Hisse senetleri, birikmiş paramızı değerlendireceğimiz en iyi alternatiflerden birisidir. Özellikle uzun vadeli yatırım yapmayı düşünüyorsanız güvenli bir şekilde bir yılın sonunda iyi bir kar elde etmiş olabilirsiniz. Günümüzde hisse senetlerine forex piyasasında da yatırım yapabiliyorsunuz ve borsaya göre farklı işleyen sistem sayesinde daha iyi bir kazanç elde edebiliyorsunuz. Forexte yatırım yapılan hisse senetleri, tüm dünyanın tanıdığı dev şirketlere ait olan hisselerdir. İnternet üzerinden yatırım yaparsınız ve kısa vadede para kazanırsınız.
Gelelim kazandıran hisse senetlerinin nasıl bulunacağı konusuna. Bunun için birkaç önemli nokta vardır. Bir hisse senedini tabiri caizse enine boyuna araştırmanız gerekmektedir. Bunu yaparken ülke ekonomisinden şirket gelişmelerine kadar birçok konuya hakim olmanız gerekiyor. Sektörlerde yaşanan gelişmelerden haberdar olmalı ve geleceği hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Ölmek üzere olan bir sektöre yatırım yapmak istemezsiniz değil mi?
Şimdi kazandıran hisse senedini bulmak için bilmeniz ve araştırmanız gereken 10 önemli konuya hep birlikte göz atalım:
Şirketlerin Kar ve Zarar Durumunu İzleyin
Hisse senetlerinin, bir şirkete ait olduğunu artık hepimiz biliyoruz. Ayrıca şirkette yaşanan değişiklik ve gelişmeler, hisse senedi üzerinde de etkili olmaktadır. Burada en önemli nokta ise şirketin dönem sonu kar ve zarar tablolarıdır. Belli aralıklarla açıklanan kar – zarar tablolarını ve dönem sonu beklentilerinin karşılanıp karşılanmadığını izlemelisiniz. Dönem sonu karı beklentileri doğrultusunda gerçekleşen ve dönem başında belirlediği hedeflerine ulaşan şirketlerin hisse senetleri, değer kazanacaktır. (Hisse senedi fiyatları nelerden etkilenir buradan öğrenebilirsiniz.) Aynı zamanda temettü dağıtımı yapan şirketlere denk geldiğiniz zaman bu avantajdan da faydalanarak beklediğinizden daha iyi bir kar elde edebilirsiniz.
Şirketlerin dönem sonu kar ve zarar oranlarını, geçen aylara göre nasıl bir seyir izlediğini ve açıklanan grafikleri araştırın. Daha sonra ise öne çıkan hisse senetlerine numara verin. En iyileri ve kötüleri belirleyerek seçiminizi yapın.
Şirketlerin Dönem Sonu Büyüme Oranlarına Göz Atın
Şirketlerin kar – zarar oranları gibi dönem sonu büyüme verileri de oldukça önemlidir. Şirketin dönem başında belirlediği dönem sonu büyüme hedeflerine ulaşıp ulaşamadığına göz atmanız gerekiyor. Aynı zamanda pozitif yönlü bir büyümenin gerçekleşip gerçekleşmediğini de kontrol etmelisiniz. Şirketin dönem sonu büyüme oranları; istihdam, nakit akışı ve alacak – verecek anlamında da bilgiler vermektedir. Büyümenin pozitif yönde gerçekleşmesi, uzun vadede çöküş veya düşüşten uzaklaşması anlamına da gelmektedir.
Yatırım yapmayı düşündüğünüz hisse senedinin ait olduğu şirket, % 25 oranında bir büyüme kaydetmişse hemen almayı düşünmemelisiniz. Çünkü aşırı bir büyüme, gerçekçi olmayabilir. Bu nedenle yalnızca büyüme verilerini göz önüne alarak bir seçim yapmamalısınız. Beraberinde diğer önemli konuları da değerlendirmelisiniz.
Kredi Durumunu İnceleyin
Küresel ekonominin kredi üzerine dayalı bir düzende işlediğini söyleyebiliriz. Şirketin kredi durumunun incelenmesi, güvenilir ve güçlü olup olmadığı konusunda bilgiler verecektir. Elbette dönem sonu büyüme verilerinde olduğu gibi tek başına kredi durumuna bakarak bilgi edinemezsiniz. Kredi durumunu da ayrı bir durum olarak inceleyin ve diğer sonuçlarla karşılaştırın.
Hisse senedini belirlemek için şirketin, son dönemlerde nakit imkanını değerlendirmek için ne kadar kredi kullandığını araştırın. Şirketin toplam değerinin % 30’unu aşmayacak şekilde bir kredi kullanmış ise olumlu değerlendirebilirsiniz. Aynı zamanda en çok kredi kullanandan daha düşüşe doğru bir sıralama yaparak yine puanlama yaparak işi kolaylaştırabilirsiniz.
Teknoloji Kullanımı ve Sektör Gelişmeleri
Şirketlerin, sektörlerde ve teknolojide yaşanan gelişmeleri ne kadar takip ettiği de oldukça önemli bilgiler vermektedir. Tahmin edebileceğiniz gibi günümüzde televizyonlar oldukça ince bir şekilde ve üstün teknolojik özelliklerde üretiliyorlar. Doğal olarak tüplü televizyon üreten şirketlerin modası da geçti. Şirketler kendilerini teknoloji yönünde geliştirdiler ve üretimlerini bu yönde yapmaya başladılar. Eğer bir şirket bu gelişmeleri kabul etmiyor ve kendini bu yönde geliştirmiyorsa geleceği pek parlak değildir. Aynı şekilde teknoloji yatırımları yapmaları da oldukça önemlidir.
Şirketlerin, Ar-Ge yatırımları ve bilişim teknolojilerini kullanmaları, hem yenilikçi olduklarını hem de geleceğe yönelik planları olduğunu göstermektedir. Hisse senedi seçiminde bu kriterin de çok önemli olduğunu unutmamalı ve modası geçmiş sektörlerden uzak durmalısınız.
İstihdam Raporlarını İnceleyin
Şirketlerin istihdam raporlarını da incelemenize dahil etmelisiniz. İstihdamın yüksek olması, genellikle iş gücünü iyi kullanmak anlamına gelmektedir. Şirketin yeni istihdam yaratacak gücü varsa işler yolunda gidiyor demektir. İşten çıkartmalar ve düşük istihdam, şirket bünyesinde bir daralmaya işaret edebilir. İstisnai durumların her zaman söz konusu olduğunu bilmeli ve yüksek istihdamın sadece iyiye işaret olmadığını da unutmamalısınız.
Yurt İçi ve Yurt Dışı İlişkilerini Gözlemleyin
Bir şirketin iyi yönde yurt içi ve yurt dışı ilişkileri olması da olumlu faktörlerdendir. İyi ilişkiler, gelişim ve büyüme anlamına gelmektedir. Hisse senedi değerlendirmesinde, şirketlerin işbirliği, ortaklık gibi durumlarını da göz önünde bulundurmalısınız. Bu durum aynı zamanda satın alma gibi durumları da kapsadığı için hisse senedi değerlerinde farklılıklar görülebilir. Şirketin bu yöndeki haberlerini takip etmelisiniz. Her işbirliği olumlu yönde etki yaratacak diye bir kural da bulunmamaktadır. Masaya oturulan şirket ile ilgili olumsuz düşünceler, yapılacak işbirliği sonucunda diğer şirketi de etkileyebilir. Bu nedenle tam tepkileri ve sonuçlar görmeden hisse senedi seçimini yapmamalısınız.
Pazarlama Bütçelerini Değerlendirin
Şirketlerin en önemli birimlerinden birisi de pazarlamadır. Sonuçta iyi bir pazarlama, karlılığı arttıracağı gibi dönem sonu hedeflerinin tutturulması ve büyümeye de işaret eder. Ürettiği malı elinde kalan bir şirket, zarar açıklayacaktır. Bunu şöyle düşünebilirsiniz; bir müteahhit yaptığı evleri doğru bir strateji ile pazarlayamazsa satış gerçekleştiremez ve sonucunda zarar eder. Bu nedenle şirketlerin pazarlamaya ne kadar önem verdikleri ve ayırdıkları bütçe, gelecek hakkında bilgi vereceği için önemli kriterlerden birisidir.
Siyasi İlişkileri Gözlemleyin
Dünyanın her ülkesinde siyasi ilişkiler, şirketleri etkilemektedir. Siyaset, ekonomi üzerinde nasıl etki yaratıyorsa şirket ve sektörler kapsamında da etkilere sahiptir. Dönem hükümetinin, hangi alana yatırım yaptığı ve ülke ekonomisini geliştirmek adına nasıl adımlar attığı, şirketlerin izledikleri yolu etkilemektedir. Aynı zamanda günümüzde iktidar yanlısı veya hükümet karşıtı olarak nitelendirilen birçok şirket olduğunu da unutmamalısınız.
Şirketin Saygınlığı
Saygı duyulan bir şirket olmak, büyük bir başarıdır. Atılan adımların, ülke insanlarına ve ekonomiye sağladığı katkı ise saygınlık kazanmak için en önemli etkenlerdendir. Müşteri yorumlarına biraz göz atacak olursanız bu durumu çok daha iyi anlayabilirsiniz. Şirketi karalayan olayların gün yüzüne çıkması, kaliteli bir üretime rağmen karlılığı olumsuz etkileyebilir. Müşterilerinin saygısı kazanan şirketler ise tercih edilirlikleri artacağı için karlılığını da arttırabilecektir.
Kurumsal Kadro Durumu
Şirketin yönetim kurulunda yaşanan değişikliklerin, hisse senedi değerleri üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Özellikle şirkette söz sahibi olan kişiler ve tepede yer alan isimler, hisse senetlerinin ilerleyişi üzerine etkilidir. Yönetici konumlarında yaşanan değişiklikleri takip etmeniz, gelen kişinin nasıl bir politika izleyeceği hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor. Aynı zamanda yöneticilerle ilgili çıkan kötü haberler ve usulsüzlükler de şirketin hem itibarını hem de geleceğini etkileyecektir.