Ülkemizde akla ilk gelen akaryakıt şirketlerinden birisi olan BP, 100 yılı aşan tarihi ile sektörünün dev isimleri arasında yer almaktadır. Dünyanın en büyük 6 petrol şirketinden biri olan BP, British Petroleum’un kısaltmasıdır. 1908 yılında Londra’da kurulmuştur ve sonraki yıllarda dünyanın en karlı şirketleri arasına girmiştir.
Küresel piyasalarda hisse senedi yatırımı yapmak isteyen kişiler için kazançlı alternatifler arasında yer alan BP hisseleri, Londra Borsası’nda işlem görmektedir. Karlılık oranı, şirketin mali performansı ve petrol fiyatları ile yakından ilgili olan hisse senetleri, portföyünüzü çeşitlendirmenizi sağlayacak iyi alternatifler arasındadır.
Şimdi BP şirketi hakkında bilgilere ve hisse senedi nasıl alınır konularına göz atalım:
BP Şirketi Hakkında Genel Bilgiler
Dünyadaki en büyük özel enerji şirketlerinden biri olan BP, 1908 yılında bir grup İngiliz jeologun İran’da Mescid-i Süleyman civarlarında petrol yatakları keşfetmesi ile atılan adımlar sonrasında kurulmuştur. Ortadoğu’da ticari anlamda ilk petrol yatakları olarak kayda geçen bu rezervler, İran Şahı ve İngiliz William Knox D’Arcy arasındaki görüşmeler sonrasında İngilizlerin bu petrolü çıkarmasına karar verilmiştir.
14 Nisan 1909 tarihinde İskoç petrol şirketi olan Burmah Oil‘in alt şirketi olarak kurulan Anglo – Persian Oil (APOC), BP’nin tarihinin başlangıcı olarak bilinmektedir. Yönetim kurulu başkanlığında ise Lord Strathcona bulunmaktadır.
APOC kurulduktan sonra 1912 yılında İran petrolü çıkarılmaya başlanmıştır. 1913 yılında ise şirketin yüzde 50,0025 oranındaki hissesi İngiliz Devleti kontrolüne geçmiştir ve donanma, kömür ile enerji üretiminden petrole geçmiş yapmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nda ise İngiliz Kraliyet donanmasının tüm gemileri, İran petrolü ile savaşta bulunmuştur.
1915 yılında ise APOC, taşımacılık işi için alt şirketi olan British Tanker‘i devretmiştir. British Tanker ise 1 yıl sonra British Petroleum adıyla İngiltere’de faaliyet gösteren bir Alman şirketini satın almıştır. APOC ismi ise 1935 yılında Rıza Şah’ın duyurusu ile Pers ismi yerine İran ismi ile değiştirildi. Şirketin ismi Anglo – Iranian Oil oldu.
1951 yılına gelindiğinde İran’ın ulusal petrol şirketini kurması ile İngilizleri rafinerilerinden göndermesi, İran’a ambargo uygulanması ve çeşitli operasyonların yürütülmesine neden oldu. 1953’e kadar devam eden bu durum sonrasında İngilizler yeniden İran’a dönüş yaptı. Şirketin ismini ise British Petroleum olarak değiştirdiler.
BP’nin Türkiye’ye Girmesi ve Tarihçesi
BP’nin Türkiye’deki ticari faaliyetleri ise 1912 yılında başlamıştır. O zamanlar APOC ismiyle anılan şirket, 1912 yılında İstanbul’da bir ofis açmıştır ve Lion & Sun ve Palm Tree markalarını tescil ettirmiştir. Ardından 1949 yılına kadar Türkiye pazarında “Steaua Romana” adı altında faaliyet göstermiştir. Bu dönemde de Türkiye’ye yatırımlarını artırmıştır.
1957 yılında BP Petrolleri Anonim Şirketi adını almış ve Türkiye’de iz bırakan çalışmalara imza atmıştır. Akaryakıt ve madeni yağ alanlarında faaliyetlerine başlamış, ilk yıllarda 40 bin ton satış hacmine ulaşmıştır. Bu rakam 1960’lı yıllarda 200 bin tona kadar çıkmıştır.
Türkiye için büyük önemi bulunan Mersin Rafinerisi ise 1962 yılında devreye girmiştir. Bu rafineride BP’nin de hissesi bulunmaktadır ve 3,2 milyon ton ham petrol işleyecek kapasitedeydi. Ayrıca dönemin en ilgi çekici projelerinden olan Kervansaray Mocampları 1960’lı yıllarda BP tarafından ülkemize sunulmuştur. Bu mocamplar, ülkemizde turizm adına çığır açmıştır.
1966 yılına gelindiğinde ise BP, Oscar adayı olacak Türkiye belgeselini dünyaya tanıtmıştır. Tüm ofislerinde yayınladığı dergilerde Türkiye hakkında makaleler yayınlamış ve hem kendinin hem de ülkemizin ün kazanmasını sağlamıştır.
1970’li yıllarda ise BP, motor yağı alanında Super V ile Türkiye’de lider konuma gelmiştir. Ardından 80’li ve 90’lı yıllarda BP kalitesini arttırmıştır. Ürün çeşitliliği, istasyon, bayi sayısı ve iş ortakları ile Türk insanına hizmet vermiştir.
2000 yılına gelindiğinde ise BP yeni bir dönem başlatmıştır. Enerji dolu güneş ışığını temsil eden ve Antik Yunan Güneş Tanrısı Helios‘un adıyla yeni bir logo oluşturmuştur. Bu logo, BP’nin tüm enerji çeşitlerinin bir mozaiği konumuna gelmiştir.
21. yüzyılın en büyük olaylarından birisi de Bakü – Tiflis – Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı projesi olmuştur. BP bu projenin güçlü ortaklarındandır ve 2006 yılında bu boru hattını dünya pazarına açmıştır. BP bu hattın geçtiği yerleşimlerde birçok toplumsal kalkınma projesini de desteklemiştir.
“BP Enerji Ağacı” gibi projeleri bulunan BP Türkiye, 2012 yılında 100. yılını kutlamıştır. Türk sporuna katkı sağlamış ve Türkiye Milli Olimpik Komitesi ile Türkiye Milli Paralimpik Komitelerini, sporcularıyla birlikte desteklemiştir.
BP’nin Halka Arz Edilmesi
BP hisse senetleri BP.L koduyla Londra Borsası’nda işlem görmektedir. Aynı zamanda Almanya’da Frankfurt Borsası’nda listelenmektedir. ABD’nin şirkette bulunan hisseleri ise Amerikan depozito hisseleri (ADS) adıyla New York Borsası’nda dolar cinsinden işlem görmektedir. Bu ADS’ler adi hisse senedini temsil etmektedir.
BP, 1998 yılında Amoco ve 2000 yılında ARCO ile birleşmiştir. Ardından ABD Federal Ticaret Komisyonu, Amoco birleşmesini onaylamış ama Amoco hisselerini S&P 500 endeksinden kaldırmış ve Londra Borsası’nda BP hisseleri ile birleştirilmiştir. Bu birleşme ile hisse senetleri yüzde 40 oranında artmıştır.
29 Mart 1954 tarihinden beri halka açık BP hisse senetlerinin Londra Borsası’nda listelenen piyasa büyüklüğü, 98.074,44 pounddur. BP hisselerinin 3,33 milyar adedi halka açık olarak işlem görmektedir.
BP Hisse Senedi Nasıl Alınır?
British Petroleum hisse senetlerine yatırım yapmak istiyorsanız uluslararası piyasalarda işlem yapmayı da biliyor olmalısınız. Çünkü BP hisselerine yatırım yapmanın yolu, yabancı borsalardan geçmektedir. Ülkemizde uluslararası alanda faaliyet gösteren aracı kurumlarla anlaşarak, hisse senetlerini Londra Borsası’ndan alıp satabilirsiniz.
Yabancı borsalarda işlem yapmak için iyi bir deneyime ihtiyacınız vardır. Çünkü Londra Borsası gibi dev borsalarda işlem yapacaksınız ve buna ayak uydurabilmeniz gerekmektedir. Hem hisse senetlerini hem de şirket kapsamındaki gelişmeleri sıkı bir şekilde takip etmelisiniz. Ayrıca Londra Borsası’nın işlem kurallarına biliyor olmalısınız. Saat farklılığını da mutlaka hesaba katmalısınız.
Borsa dışında forex piyasasında da BP hisselerine yatırım yapabilirsiniz. Ülkemizde 50 bin lira ve muadili dövizler işleme başlayabildiğiniz forexte, BP gibi küresel hisse senetlerine 5/24 internet üzerinden yatırım yapmanız mümkündür. Üstelik borsaya göre daha kolay bir şekilde forexte BP hissesi alıp satabilirsiniz.
BP Hisse Senedi Almak Mantıklı mı?
BP, hem dünyada hem de ülkemizde beğeni kazanan şirketlerden birisidir. Aynı zamanda dünyanın en büyük 6. petrol şirketi olmasının yanında, halka açık en büyük özel şirketlerden birisi olarak tanınmaktadır.
BP hisseleri için tarihin en kötü zamanı, Meksika Körfezi’ndeki “Deepwater Horizon” platformunda 2010 yılının Nisan ayında meydana gelen patlama olmuştur. Bu patlamada 11 işçi hayatını kaybederken, 4 milyon varil petrol çevreye yayılmıştır. Şirket bu patlamada çevrede oluşan zarar nedeniyle 18,7 milyar dolar tazminat ödemiştir. Hisse senetleri de buna bağlı olarak gerilemiştir.
63 milyar dolara yaklaşan piyasa değeri ile BP, küresel çapta 84 binin üzerinde çalışana sahiptir. Türkiye’de 600 kadar akaryakıt şirketi bulunmaktadır. Aynı zamanda petrol, dağıtım, pazarlama ve hükümetlerle yaptığı işbirlikleri sayesinde dünyanın en karlı 5 şirketinden birisi olmuştur.
BP; upstream, downstream ve rosneft olmak üzere 3 segmentte faaliyet göstermektedir. Upstream; petrol ve doğal gaz arama, üretme, işleme, pazarlama segmentidir. Downstream ise petrokimya ürünlerinin ve malzemelerinin toptan ve perakende olarak üretilmesi, pazarlanmasıdır. Rosneft segmenti de keşif ve ABD, Kanada, Vietnam, Venezuela, Brezilya, Cezayir, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkmenistan, Norveç’te hidrokarbonların üretiminin yapılması faaliyetleridir.
BP hisse senetlerinin son 5 yıllık performansına bakıldığı zaman; en yüksek seviyenin 29 Haziran 2014 tarihinde 53,15 dolar ile kaydedildiği görülmektedir. En düşük seviye ise 3 Ocak 2016 tarihinde 28,91 dolar ile kaydedilmiştir. Düzenli temettü ödemesi yapan ve hisse bölünmesi geçiren şirketler arasında yer almaktadır.
