Borsa İstanbul’da yatırım yapmakta olan kişiler, genellikle hisse senedinin ne zaman satılması gerektiği konusunda net bir düşünceye sahip değillerdir. Bu durum tecrübesizliğin değil, hisse senedinin tamamen aynı hareketleri tekrarlamamasının sonucudur. Bir hisse senedinin yıl içinde veya uzun vadede işlem gördüğü fiyatlar birbirinin aynısı olamaz. Dolayısıyla yatırımcılar ellerinde bulundurdukları hisse senedini satma konusunda genellikle tereddüt yaşamaktadırlar. Hisse senedini satmak için en uygun zaman, çeşitli ipuçları yardımıyla belirlenebilir. Ancak borsada yapılan her alım ve satım işlemi mutlaka hatalı kararlar içerebilir. Bu makalede, hisse senedini elimizden çıkarmak için en uygun zamanın nasıl belirleneceğini detaylarıyla anlatacağız.
Yatırımcıların genellikle karar vermekte en çok zorlandığı konu olan hisse senedini satmak için en uygun zamanı belirleme, sadece yeni yatırımcılar için değil aynı zamanda yıllardır borsanın içinde olan yatırımcılar içinde çeşitli zorluklar içermektedir. Borsada yatırım yapmakta olan kişiler, bilginin güç ile eşit olduğunun farkındadırlar. Bir yatırımcı şirket ve borsa hakkında ne kadar çok verimli bilgiye sahipse yatırımlarında o kadar başarılı olmaktadır. Dolayısıyla hisse senedini satmak için en uygun zamanı belirleme konusundaki başarı, bir yatırımcının şirket ve borsa hakkında ne kadar çok bilgiye sahip olduğu ile doğru orantılıdır.
Hisse senedini yakından takip ederek fiyat hareketlerini inceleme, şirketin açıkladığı karlar, şirket içindeki yönetim sorunları ve ülke ekonomisinde oluşan ani dalgalanmalar yatırımcılara bir miktar ipucu sağlayarak bu konuda yardımcı olabilmektedir.
Hisse Senedinin Fiyat Hareketlerinin İncelenmesi
Yatırımcıların takip etmesi gereken en önemli konulardan birisi hisse senedinin günlük veya haftalık yaptığı fiyat hareketleridir. Günlük ve haftalık işlem görülen fiyat aralığı ve bu fiyatın yıl içindeki fiyatlar ile olan ilişkisi yatırımcılara ipuçları verebilir. Örneğin, bir hisse senedi gün içinde 2,30 TL’ye kadar yükseldiyse ve bu fiyat haftalık hatta yıllık en yüksek fiyatı ise, genellikle bu hisse senedi primli olarak adlandırılabilir. Çünkü geçtiğimiz yıl içerisinde o hisse senedine sahip olan yatırımcılar, bu hisse senedini çok daha düşük fiyatlardan almışlardır ve bütün yatırımcılar hisse senedi 2,30 TL fiyatında iken kardadırlar.
Bu durum yatırımcılara hisse senedinin artık satılabileceğini, çünkü aynı hisse senedine sahip olan yatırımcıların ellerindeki hisseleri elinden çıkartmaması için nedenlerinin olmadığını anlatmaktadır. Ancak şirket ile ilgili yeni haberlerin olması durumunda, (ihale alımı vb.) yatırımcıların hisse senedini satmaya yönlenmesi biraz daha beklenebilir. Çünkü yeni gelen bu haber ile hisse senedi bir miktar daha yükselebilir. Bu haberlerin etkisi geçtiğinde, karda olan yatırımcılar ellerindeki hisse senetlerini satmaya başlayacaklardır. Dolayısıyla hisse senedinin fiyat hareketlerini takip ederek ve bu fiyat hareketlerini şirket ile ilgili haberlerle bağdaştırarak yatırımcılar kendilerine ipuçları sağlayabilir.
Örneğimizde olduğu gibi, eğer şirket ile ilgili olumlu bir haber yoksa 2,30 TL fiyat, hisse senedini satmak için en uygun zaman olarak belirlenebilir. Ancak bu fiyat, kesinlikle en uygun zaman olarak belirlenemez. Çünkü borsada her zaman en yüksek fiyattan satıp, en düşük fiyattan almanın imkânı yoktur. Belirttiğimiz hisse senedi ertesi gün veya sattıktan hemen sonra 2,35 TL fiyatını görebilir. Sonrasında gelecek bir satış dalgası yaptığımız işlemin doğru olduğunu gösterir. Böyle bir durumda yatırımcıların en yüksek fiyattan hisse senedini satmayı beklemesi çok gerçekçi bir beklenti olamaz. Hisse senetleri fiyatları saniyelik olarak değişebilir ve yatırımcı hisse senedi emrini gönderene kadar bile hisse senedinin fiyatı değişebilir. Dolayısıyla hisse senedinin fiyat hareketlerini takip etmek, yatırımcıların doğru karar vermesinde oldukça etkili ve önemlidir.
Şirketlerin Açıkladığı Karlar ve Yönetim Başarısı
Hisse senedi satılmadan önce şirket hakkında detaylı bir araştırma yapılması doğru kararlar verilmesinde oldukça etkilidir. Temel olarak şirketin geçmiş bilançoları ve yönetilmesindeki başarı, yatırımcıların düşüncelerini etkileyen faktörlerdendir. Bir hisse senedi satılmadan önce bu tarz bilgiler toplanarak diğer yatırımcıların düşünceleri öngörülmeye çalışırsa, yatırımcılar daha başarılı ve doğru kararlar verebilir. Örneğin; şirketin yakın zamanda açıkladığı bilançosunda beklenenden çok daha fazla bir kar mevcutsa, o hisse senedini satmak için bir süre daha beklemek gerekir. Çünkü borsada işlem yapan yatırımcılar genellikle bu tarz bilgileri olumlu olarak algılarlar ve bu durum hisse senedine olan talep artışını beraberinde getirir. Hisse senedine olan talep hissenin fiyatının artmasını sağlar ve böyle bir durumda hisse senedini satmak çokta mantıklı olmaz.
Açıklanan kar eğer beklenen miktarın altındaysa hisse senedi ilk başta aşağı yönlü tepki verecektir. Düşük kar veya zarar açıklayan şirketlere ait hisse senetlerini ellerinde bulunduran yatırımcılar, bilanço açıklanmasından itibaren hisse senetlerini satabilir. Bu durumun nedeni de bir önceki paragrafta belirttiğim nedenle aynıdır. Zarar veya düşük miktarda kar açıklayan şirketlerin ortakları bu durumu kendilerine bir satış fırsatı olarak görürler ve dolayısıyla hisse senedinin fiyatı aşağı yönlü olarak güne başlar. Böyle bir hisseye sahip olan yatırımcı için de en doğru karar, hisse senedini satmak olacaktır.
Dolayısıyla şirketlerin açıkladığı kar ve zarar miktarları yatırımcılar için önemli ipuçları içermektedir. Hisse senedini satmak için en uygun zaman, açıklanan bilançolar sonucunda çok daha net olarak yatırımcıların aklında şekillenecektir. Bu şekilde kar veya zarar açıklayan hisselerin işlem hacimlerine bakıldığında bu durum daha net olarak anlaşılabilir. Hisse senetlerinin işlem hacimlerinde görülen artış, yatırımcıların böyle durumları alış ya da satış fırsatı olarak görmesinden kaynaklanmaktadır.
Şirketin yönetimsel başarısı da zaman belirleme konusunda oldukça önemlidir. Bir şirket eğer başarılı bir şekilde yönetiliyorsa, o şirketin yatırımlarından olumlu sonuçlar alması çok daha yüksek ihtimale sahiptir. Tam tersi bir durumda ise, o hisse senedine sahip olan yatırımcılar bu durumu kendilerine satış fırsatı olarak görebilmektedir. Bunun nedeni ise, şirketin başarısız bir yönetim sonucu yatırımlarından olumlu sonuç alamayacağının düşünülmesidir. Örneğin, İhlas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Enver Ören’in vefatı hisse senedinin fiyatını %40 kadar aşağı indirmiştir. Dolayısıyla yatırımcılar şirketin nasıl yönetildiği konusunda bilgi sahibi olarak, ellerindeki hisse senetlerini ne zaman satabileceklerine karar verebilirler.
Ülke Ekonomisinde Oluşan Dalgalanmalar
Yatırımcılara ipucu veren bir başka konu, ülke ekonomisinde yaşanan dalgalanmalardır. Meclisten çıkan önemli bir ekonomik politika, belirli bir sektöre yönelik politikalar veya daha genel olarak ülke içindeki sorunların ekonomiye etkisi hisse senedini satmak isteyen yatırımcıya yardımcı olabilmektedir.
Devletin gıda veya inşaat sektörüne yatırım yapmaya yönelik olan bir politikası meclisten geçtikten sonra, bu sektöre ait şirketlerin hisse senetleri genelde prim yapmaya başlar. Daha önceden bu hisse senedine sahip olan yatırımcılar ise bu tarz politikalara konu olan hisse senetlerini satmamalıdırlar. Çünkü uygulanan politika, şirket için olumludur ve şirketin geleceğinin önünü açmaktadır. Tersi bir durumda ise yatırımcıların hisse senetlerini satmaları çok daha mantıklı olan bir karardır. Çünkü devletin uyguladığı bir politika ile bir sektörün önünü tıkaması yani yatırım yapmasına bir şekilde engel olması, diğer yatırımcılar için bir satış fırsatı olarak algılanacaktır.
Ayrıca, ülke içerisindeki sorunlar ve bu sorunların ekonomiye olan etkileri hisse senetleri fiyatlarında oldukça etkilidir. Gezi Parkı olaylarında gördüğümüz gibi ülke içindeki sorunların dikkat ile takibi yatırımcıya hisse senetlerini satma zamanı konusunda yardımcı olacaktır. Gezi eylemlerinin başladığı ilk gün ellerindeki hisse senetlerini çıkartan yatırımcılar, devam eden süreç boyunca karlı çıkmışlardır. Dolayısıyla hisse senedini satmak için uygun bir zaman belirlemek, bahsettiğim etkenler gibi bilgileri toplamakla mümkündür.