Amerika Birleşik Devletleri’nin resmi para birimi olan dolar, daha birçok ülke tarafından benimsenmiştir. Buna ek olarak onlarca farklı türü bulunuyor. Para birimi dolar olarak anılan 11 ülkenin ekonomisi hakkında bilgileri daha önce vermiştik.
Peki, diğer dolar banknotları nelerdir? USD ile bir bağlantısı var mı? Hangi ülkelerde basılıyorlar? Hem genel kültür hem de alternatif yatırım olarak bu türler hakkında bilgileri sizlerle paylaşmak istedik.
İşte günümüzde kullanılmakta olan banknotlar:
Amerikan Doları Banknotları
Dünyanın en güçlü para birimi olan Amerikan doları, en yaygın dövizdir. Aynı zamanda birçok ülke resmi para birimi olarak kullanmaktadır.
Tedavülde olan banknotları şu şekildedir: $1, $2, $5, $10, $20, $50 ve $100
Eskiden $500, $1000 ve $10.000 gibi büyük paralar da kullanılıyordu. Şu anda bu paralar hala olmasına karşın sadece yasal ihalelerde geçerli olabiliyorlar.
ABD’de 1861 yılından bu yana basılan tüm paralar geçerliliğini koruyor ve nominal değerleri üzerinden kullanılabiliyorlar.
Şimdiye kadar basılmış en büyük dolar banknotu ise 1 milyon dolar değerindedir. Ancak bu para 1998 yılında prestij parası olarak basılmıştır ve dolaşıma girmemiştir.
Avustralya Doları Banknotları
Avustralya’nın resmi para birimidir. AUD uluslararası kısaltmasına sahiptir ve A$ şeklinde gösterilmektedir. Ancak yerel olarak $ ile gösterimi söz konusudur.
1910 yılında kabul edilen yasa ile ülkede banknot basımı başlamıştır. Şimdiki hali ise 1966 yılında benimsenmiştir.
Tedavüldeki paraları şu şekildedir: A$5, A$10, A$20, A$50 ve A$100
Ülkenin ilk ondalık banknotu 1966’da verilen 1 A$’dır (Resimde sağ en altta). 1998 yılından beri taklitçiliği önlemek için polimerden basılmaktadır. Bu baskı tekniğinde ilklerden birisidir. Hijyenik, geri dönüştürülebilir ve dayanıklı olmasıyla öne çıkmaktadır.
Kanada Doları Banknotları
Kanada’nın resmi para birimidir. CAD uluslararası kısaltmasına sahiptir. C$ şeklinde gösterilse de yerel olarak $ sembolüyle gösterimi söz konusudur.
Tasarımıyla dikkat çeken paralar, dünyanın en güzelleri arasında sayılmaktadır. Şu anda kullanılmakta olan paralar, 1935’ten beri Kanada Merkez Bankası tarafından basılmaktadır.
Şu an tedavülde olan kağıt paraları şu şekildedir: C$5, C$10, C$20, C$50 ve C$100
Kanada, Kraliçe 2. Elizabeth’in onuruna 1935 yılından beri 20 CAD değerindeki banknotlara resmini basmaktadır. Resimde sağ en altta ilk basıma ait 1000 CAD değerindeki banknot görülmektedir.
Yeni Zelanda Doları Banknotları
Yeni Zelanda’nın resmi para birimidir. NZD uluslararası kısaltmasına sahiptir. Uluslararası piyasalarda NZ$ şeklinde gösterilse de yerelde $ şeklinde gösterimi söz konusudur.
Tedavüldeki kağıt paraları şu şekildedir: NZ$5, NZ$10, NZ$20, NZ$50 ve NZ$100
Ülke 1920’lerde ulusal para birimi üzerine çalışmaya başlamıştır. Bir merkez bankası kurulmuş ve 1930’da para basım kararı alınmıştır. Tasarımlarına 1932’de başlanırken, 1934’te tedavüle girmiştir.
Sağ alttaki resim, ülkenin ilk banknotu olarak 1 Ağustos 1934 yılında tanıtıldı.
Hong Kong Doları Banknotları
Hong Kong’un resmi para birimidir. HKD uluslararası kısaltmasıyla kullanılır. HK$ ve yerelde $ şeklinde gösterilir.
Tedavüldeki kağıt paraları şu şekildedir: HK$10, HK$20, HK$50, HK$100, HK$500 ve HK$1,000
Dünyanın en güzel paraları arasında yer almaktadır. 1846 yılında 5 HKD değerindeki parasını çıkarmıştır. Bu para oldukça büyüktür ancak en eski kağıt paralardandır.
Singapur Doları Banknotları
Singapur’un resmi para birimidir. SGD uluslararası kısaltmasıyla kullanılır. SG$, S$ ve yerelde $ şeklinde gösterilir.
Ülkenin dolaşımdaki ilk kağıt paraları, 1967 yılında Orkide serisi ile ortaya çıkmıştır. O tarihten sonra kuş, gemi ve portre serileri dolaşıma girmiştir.
Şu an tedavüldeki paraları portre serisidir ve S$2, S$5, S$10, S$50, S$100, S$1000 ve S$10.000 şeklindedir. Sağ en alttaki resim, orkide serisine ait 1 SGD’dir.
Doğu Karayip Doları Banknotları
Britanya Virjin Adaları dışında kalan bütün Doğu Karayip Devletleri Örgütü üyelerinin resmi para birimidir. XCD uluslararası kısaltması ve sembolü $ şeklinde gösterilir.
Tedavüldeki kağıt paraları; 5, 10, 20, 50 ve 100 XCD şeklindedir. Sağ alttaki paralar, yeni seri tasarımlardır.
Para birimi 2,70 Amerikan dolarına sabitlenmiştir. Anguilla, Antigua ve Barbuda, Dominika, Grenada, Montserrat, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler’de kullanılmaktadır.
Bahama Doları Banknotları
Bahamalar’ın resmi para birimidir. 2013 yılının Mayıs ayına kadar Turk and Caicos Islands resmi parası olarak da kullanılmıştır.
Uluslararası kısaltması BSD’dir. Sembolü yerelde $, küreselde B$ şeklindedir. 1966 yılından bu yana kullanılmaktadır.
Kağıt paralarının tasarımı tıpkı bir tablo gibidir. Tedavüldeki banknotları; B$1, B$5, B$10, B$20, B$50 ve B$100 şeklindedir.
Barbados Doları Banknotları
1972 yılından beri Barbados’un resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması BBD’dir. Sembolü $ şeklindedir, ancak karışıklığı önlemek için Bds$ şeklinde gösterilmektedir.
Para birimi 1973 yılında Doğu Karayip dolarının yerini alırken, 5 Temmuz 1975 yılında dolara sabitlendi. 1 USD = 2 BBD eşitliği söz konusudur.
Tedavüldeki kağıt paraları; Bds$2, Bds$5, Bds$10, Bds$20, Bds$50 ve Bds$100 şeklindedir.
Belize Doları Banktnotları
Belize’nin resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması BZD’dir ve gösterimi yerelde $, alternatif olarak BZ$ şeklindedir.
Ülke yıllar boyunca birçok farklı para birimi kullanmıştır. Ancak bunun nedeni ülkenin eski adının Britanya Hondurası olmasıydı. Ülkenin 1981 yılında bağımsızlığını ilan etmesiyle para birimi de Belize doları olarak anılmaya başlandı.
Dolar sabitlenen para biriminde 1 USD = 2 BZD eşitliği söz konusudur. Tedavüldeki kağıt paraları; BZ$2, BZ$5, BZ$10, BZ$20, BZ$50 ve BZ$100 şeklindedir.
Ülkenin tüm banknotlarında Kraliçe II. Elizabeth’in resmi bulunmaktadır.
Bermuda Doları Banknotları
İngiliz Denizaşırı Bölgesi olan Bermuda’nın resmi para birimidir. Ülke dışında alınıp satılamaz. Ayrıca USD ile bire bir oranda sabitlenmiştir.
Uluslararası kısaltması BMD’dir. Sembolü ise yerelde $ şeklindedir. Karışıklığı önlemek için BD$ şeklinde de gösterilmektedir.
1970 yılından bu yana kullanılmaktadır. Tedavüldeki kağıt paraları; BD$2, BD$5, BD$10, BD$20, BD$50 ve BD$100 şeklindedir.
Brunei Doları Banknotları
Brunei Sultanlığı’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması BND’dir. Sembolü ise yerelde $ şeklindedir. Karışıklığı önlemek için B$ şeklinde kullanılmaktadır.
1967 yılından beri kullanılmaktadır. Bu yılda çıkan Para Değiştirilebilirliği Anlaşması kapsamında Singapur doları ile bire bir takası söz konusudur.
Tedavüldeki kağıt paraları; B$1, B$5, B$10, B$50 ve B$100 şeklindedir.
Cayman Adaları Doları
Cayman Adaları’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması KYD’dir. Sembolü yerelde $, küreselde CI$ şeklindedir.
1972 yılından beri kullanılan para birimi, Jamaika doları ile bire bir takas edilebilir. Aynı zamanda 1 KYD = 1,20 USD eşitliği söz konusudur.
Tedavüldeki kağıt paraları; CI$1, CI$5, CI$10, CI$25, CI$40, CI$50 ve CI$100 şeklindedir.
Fiji Doları Banknotları
Fiji’nin resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması FJD’dir. Sembolü yerelde $, küreselde FJ$ şeklindedir.
1867 – 1873 arasında kullanıldıktan sonra değiştirilmiştir. Ancak 1969 yılından sonra yeniden kullanılmaya başlanmıştır.
1969 yılında Fiji poundunun yerini almıştır. 1 pound = 2 dolar ve 10 şilin 1 FJ$ şeklinde dönüştürülmüştür.
Tedavüldeki kağıt paraları; FJ$5, FJ$10, FJ$20, FJ$50 ve FJ$100 şeklindedir. Sağ en altta nadiren kullanılan 7 FJ$ görülmektedir.
Guyana Doları Banknotları
29 Ocak 1839’dan beri Guyana’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması GYD’dir. Sembolü yerelde $, küreselde G$ veya GY$ şeklindedir.
Hollanda guldeninden İngiliz sterlinine geçişi kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. Ancak kullanımı yaygınlaşmıştır.
Tedavüldeki kağıt paraları; G$20, G$50, G$100, G$500, G$1000 ve G$5000 şeklindedir.
Jamaika Doları Banknotları
1969 yılından beri Jamaika’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması JMD’dir. Sembolü ise yerelde $, küreselde J$ şeklindedir.
1972 ve 1973 yıllarına kadar Cayman Adaları ile Turk and Caicos Adaları tarafından da kullanılmıştır. Daha sonra bu ülkeler kendi paralarına geçiş yapmıştır.
Tedavüldeki kağıt paraları; J$50, J$100, J$500, J$1000 ve J$5000 şeklindedir.
Liberya Doları Banknotları
1943 yılından beri Liberya’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması LRD’dir. Sembolü yerelde $, küreselde L$ ve LD$ şeklindedir.
İlk olarak 1847 yılında kullanılmıştır. Ancak daha sonra USD’ye sabitlendi. 1907 yılına kadar bu şekilde kullanıldı. Ardından İngiliz Batı Afrika poundunu kullandı ve yeniden kendi parasına geçti.
Tedavüldeki kağıt paraları; L$5, L$10, L$20, L$50, L$100 ve L$500 şeklindedir.
Namibya Doları Banknotları
1993 yılından beri Namibya’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması NAD’dir. Sembolü yerelde $ iken, küreselde N$ şeklindedir.
Daha önce kullanmakta olduğu Güney Afrika randı ile bire bir değiştirilebilirliği bulunmaktadır.
Tedavüldeki kağıt paraları; N$10, N$20, N$30, N$50, N$100 ve N$200 şeklindedir.
Solomon Adaları Doları Banknotları
1977 yılından beri Solomon Adaları’nın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması SBD’dir. Sembolü ise yerelde $ iken, küreselde S$ ve SI$ şeklindedir.
Para birimi, 1966 yılında Avustralya dolarının yerini aldı ve 1976 yılına kadar birlikte dolaşımda kaldılar. İlk başta 1,05 S$ = 1 A$ eşitliği kullanıldı. 5 ay sonra eşitlik bırakıldı.
Tedavüldeki kağıt paraları; S$5, S$10, S$20, S$50 ve S$100 şeklindedir.
Surinam Doları Banknotlar
2004 yılından beri Surinam’ın resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması SRD’dir. Sembolü yerelde $, küreselde Sr$ şeklindedir.
1 Ocak 2004 tarihinde Surinam guldeninin yerini almıştır. 1 Sr$ = 1000 gulden eşitliği ile değişimi sağlanmıştır.
Para birimi birden çok kere devalüe edilmiştir. 2011 Ocak’ta 1 USD = 3,25 SRD, 2015 Kasım’da 1 USD = 4 SRD ve 23 Ekim 2018’de 1 Euro = 8,54 SRD olarak sabitlenmiştir.
Tedavüldeki kağıt paraları; Sr$5, Sr$10, Sr$20, Sr$50 ve Sr$100 şeklindedir. Sağ altta eski seri 25 SRD görülmektedir.
Yeni Tayvan Doları Banknotları
1949 yılından beri Tayvan’ın resmi para birimidir. Öncesinde ise eski olarak anılan Tayvan doları kullanılmaktaydı. Dönüşüm 40.000 Eski Tayvan doları = 1 Yeni Tayvan doları üzerinden yapılmıştır.
Uluslararası kısaltması TWD’dir. Sembolü yerelde $ iken, karışıklığı engellemek için NT$ şeklindedir.
Tedavüldeki kağıt paraları; NT$100, NT$500 ve NT$1000 şeklindedir. Nadiren NT$200 ve NT$2000’likler de kullanılır.
Trinidad ve Tobago Doları Banknotları
Karayipler’deki ada ülkeleri olan Trinidad ve Tobago’nun resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması TTD’dir. Sembolü yerelde $ iken, karışıklığı engellemek için TT$ şeklindedir.
Adaların 1962 yılında bağımsızlığına kavuşmasının ardından ilk olarak 1964 yılında ortaya çıkmıştır.
Tedavüldeki kağıt paraları; TT$1, TT$5, TT$10, TT$20, TT$50 ve TT$100 şeklindedir.
