlemleri anlık olarak takip edilebilir hem de piyasa, sektör ve şirketin takibi gerçekleştirilebilir.
Hisse Senedi Nasıl Satılır?
Borsada hisse senedi işlemleri sırasında verilmesi gereken en zor kararlardan biri satmak için doğru zamanı belirlemektir. Bir hisse senedinin alımı gerçekleştirildikten sonra yükselmesi beklenirken aksine fiyatlar düşüş gösteriyorsa, bu noktada yapılabilecek tek işlem hisse senedinin satışının gerçekleştirmektedir. Borsada hisse senedi satımı için fiyat seviyelerini doğru analiz etmeniz gerekmektedir. Tecrübeli bir yatırımcı genel olarak bu yöntemi kullanmaktadır ve çok büyük miktarlarda kayıp yaşamadan işlemini sonlandırmış olur.
Yatırımcı aynı zamanda hisse senedi alımı gerçekleştirdikten sonra bir stop loss oranı da belirlemelidir. Bu şekilde altından kalkamayacağı bir zararın altına girmemiş olur. İnternetten yapılan hisse senedi alım satım işlemleri daha öncede belirtildiği gibi daha hızlı ve kolaydır. İnternet sitesinden yatırım hesabına girildiğinde satış bölümünden hangi hissenin satılmak istendiği kolaylık belirlenebilir.