“Avrovil” olarak da bilinen Eurobond, birikimlerini hangi araçla değerlendireceğini bilmeyenler için alternatif bir seçenek olmaktadır. Nasıl ki bir ülke ihtiyaçlarını dış borçlanmalar aracılığıyla karşılıyorsa bu enstrümanı da borçlanma senedi olarak ifade edebiliriz.
Asıl işlevleri, bulunduğu ülke dışına da kaynak sağlamaktır. Genellikle uzun vadeli yatırımlarda tercih edilirler. Yatırımcı tehlike gördüğü herhangi bir zamanda kolayca satışa çıkarabilir. Üstelik bu satış, farklı ülkelerin para birimleri ile de yapılabilmektedir. Bu özelliğinden dolayı avantajlıdır.
Her ne kadar riskleri bulunsa da diğer yatırım araçlarına kıyasla çok daha güvenli oldukları söylenebilir. Özellikle son dönemlerde yıldızı parlamış ve ilgi görmeye başlamış bir enstrümandır. İşte, Eurobond’lar hakkında sıkça merak edilenler;
Eurobond Nedir?
Ülkeler, dış borçlanmaya ihtiyaç duyduklarında genellikle işlem hacmi yüksek olan Euro, dolar gibi dövizler türünden borçlanma senedi ihraç ederler. Diğer bit deyişle, gelir veya gider dengelerinin açık vermesi durumunda ek finansman veya nakit ihtiyacı ortaya çıkar.
Finansman arayışından dolayı bir şirket veya ülke, yabancı para birimi cinsinden yurtdışında borçlanabilir. İşte, bu işlemde kullanılarak borçlanma aracı Eurobond’dur. Bu enstrüman ile borçlanma, yabancı bir veya birkaç banka aracılığıyla gerçekleşir.
Türkiye’de Eurobondlar; Japon yeni, dolar veya Euro gibi para birimleri üzerine hazırlanır. Oldukça cazip olmaları ve pek çok avantajlı yönü nedeniyle son dönemlerde popülerliği artan alternatif araçlardandır.
Bu enstrümanların özellikle yüksek getirili olması ve vergi avantajının bulunması, yatırımcılar için asıl tercih sebebidir. Ayrıca yabancı dövizin getirdiği avantajlar da bulunur.
Doğru şekilde ve zamanda alım – satım yapıldığında oldukça iyi bir getiri sağlar ve kupon ödemeleri yüksektir. Ayrıca mevduatlara göre daha avantajlı görülürler. Çünkü vadesi gelmeden mevduat hesabından para geçmek herhangi bir getiri sağlamaz. Fakat söz konusu bu enstrümanlar, vadesi gelmeden önce satılabilir ve yatırımcıya o güne kadar elde edilen getiriyi vermektedir.
Eurobondların Özellikleri Nelerdir?
Devletlerin dış borçlanma amacıyla ihraç ettiği yatırım araçlarından olan bu enstrüman, vergi avantajı gibi özelliklere sahiptir. Yatırımcılara güven veren araçlar içerisinde yer alırlar ve dileyen herkes bu enstrümana yatırım yapma hakkına sahiptir.
Eurobond, bulunulan ülke dışındaki ülkenin para birimi türünden yapılmaktadırlar ve borçlananın çıkardığı tahvil ya da bonolardan olabilirler. Gerek yurt içi gerekse yurt dışında satılması mümkündür.
Özellikle gelişmekte olan ülkeler, bu yatırım aracını sık sık çıkarır ve bunların faizleri gelişmiş ülkelere oranla daha yüksek olur. Satım işleminin gerçekleşmesi için ise finansal aracı kurumlarla ülkeler arasında anlaşmalar yapılır.
Söz konusu enstrümanların öne çıkan özelliklerinin başında, piyasalarda istenilen zamanda satın alınabilir veya elden çıkarılabilir olmasıdır. Yan, satmak için vade bitimini beklemek gerekmez.
Eurobondlar Neden Tercih Edilir? Avantajları Nelerdir?
Uluslararası alanda işlem görür ve bununla birlikte kazançlı yatırımlara konu olabilirler. Özellikle birikimlerini yabancı para cinsinden yatırım yaparak değerlendirmek isteyenler için uygundur.
Uzun vadeli yatırımcılar, doğru yöntemleri uygulayarak bu araçla kazanç elde edebilmektedirler. Bu noktada doğru zamanı belirlemek de oldukça önemlidir çünkü bu yatırım araçlarının sağladığı kar faizler ve değer artışından elde edilmektedir. Fakat getiriler ülkeye ve bölgeye göre değişiklik gösterir. Yani, sabit bir getiri söz konusu değildir.
Ülkemizde pek çok banka aracılığıyla alabileceğiniz bu enstrümanlar, portföyünüzü iyi bir şekilde çeşitlendirme imkanı tanımaktadır. Yapı Kredi Bankası, Garanti BBVA, Akbank, DenizBank,
Vakıf Bank, QNB Finansbank, Halk Bankası, İş Bankası ve Ziraat Bankası aracılığıyla bu enstrümanlara yatırım yapmanız mümkündür. Ayrıca bu yatırım araçları Türk ve yabancı şirketler tarafından ihraç edilebilmektedir.
Eurobond Yatırımı Nasıl Yapılır?
Önceleri şirketlerin daha çok yatırım yaptığı Eurobond’lar, özellikle son dönemlerde yatırımcıların portföylerinde de yer almaya başlamıştır. Hal böyle olunca bu enstrümanlar hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak bir ihtiyaç haline gelmiştir.
Her gün artan bir işlem hacmine sahip olan bu yatırım araçları, diğerlerine oranla daha risksiz görülürler. Çünkü hem iç hem de dış gelişmelerden etkilendikleri için risklerini dağıtmış olurlar. Her bankanın kendine ait Eurobond portföyü bulunur ve bunu genellikle kendi portföyleri için alırlar. Ülkemizde bazı bankaların yatırımcılar için bu enstrümanlarının satış yaptığı bilinmektedir.
Tıpkı forex piyasasında olduğu gibi bankalararası işleyen bir sistem vardır. Burada karşılıklı kotasyona girerek fiyatlanırlar. Yurtdışından gelen kotasyonlar ile de işlemler yapılabilmektedir.
Eurobond alım işlemleri ise oldukça basittir. Yatırımcı, aracı kurum veya bankasına almak istediği miktarı bildirir ve böylelikle işlem gerçekleşir. Küçük yatırımcılar için Eurobondlara ulaşmanın zor olduğu da bilinmektedir. Bunun nedeni ise çok uzun vadeli olmalarından dolayı küçük yatırımcının ilgisini çekmemesidir.
İkincil piyasası olmasına rağmen likiditenin düşük olması nedeniyle satıcı bankanın vereceği fiyatları, eder fiyatlar üzerinde iskonto edilmektedir. Bu nedenle de satış işleminde piyasa fiyatlarına göre kayıp yaşanmaktadır.
Bu enstrümanların alım – satım işleminde alt limit ise kotasyonlara göre belirlenir. Kotasyonların, 500 bin dolar ve katları şeklinde verilmesi nedeniyle alt limitin 500 bin dolar olduğu bilinmektedir.
Buna rağmen müşteri tabanının çok olduğu durumlarda, talepler tek tek toplanıp paylara bölünerek işlem gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde 10 bin dolar altında da işlem yapılabilmektedir. Fiyatların yüksek olması nedeniyle de küçük yatırımcılar tarafından pek tercih edilmeyen enstrümanlar olduğu söylenebilir.
İşlem saatleri ise forex piyasasına benzer ikinci yönleridir. Dış piyasalarda işlem gördükleri için günün hemen her saatinde kesintisiz olarak işlem yapılabilmektedir. En çok işlem gördükleri saat ise Londra Borsası’nın açık kaldığı 10:00 – 17:00 saatleri arasıdır. Daha sonra açılan New York Borsası ile işlemler devam etse de çok yoğun şekilde gerçekleşmemektedir.
Yatırımcıların merak ettiği bir diğer konu ise Türk Eurobondlarına mı, ABD veya Avrupa Eurobondlarına mı yatırım yapmanın daha cazip olduğudur.
Uzmanlar ise dolar cinsinden Avrupa veya ABD Eurobond’ları yerine Türk olanları tercih etmenin daha doğru olacağını söylemektedir. Bunun nedeni olarak; Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yılbaşında ihraç ettiği 30 yıl vadeli tahvillerden almanın, ABD tahvillerine göre 5 puan daha fazla kazandırdığı gösterilmektedir.
Bu araçların fiyatları, en fazla yabancıların Türkiye’ye bakış açılarından etkilenir. Türkiye’nin ekonomik ve siyasi gelişmeleri, bu anlamda oldukça önemlidir. Örneğin, enflasyonun yüksek gelmesi fiyatlar üzerinde olumsuz bir etki yaratır.
Aynı zamanda yurtdışı piyasalarında meydana gelen olumlu veya olumsuz gelişmeler de fiyatlar üzerinde etkilidir. Bu fiyat değişikliklerini bankalar aracılığıyla takip edebilirsiniz. Çünkü organize olmayan piyasalardır.
Eurobond Riskleri Nelerdir?
Avantajlı yönleriyle öne çıksa da getirisini faiz oranlarından sağlayan bu enstrümanların bu yönü, bazı riskleri de beraberinde getirir. Çünkü bilindiği gibi tahvil yatırımlarında kişiyi en fazla düşündüren risklerin başında faiz riskleri gelir. Çünkü piyasadaki faiz oranı ile tahvilin satış fiyatı ters orantılı işler. Yani, biri düşerken diğeri yükselir.
Yeniden yatırma riski olarak adlandırılan durum ise kupon ödemelerinin yeniden tahvil alımı için kullanılmasından dolayı meydana gelir. Ayrıca kimi zaman tahviller geri çağrılma opsiyonuna sahip olan tahvillerde ihraç eden taraf borcun erken kapanmasını talep edebilir. Bu durumdan dolayı da bir risk söz konusudur.
Şirketler veya ülkeler tarafından ihracı gerçekleştirilen Eurobond’lar, ekonomik durumda yaşanan bir olumsuzluktan dolayı kupon ödemelerini geciktirebilir ya da eksik ödeyebilir. Bu da risk demektir.
Öte yandan bir ülkede enflasyon yükseldiğinde paranın satın alma gücü azalır ve böyle bir durumda tahvili alan kişi zarara uğrar. Dolayısıyla enflasyondan kaynaklı riskler de buna yapılan yatırımları etkilemektedir.
Son olarak, bu enstrüman dövizlere yatırım imkanı sağladığından kurlardan kaynaklı risklere de maruz kalırlar.
Tüm bunlara rağmen, diğer yatırım araçlarına göre daha az risk barındırırlar. Öyle ki iç ve dış etkenlerden etkileniyor oluşu risk dağılımı yapılmasına da olanak tanımaktadır.
biraz araştırma yaparak ne zaman ne yapılacağı konusunda emin olabilirsiniz