Günümüzde, teknolojinin gelişmesiyle birlikte borsada yatırım yapmak oldukça kolay hale gelmiştir. Bu makale, günümüzün gelişen teknolojisinin borsada hisse senedi işlemlerini ne kadar kolaylaştığını anlatmakla birlikte, siz okuyucularımıza yapacakları hisse senedi işlemlerinde yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Hisse senedi yatırımı dediğimiz olay; bir hisse senedine sahip yatırımcıdan almak ve bir başka yatırımcıya sahip olduğumuz hisse senedini satmaktır. Peki, burada bahsettiğimiz alım – satım işlemleri nasıl yapılır?
Borsa İstanbul’da yatırım yapmanın en kolay yolu, aracı kurumlarda bir hesap açtırarak yani bu kuruluşlara yetki vererek hisse senedi yatırımı yapmaktır. Bir yatırımcı olarak, aracı kurumlar sizin ilettiğiniz alım ve satım emirlerini Borsa İstanbul’a iletirler ve bu şekilde işlemleriniz gerçekleşmiş olur. Örnek vermek gerekirse; A kodlu hisse senedinin fiyatı size cazip geliyor ve o hisse senedinin fiyatının artacağına dair beklenti içine giriyorsunuz. Bu durumda yapmanız gereken işlem ise almak istediğiniz senet adedini belirleyerek aracı kuruma iletmek olacaktır.
Peki, aracı kuruma emir iletme işlemi nasıl yapılır? Bu işlem aslında çok basit olmakla birlikte, pek çok yolu vardır. Şimdi bunun yollarını detaylı bir şekilde anlatacağız.
İnternet Şubeleri ile Emir İletimi
Borsa İstanbul’un yetki verdiği aracı kurumların hepsinin birer internet şubesi vardır ve o aracı kurumla birlikte çalışan yatırımcılar, emirlerini bu internet şubeleri aracılığı ile iletirler. İnternet şubesine girildiğinde, genelde ekranın sol tarafında olmakla birlikte yatırım adı altında menü bulunur ve bu menüden hisse senedi yazan yere tıkladığımızda alış -satış olmak üzere iki seçenek görürüz. Hisse senedi alışı yapmak istediğimiz zaman, alış yazan yere tıklayarak açılan menüde hisse senedi kodu, alış fiyatı ve senet adedi adı altında üç farklı bilgi girmemiz gereken yer vardır.
Mobil Şubeler ile Emir İletimi
İnternet aracılığı ile bir diğer yatırım yapabileceğimiz kanal ise mobil şubelerdir. Aracı kurumların mobil uygulamaları sayesinde sadece evdeyken değil, internet olan her yerde ve eğer cep telefonunuzda internetiniz var ise telefonunuzun çektiği her yerden hisse senedi yatırımı yapabilirsiniz. Geçmişe oranla, hisse senetlerinin alış satış işlemleri bu sayede çok daha kolaylaşmıştır ve kendi düşünceme göre, mobil uygulamalar hisse senetlerinin işlem hacmini arttıran en önemli araçlardan biri olmuştur. Mobil şubelere de giriş yapıldığında, hisse senedi alış veya satış kısmını seçerek ve internet şubelerinde yatırım yapmak için istenilen bilgileri girerek hisse senedi yatırımınızı gerçekleştirebilirsiniz.
Hisse Senedi Kodu Nedir?
Hisse senedi kodu bildiğiniz gibi Borsa İstanbul’da işlem gören şirketin 5 haneli kısa kodudur ve almak istediğimiz hisse senedinin kodu buraya yazılır. Örneğin, Garanti Bankası’nın 5 haneli kısa kodu GARAN iken, İz Tarım ve Hayvancılık adlı şirketin kısa kodu IZTAR’dır. Bu hane ile yatırımcılar aracı kuruma, hangi hisse senedine yatırım yapmak istediklerini belirtirler.
Alış Fiyatı Nedir ve Nelere Dikkat Edilmelidir?
Alış fiyatı ise yatırımcının o hisse senedini almaya razı olduğu fiyattır ve hisse senedinin gün öncesinde belirlenen taban ve tavan fiyat aralığında yazılabilir. Bu durumda ise bilmemiz gereken bazı önemli bilgiler vardır; çünkü alış fiyatı kısmına yazacağımız fiyat bilgileri, emrinizin gerçekleşeceği en üst fiyat limitini gösterir. Örneğin; bir hissenin fiyatı 7,00 TL – 7,01 TL kademesinde ise ve siz alış fiyatına 7,05 TL yazdıysanız, aracı kurum verdiğiniz emri ileterek 7,05 TL kademesine kadar olan satışları, alış için belirttiğiniz lot miktarının karşıladığı bölüm kadar sizin için satın alır. Ancak, genellikle küçük yatırımcının ilettiği emirlerde böyle duruma çok seyrek rastlanmaktadır.
Ortalama bir hisse senedinde, bir fiyat kademesinin yükselmesi için gereken tutar 100.000 TL miktarını aştığı için küçük miktarlarda yapılan alış işlemlerinde yazılan yüksek fiyat hissenin o anki fiyatından gerçekleşir. Almak istediğiniz hisse senedi sayısı eğer satıştan fazla ise bir sonraki kademeden işlem gerçekleşerek, emrinizin içerdiği senet adedi karşılanana kadar bu işlem devam eder. Ancak, 7,05 TL kademesinde halen yeterli satıcı yok ise o zaman 7,05 kademesinde sizin alışlarınız bekletilir ve başka bir yatırımcı size o fiyattan senetlerini satmaya razı olduğu zamana kadar emirleriniz beklemeye alınır.
Diğer bir durum ise emrinizin hisse senedinin anlık işlem gördüğü fiyattan aşağıda olmasıdır. Aynı fiyat örneğinden gidersek, siz eğer 7,00 TL – 7,01 TL kademesinde işlem gören bir hisse senedini 6,95 TL fiyata kadar almak isterseniz işleminiz anlık olarak gerçekleşmez. Hisse senedinin fiyatının 6,95-6,96 kademesine gelmesi durumunda, gelen satışlar sizin işleminizi öncelik sırasına göre gerçekleştirebilir. Dolayısıyla, o haneye yazacağınız fiyat emrinizin gerçekleşip veya gerçekleşmemesi açısından önemlidir.
Bir diğer ve son durum ise alış fiyatı hanesinin boş bırakılmasıdır. Aracı kuruluşların hisse senedi alış bölümlerinde, genelde ufak bir notla alış fiyatının boş bırakılabileceği veya oraya 0,00 TL yazılabileceği durumdur. Bu durumun ifade ettiği şey; hisse senedinin anlık fiyatından emrin verilebileceğidir. Aynı örnekte bahsettiğimiz fiyat 7,00 TL – 7,01 TL olduğundan bu hisse senedine vereceğiniz alış işlemleri öncelikle 7,01 TL kademesinden gerçekleşir ve sonrasında yeterli satış olan fiyata kadar alış işleminiz sürer. Ancak, almak istediğiniz hisse senedi miktarı kadar satışta olan hisse senedi yok ise hisse senedinin fiyatı, tavan fiyata yükselerek o fiyattan yeterli satış gelene dek tavan fiyatından işlem görür.
Senet Adedi – Lot Kavramı Neyi İfade Eder?
Aracı kurumların internet veya mobil şubelerine girildiğinde doldurmamız gereken bir başka alan ise farklılık göstermekle birlikte, genellikle lot veya senet adedi kavramları ile ifade edilir. Aynı örnekten yola çıkarak, eğer hisse senedinin fiyatı 7,00 TL – 7,01 TL kademesindeyse ve siz senet adedi kısmına 1000 yazarsanız, bunun anlamı 7.010 TL tutarında hisse senedi almak istediğinizdir. Yani, yazacağınız adet ile alış fiyatına yazacağınız fiyatın çarpımı, sizin cebinizden ne kadar çıkacağını gösterir.
Alış fiyatı ile senet adedinin çarpımın ederi, hisse senedini almak için diğer satıcılara ödeyeceğiniz miktarı gösterir. Ancak, aracı kurum sizin emrinizi ilettiği için, sizden bir miktar komisyon alır. Komisyon ise aracı kurumların kendilerinin belirlediği ve genellikle %0,1 ile %0,2 arasında değişen oranlardır. Yani, siz alış – satış işlemi yaparken emrinizin tutarına komisyon miktarı eklenerek ödemeniz tamamlanır ve aracı kurumlar gelirlerini bu şekilde sağlarlar.
Kısaca komisyon oranlarından da bahsetmek gerekirse; ödeyeceğiniz komisyon genelde aylık veya 3 aylık geçmiş işlemlerinize göre belirlenir. Bazı aracı kurumlarda sabit bir orana göre alınır. Örneğin, B aracı kurumu oran politikasını şu şekilde belirlemiş olabilir; geçtiğimiz bir ay içerisinde yapılan alış ve satış işlemleri tutarı 50.000 TL’yi aşıyorsa %0,15 komisyon almayı uygun görürken, bu tutarın altında kalan işlemler için %0,20 komisyon almayı uygun görmüştür. Bu gibi oranlar, aracın kurumların internet sitelerinde rahatlıkla bulunabilir.
Hisse senedi alım ve satımı aracı kurumların internet ve mobil şubelerinden; hisse senedi kodu, alış fiyatı ve senet adedi (lot) kısımları doldurularak rahatlıkla yapılabilir.
İnternetten Forex ile Hisse Senedi Yatırımı
Son olarak forex piyasasında yapabileceğiniz hisse senedi işlemlerine de değinmek istiyorum. Günümüzün en avantajlı piyasası olarak görülen forex, hisse senedi işlemlerinde de yatırımcılara birbirinden iyi avantajlı işlem özellikleri sunmaktadır. Küresel bir piyasa olan forexte, dünyaca ünlü hisse senetlerine yatırım yaparsınız. Apple, Samsung, Facebook, Twitter, Google gibi herkes tarafından bilinen hisse senetleri forex piyasasında işlem görmektedir. Sizlere daha önce bu hisse senetlerine nasıl yatırım yapacağınızdan detaylı bir şekilde bahsetmiştik.
Forex piyasasının işlem özellikleri sayesinde hisse senedi yatırımı yapmak çok daha avantajlı ve kazançlıdır. Dünyanın tanıdığı hisselere yatırım yaptığınız için fiyat değişimlerini kolayca takip ve tahmin edebilirsiniz. Örneğin Apple hisselerinin değer kazanması, yeni çıkacak bir ürün ve satışların artmasıyla gerçekleşir. Bir yatırımcı olarak sizler ise bu değişimi önceden tahmin edebilirsiniz.
Hisse senedi işlemlerini forex piyasasında, borsaya göre daha basit bir şekilde yaparsınız. Kendinize yasal bir forex şirketinden açacağınız yatırım hesabı ile bilgisayarınıza indireceğiniz işlem platformları üzerinden işlemlerinizi yaparsınız. Yükseliş beklediğiniz hisse senedi için işlem platformundan basit bir şekilde al veya sat emri vererek işleminizi gerçekleştirirsiniz. Başarılı sonuçlanan işlemlerde karınız hesabınıza hemen yansıtılacaktır ve forex piyasasının işlem özelliklerinden faydalanarak karınızı daha da artırabileceksiniz.
Forex piyasasında yatırım işlemlerinin nasıl gerçekleştiğini öğrenmek için ücretsiz eğitim olanaklarından faydalanabilirsiniz. Forex şirketleri tarafından verilen bu eğitimler, internet üzerinden verilmektedir. Bilgisayarınız, tablet veya akıllı telefonunuz sayesinde kolayca eğitimlere katılabilirsiniz. Kazançlı yatırım işlemleri yapabilmek için mutlaka bilgi ve deneyim seviyenizi artırmanız gerekmektedir.
Teşekkür ederim. Sanırım forex piyasasında birkaç deneme yapacağım.
merhabalar, alım satım işlemdeki açıklamanızı anlayamadım. ben dün deneme amaçlı 116,50 üzerinden bir senet aldım, sonrasında satış emrini 118 olarak girdim, ama 117,50’den satışı gerçekleşmiş. sabit bir fiyat girdiğinizde o fiyattan satış talimatı vermiş olmuyor muyuz? altın alırken bu mantıkla işlem yapıyorum. satış limiti giriyorum istediğim fiyata geldiğinde, otomatik talimat işlemi gerçekleştiriyor.
yeniyim de bu konuda, bunu bana sade bir şekilde anlatır mısınız?
teşekkürler.
yada aracı kurum kendi komisyonunu kesmiş olabilir mehmet
Verdiğiniz emir türüne bağlı olarak işleminiz o fiyattan gerçekleşmiş olabilir. Eğer 118 seviyesinden bir satış emriyle karşılaşmamışsa ve sizin verdiğiniz emir nedeniyle bu şekilde olmuştur.